Því þó að rann­sóknir sýni að fé­lags­leg tengsl séu sá þáttur sem skiptir mestu máli fyrir líðan okkar þá skapar hið mann­gerða um­hverfi rammann utan um lífið og getur annað hvort stutt við heilsu­sam­legar venjur eða ekki. Hið mann­gerða um­hverfi hefur líka sannar­lega á­hrif á það hvort við sem sam­fé­lag náum þeim mark­miðum sem við þurfum að ná til að sporna við ham­fara­hlýnun og mengun sem eru fylgi­fiskar okkar mann­fólksins.

Við sam­þykktum endur­skoðað aðal­skipu­lag til 2040 og sökktum okkur ofan í for­hönnun Borgar­línu sem mun þræða sig í gegnum stærstu, nú­verandi og fram­tíðar, hverfi höfuð­borgar­svæðisins og fram hjá stærstu vinnu­stöðum. Fram­tíðin færist nær og við höfum nú tæki­færi til að skilja betur hvernig höfuð­borgin okkar kemur til með að taka utan um íbúa sína og gesti í fram­tíðinni.

Það er ekki stefnan að vera bara smart, nú­tíma­leg og skemmti­leg því borg sem hefur bara það að mark­miði nær því ekki. Nú­tíma­borgir verða að tryggja að þær séu að­gengi­legar og hannaðar fyrir fólk sem hefur mis­munandi þarfir, upp­runa, aldur og svo fram­vegis.

Nú­tíma­borg stuðlar að fé­lags­legum tengslum og fé­lags­legum fjöl­breyti­leika því það er best fyrir okkur. Þess vegna leggjum við í Sam­fylkingunni í Reykja­vík alla á­herslu á að borgin okkar verði sannar­lega fyrir okkur öll. Nú­tíma­væðing borgarinnar er á fleygi­ferð. Á­herslan er á sjálf­bærni, fé­lags­lega blöndun innan hverfa, að­gengi að dag­legri verslun og þjónustu í göngu­færi og ná­lægð við græn svæði og náttúru. Hverfi borgarinnar eru alltaf að verða mann­vænni og fjöl­breyttari og borgar­búar hafa á­hrif á hvernig þau þróast með marg­vís­legum hætti.

Borgir eru lykil­aðilar í að tryggja að ríki jarðarinnar nái þeim lofts­lags­mark­miðum sem þau setja sér og Ís­land er þar engin undan­tekning. Á næstu 20 árum munum við borgar­búar sjá stór­kost­legar breytingar á borginni okkar þar sem við­fangs­efnið er að stuðla að heilsu, öryggi og bættum lífs­gæðum okkar allra um ó­komna tíð. Ung­frú Reykja­vík er að verða full­orðin.

Greinin birtist á frettabladid.is 19. febrúar.

Í vikunni höfum við á vett­vangi borgar­stjórnar fjallað um fram­tíðar­borgina, grænu, heilsu­eflandi borgina sem er sannar­lega fyrir okkur öll. 

Frestur rennur út að senda inn tillögur til framkvæmdastjórnar til að bera upp til atkvæðagreiðslu á flokksstjórnarfundinum 13. mars. 

"7.08 Ályktunartillögur fyrir reglulega flokkstjórnarfundi skv. grein 7.06, sem aðrir flytja en stjórn eða framkvæmdastjórn, skulu hafa borist a.m.k. tveimur vikum fyrir boðaðan fund og skulu kynntar á heimasíðu flokksins og eftir föngum í viðeigandi málefnanefndum hans."

Tillögur skal senda með tölvupósti á netfangið samfylking@samfylking.is.

Skráning á flokksstjórnarfundinn 13. mars. 

Frestur til að skila inn tillögum fyrir flokksstjórnarfundinn

Í þessu bréfi eru tvenn erindi frá stjórn Verkalýðsmálaráðs Samfylkingarinnar.

1.     Stjórn Verkalýðsmálaráðs Samfylkingarinnar hefur sett sér það markmið að ná til félagsmanna stéttarfélaga um allt land.  Markmiðið er að efla tengsl verkalýðshreyfingarinnar og Samfylkingarinnar með því að stytta og styrkja boðleiðir þeirra á milli.  Ef þú félagi góður starfar í hreyfingunni og/eða hefur sérlegan áhuga á verkalýðsmálum, biðjum við þig að senda okkur línu á netfangið kristinernaa@gmail.com eða slá á þráðinn í síma 898-7378.

2.     Samfylkingin hefur staðið fyrir námskeiðum um jafnaðarstefnuna. Við hjá Verkalýðsmálaráði ætlum að bjóða fólki úr verkalýðshreyfingunni á námskeiðið: Hvað er jafnaðarstefnan?, byggt á samnefndri bók eftir Ann-Marie Lindgren og Ingvar Carlsson sem Samfylkingin í Reykjavík gaf út árið 2015. Námskeiðið er þriggja kvölda, 6 klst. námskeið þar sem teknir eru fyrir 2 kaflar bókarinnar í hvert sinn. Námskeiðið er meir í ætt við leshring en eiginlegt námskeið, leiðbeinandi fer í upphafi yfir efni kvöldsins á 15-20 mínútum og síðan ræða þátttakendur efnið.
 Ef þú hefur áhuga á að sækja námskeiðið láttu okkur þá vita með því að senda póst á kristinernaa@gmail.com. 20 geta sótt námskeiðið í hvert sinn. Leiðbeinandi verður Kjartan Valgarðsson, formaður framkvæmdastjórnar Samfylkingarinnar.

Með bestu kveðjum frá stjórn verkalýðsmálaráðs,

Kristín Erna Arnardóttir
Ástþór Jón Ragnheiðarson
Guðjón V. Guðjónsson 
Guðrún Erlingsdóttir
Nanna Hermannsdóttir

Tvenn erindi frá stjórn Verkalýðsmálaráðs

Fundurinn verður haldinn með fjarfundarforritinu Zoom kl. 20 og er fyrir félaga í Samfylkingarfélaginu í Kópavogi. 
 

Fyrir félaga í Samfylkingarfélaginu í Kópavogi. 

Þetta er sam­fé­lags­sátt­máli. Eig­in­lega hefur stjórn­ar­skráin að geyma nokk­urs konar boð­orð okkar allra sem myndum saman þetta sam­fé­lag, æðstu lög lands­ins og grund­völlur íslenskrar stjórn­skip­un­ar. Þetta er plaggið sem tryggir okkur öllum til­tekin grund­vall­ar­rétt­indi og skil­greinir skyldur okkar gagn­vart sam­borg­unum okkar – skyldur þeirra við okkur – og skyldur rík­is­valds­ins við okk­ur. Þetta varðar okkur öll. 

Og þess vegna þurfum við öll – svo sem kostur er – að koma að gerð þessa sam­fé­lags­sátt­mála. Að sjálf­sögðu eru síðan ótal flókin tækni­leg úrlausn­ar­at­riði og álita­mál við sjálfa útfærsl­una sem þarf að ráða fram úr með hjálp og atbeina þeirra sem fást við það dag­lega að túlka lögin og fram­fylgja þeim. En stjórn­ar­skráin er ekki einka­mál lög­spek­ing­anna – þetta varðar okkur öll.

Þetta eru boð­orð. En þau eiga ekki að koma að ofan úr upp­hæðum heldur verða til í sam­tali og sam­ráði okkar sem myndum þetta sam­fé­lag. Sumir líta á núgild­andi stjórn­ar­skrá eins og steintöfl­urnar sem Móse kom með niður af Sína­ífjalli; end­an­legt plagg samið af Guði almátt­ugum og afhent sér­legum trún­að­ar­mönnum hans til að færa okkur þjóð­inni. Gott ef við sjáum ekki hrein­lega þessa hugsun á högg­mynd­inni af Krist­jáni IX framan við stjórn­ar­ráð­ið: Hans hátign Krist­ján níundi af guðs náð réttir okkur upprúllað plagg, „frels­is­skrá úr föð­ur­hendi“ þess sem tal­inn var starfa í sér­stöku umboði frá Guði og með hans vel­þókn­un, sam­kvæmt þeirri hug­mynda­fræði ein­veld­is­ins sem lifði hér á landi löngu eftir að ein­veldið hafði verið form­lega afnumið. 

Þó gerðu íslenskir ráða­menn sér grein fyrir því árið 1944 að plaggið væri til bráða­birgða og þyrfti end­ur­skoð­unar við – um það má meðal ann­ars lesa í fróð­legri grein frá árinu 2011 eftir sagn­fræð­ing­inn Guðna Th. Jóhann­es­son, Tjaldað til einnar næt­ur. Upp­runi bráða­birgða­stjórn­ar­skrár­innar. Krafan um þjóð­ar­ein­ingu varð til þess að menn lögðu til hliðar og frest­uðu ágrein­ings­efn­um, sem að sjálf­sögðu gagn­að­ist fyrst og fremst þeim sem högn­uð­ust á óbreyttu ástand­i.  Ákveðið var að breyta sem minnstu frá þeirri dönsku stjórn­ar­skrá sem hér hafði ríkt í þáver­andi mynd frá 1920 en fyrr­greindur Krist­ján IX hafði fært okkur árið 1874. 

Síðan hafa ótal nefndir tek­ist á við það verk­efni að end­ur­skoða stjórn­ar­skrána, og ein­stakir kaflar og greinar hafa verið end­ur­skoðuð en heild­ar­end­ur­skoð­unin hefur ekki tek­ist. 

Þetta varðar okkur öll. Ekki síst auð­linda­á­kvæð­ið. Í umræðum sem fóru fram á Alþingi um þessi mál á dög­unum komu fram ólíkar hug­myndir um þjóð­ar­eign. Hægri­menn vilja helst ekki sjá þessi tvö fjög­urra stafa orð saman – þjóð og eign – telja hug­takið vera  sós­í­al­isma og þver­sögn í sjálfu sér: þjóð geti ekki átt neitt – og er þessum öflum þó tamt að vísa til þjóðar þegar kemur að því að berj­ast gegn því sem talin er utan­að­kom­andi ógn, ekki síst bálkum Evr­ópu­sam­bands­ins um rétt neyt­enda og sam­keppni á mark­aði.

Aðrir stjórn­mála­menn hægra megin eru ekki jafn stífir á bók­stafnum í varð­stöð­unni um einka­eigna­rétt­inn og ljá máls á orð­inu „þjóð­ar­eign“ í stjórn­ar­skránni, ef tryggt sé að orðið sé merk­ing­ar­laust og hafi engar afleið­ingar umfram þær sem fylgja núver­andi ákvæði í í 1. grein fisk­veiði­stjórn­ar­laga – sem krötum tókst á sínum tíma að troða þar inn um að nytja­stofnar á Íslands­miðum séu „sam­eign íslensku þjóð­ar­inn­ar“. Þessir praktísku hægri­menn telja að þótt talað sé um „þjóð­ar­eign“ í stjórn­ar­skránni verði áfram tryggður sér­stakur aðgangur hinna fáu og stóru og vold­uðu og einka­réttur þeirra til að draga óveiddan fisk úr sjó geti áfram gengið kaupum og sölum út í hið óend­an­lega. Í auð­linda­á­kvæði er hvorki talað um „fullt gjald“ né „eðli­legt“ – eins og í fyrri drögum – heldur ein­ungis „gjald“, með afleið­ingum sem við þekkjum öll: ofsa­gróða útval­inna sem vita varla sitt rjúk­andi ráð af ríki­dæmi en standa í umfangs­miklum sýnd­ar­við­skiptum á auðri skrif­stofu ein­hvers staðar á Kýpur til að halda utan um það sem þeir álíta djá­snið sitt – en er eign okkar allra.

Sam­fylk­ingin og Píratar hafa á und­an­förnum þingum haldið líf­inu í því ferli sem hófst með frum­kvæði rík­is­stjórnar Jóhönnu Sig­urð­ar­dóttur að því að þjóðin fengi nýja stjórn­ar­skrá, eins og staðið hafði til að gera frá lýð­veld­is­stofn­un, og var í þessu skyni efnt til víð­tæks sam­ráðs á þjóð­fundum og svo var kosið til stjórn­ar­laga­þings, sem voru svo lýð­ræð­is­legar kosn­ingar – einn mað­ur, eitt atkvæði óháð búsetu – að íhalds­mönnum ofbauð og kærðu nið­ur­stöð­urnar sem voru ómerktar í Hæsta­rétti vegna ónógrar hæðar á skil­rúm­um. 

Stjórn­laga­þing/ráð skil­aði til­lögum eftir merki­legt starf þar sem fólk úr ólíkum áttum reyndi að mæt­ast með sín ólíku sjón­ar­mið og vinna eftir þeim leið­ar­ljósum sem þjóð­fund­irnir höfðu kveikt. Þessar til­lögur fóru svo til með­ferðar í þing­inu – hlustað var á ráð­gjöf inn­lendra og erlendra sér­fræð­inga – og svo lagt fram full­búið frum­varp, 2013, sem náði aldrei að greiða atkvæði um vegna mál­þófs stjórn­ar­and­stöðu­flokk­anna þáver­andi, sem nú eru í rík­is­stjórn með VG. Þessa sögu þekkjum við – og Píratar og Sam­fylk­ing hafa á und­an­förnum árum skipst á að leggja þetta frum­varp fram á þing­inu.

Katrín Jak­obs­dóttir leggur nú sjálf fram stjórn­ar­skrár­frum­varp, með breyt­ingum á hlut­verki for­seta, ákvæði um íslenska tungu, ákvæði um íslenska nátt­úru – og svo fyrr­greindu auð­linda­á­kvæði, sem styrinn hef­ur  einkum staðið um. Í til­lögum Sam­fylk­ingar og Pírata er talað um að auð­lindir séu „sam­eig­in­leg og ævar­andi eign þjóð­ar­inn­ar“ en Katrín lætur duga að segja: „Auð­lindir nátt­úru Íslands til­heyra íslensku þjóð­inni“ sem óneit­an­lega er svip­m­inna orða­lag (auk þess sem móðir mín kenndi mér að sögnin „að til­heyra“ væri dönsku­sletta og þar með ekki fal­legt mál). Hitt er verra að tíma­mörk eru horfin á nýt­ing­ar­rétt­inum og „eðli­legt gjald“ – upp­haf­lega „fullt gjald“ er hjá Katrínu bara „gjald“.

Skiptir þetta máli? Gjaldið sem stór­út­gerðin greiðir – þar á meðal hinir miklu umsvifa­menn á lok­aðri skrif­stofu á Kýpur – dugir ekki einu sinni fyrir kostn­aði rík­is­ins af þjón­ustu við útgerð­ina.

Í umræð­unum á þing­inu spurðu hægri­menn ítrekað eftir því í hvaða löndum sé að finna sam­bæri­leg ákvæði um þjóð­ar­eign á auð­lind­um, og virt­ust nokkuð hróð­ugir yfir því að slík ákvæði skyldi ekki að finna nema ef til vill í aflögðum komm­ún­ista­ríkjum eða löndum sem ekki hafa getið sér orð fyrir lýð­ræði og góða stjórn­ar­hætt­i. 

Á móti mætti spyrja: hvaða önnur þjóð reiðir sig á gjafir hafs­ins á við­líka hátt og við Íslend­ing­ar? Skyldu margar þjóðir standa í við­líka sam­bandi við þessa miklu mat­ar­kistu sem hélt líf­inu í þjóð­inni um aldir með ógur­legum fórnum – í næstum hverri íslenskri fjöl­skyldu eru sögur af mönnum sem fór­ust við það færa björg í bú.

Skyldu þeir sem spyrja svo fávís­lega um gildi fiski­mið­anna fyrir íslenska þjóð vera búnir að gleyma ítrek­aðri útfærslu land­helg­innar á síð­ustu öld og þorska­stríð­unum sem við háðum til þess að ráða sjálf yfir fisk­veiði­auð­lind­inni okkar og nýt­ingu henn­ar? Við stóðum ekki í því öllu til þess að gera nokkrar fjöl­skyldur ofsa­ríkar eða til að leggja heil byggða­lög í eyði. Það var gert til að tryggja skyn­sam­lega nýt­ingu og stjórn á þessum veið­um, en um leið var ætl­unin alltaf sú að jafn­ræði og rétt­læti ríkti og menn stæðu jafn­fætis í því að sækja sjó­inn, það væri komið undir dugn­aði manna og þekk­ingu hvernig þeim farn­að­ist í útgerð­inni frekar en bók­halds­fimi og sér­rétt­indum – og síð­ast en ekki síst væri tryggt að þjóðin fengi eðli­legan og rétt­látan arð af auð­lind sinni, á svip­aðan hátt og Norð­menn hafa tryggt sinn þjóð­ararð af olíu­auð­lindum sín­um. 

Þetta varðar okkur öll. Mis­skipt­ing gerir sam­fé­lagið verra en ella. Við eigum að stuðla að jöfn­uði, jöfnum tæki­færum fólks, jöfnum kjörum og jöfnum aðgangi að gæð­um. Nú er lag: við getum sett það í stjórn­ar­skrána að sjáv­ar­auð­lindin sé ekki bara sam­eig­in­leg eign þjóð­ar­innar heldur geti eng­inn nýtt hana nema í tak­mark­aðan tíma, og tryggt sé um leið að við­kom­andi greiði eðli­legt gjald eig­and­anum þjóð­inni, sem nýtir féð til upp­bygg­ingar hvers kyns inn­viða öllum til heilla og hags­bóta.

Greinin birtist í Kjarnanum 20. febrúar.

Nágranna­löndin okkar nota orðið grund­lov um sínar stjórn­ar­skrár, grunn­lög, sem dregur vel fram það eðli þessa plaggs að vera grund­völlur allrar laga­setn­ingar í land­inu, og þar með sam­skipta okkar borg­anna hvert við ann­að. 

Samfylking Seltirninga býður til rafræns fundar um Borgarlínu og hverfiskjarna. Við fáum góða gesti með framsögu og bæjarfulltrúar Samfylkingar Seltirninga halda svo utan um umræður og tengja þær við Seltjarnarnes og þróun Eiðistorgs.

Tengjast fundinum hérna: https://zoom.us/j/97245723941

20:00 - Hjartað í hverfunum - Hjálmar Sveinsson borgarfulltrúi fjallar um þróun hverfiskjarna í Reykjavík, markmið og leiðir.

20:15 - Borgarlínan og Seltjarnarnes - Hrafnkell Ásólfur Proppé verkefnastjóri Borgarlínu kynnir frumdrög að Borgarlínu.

20:30 - Almennar umræður um Borgarlínu og hverfiskjarna.
- Hvernig eykur Borgarlínan lífsgæði Seltirninga.
- Hvernig getum við stutt betur við Eiðistorg sem hverfiskjarna Seltirninga?

Við hlökkum til að eiga skemmtilegar og uppbyggilegar umræður um miðbæinn okkar, samgöngur og tengingar við umhverfið okkar hér á Seltjarnarnesi. 

Borgarlína, virkar samgöngur og þróun Eiðistorgs sem hverfiskjarna

Lands­lagið hér á landi er gjör­breytt frá þeim tíma þegar opin­ber stjórn­mála­um­ræða í fjöl­miðlum tak­mark­að­ist að mestu við fáeina dálksenti­metra í örfáum dag­blöðum sem flest hver voru í eigu stjórn­mála­flokka og með tak­mark­aða útbreiðslu. Sam­hliða þessum breyt­ingum hefur harkan í sam­fé­lags­um­ræð­unni vaxið til mik­illa muna og á stundum þró­ast yfir í hreina hat­urs­orð­ræðu gagn­vart ein­stak­lingum og hópum í sam­fé­lag­inu og stundum í stjórn­mál­un­um. 

Við Íslend­ingar höfum gegnum tíð­ina bless­un­ar­lega verið að mestu laus við alvar­leg ofbeld­is­verk gegn kjörnum full­trú­um, þó nokkur dæmi séu um að gerður hafi verið aðsúgur að stjórn­mála­mönnum og heim­ilum þeirra t.d. í kjöl­far banka­hruns­ins. 

Skotárásir á stjórn­mála­menn og flokka

Á dög­unum var gerð skotárás á bíl í eigu Dags B. Egg­erts­sonar borg­ar­stjóra við heim­ili hans þar sem frið­helgi einka­lífs stjórn­mála­manns var rofin með þeim hætti að öryggi fjöl­skyldu hans og jafn­vel nágranna var stefnt í hættu. Þessi atburður kemur í kjöl­far skotárása á skrif­stofur nokk­urra stjórn­mála­flokka í borg­inni á und­an­förnum miss­er­um. Lær­dóm­ur­inn er sá að við horfum á breytt lands­lag þar sem stjórn­mála­menn geta átt von á því að verða fyrir ofbeld­is­árásum sem jafn­vel ógna lífi. Þetta er grafal­var­leg þróun sem markar vatna­skil en kemur því miður ekki alveg á óvart.

Við höfum á und­an­förnum árum orðið vitni að því að öfga­kenndum mál­flutn­ingi hefur vaxið fiskur um hrygg á alþjóða­vísu og öfga­öfl hafa fengið byr undir báða vængi eftir að maður af þvi sauða­húsi sett­ist í stól Banda­ríkja­for­seta og not­aði þann valda­stól til að kynda undir ofsóknum og andróðri m.a. gegn ákveðnum þjóð­fé­lags­hóp­um. Þessi fram­ganga náði hámarki eða frekar nýjum lægðum þegar frá­far­andi for­seti eggj­aði stuðn­ings­menn sína til mót­mæla sem end­uðu með því að fjöldi óeirða­seggja réð­ist til inn­göngu í banda­ríska þingið með þeim afleið­ingum að fimm létu lífið þar með tal­inn einn lög­reglu­mað­ur. Fólk um allan heim hefur fundið sér stað í berg­máls­helli fyrrv. Banda­ríkja­for­seta og deilt skoð­unum hans og mál­flutn­ingi, þar á meðal hér á landi – þó öllum þorra almenn­ings á Íslandi hafi reyndar blöskrað fram­ganga hans á valda­stóli. Nýlegt mynd­band um fram­kvæmdir við Óðins­torg og nágrenni er því miður dæmi um áróður sem byggir á alvar­legum rang­færslum og bein­ist gegn borg­ar­stjóra og fjöl­skyldu hans með ósvífnum hætt­i. 

Ég tel að við séum komin á þann stað að það sé algjör­lega nauð­syn­legt að draga slíkt ofbeldi og hót­anir fram í dags­ljósið og leggja þá línu að við líðum ekki ofbeldi og mætum því að fullum þunga. Við sjáum dæmi þess hvað getur gerst ef við þegjum og látum slíkt ofbeldi yfir okkur ganga. Þess vegna þakka ég Degi B. Egg­erts­syni borg­ar­stjóra fyrir að segja frá árásinni og opna þannig umræð­una á opin­berum vett­vangi, þó það hafi örugg­lega ekki verið honum eða fjöl­skyldu hans létt­bært. Ég vil líka þakka Hildi Björns­dóttur borg­ar­full­trúa fyrir að hafa stigið fram fyrir skjöldu og for­dæmt ósmekk­leg ummæli félaga hennar í borg­ar­stjórn­ar­flokki Sjálf­stæð­is­manna og Eyþóri Lax­dal Arn­alds odd­vita flokks­ins fyrir að taka á málum þess ein­stak­lings af festu ásamt félögum sín­um. 

Við for­dæmum hvers kyns ofbeld­is­verk sem bein­ast að almenn­ingi og stjórn­mála­fólki hvaða flokki sem það til­heyr­ir. Þau skila­boð þurfa að vera skýr og koma úr öllum áttum – og við höfum tæki­færi til að láta þetta atvik verða okkur til­efni til að bæta vinnu­brögðin í stjórn­mál­unum og mál­flutn­ing kjör­inna full­trúa. Við erum kjörnir full­trúar almenn­ings, sem hefur verið treyst fyrir því ábyrgð­ar­hlut­verki að taka ákvarð­anir og marka stefnu um hvernig megi bæta hag og lífs­skil­yrði almenn­ings. Við erum í for­rétt­inda­stöðu því fáir eru útvaldir til að sinna þessu mik­il­væga hlut­verki og þeim ber að fara vel með það vald og þá ábyrgð sem þeim er falið. Við höfum tíma­bundið umboð í borg­ar­stjórn til að láta gott af okkur leiða – nýtum það umboð vel og gerum okkar besta til að bæta stjórn­mála­menn­ing­una fyrir almenn­ing í borg­inni og þá sem á eftir okkur koma. Mik­il­vægt skref var stigið í vik­unni þegar borg­ar­stjórn sam­þykkti ein­róma ályktun þar sem árásir á bíl borg­ar­stjóra og höf­uð­stöðvar stjórn­mála­flokka voru for­dæmdar og öllu ofbeldi tengdu stjórn­málum hafn­að. Það er gott skref í rétta átt.

Greinin birtist í Kjarnanum 5. febrúar.

Stjórn­mála­um­ræðan á heims­vísu hefur tekið miklum breyt­ingum á und­an­förnum árum og tengja það margir við til­komu sam­fé­lags­miðla sem hefur stór­aukið mögu­leika almenn­ings og kjör­inna full­trúa á að koma sínum sjón­ar­miðum á fram­færi, með góðu og illu.

The City of Reykjavik, Iceland, can proudly say that its carbon footprint is among the lowest in a high-income country. This is not because of recent action, but because geothermal central heating is used in every house and because all electricity production is 100% renewable, based on geothermal energy as well as hydropower.

This does not mean that Reykjavik does not have a huge task on its hands when it comes to fighting climate change. Reykjavik has set a goal of being carbon neutral by 2040. The next decade will be a decade of action—and an important trial for every country and every city worldwide in the fight against climate change and ecological degradation. If the goals of the Paris Agreement are to be achieved, emissions in Reykjavik must be halved by 2030 and then halved again in the following decade. Carbon capture also must be realised.

Transport is the main source of greenhouse gas emissions in Reykjavik, and to change modes of transport remains the greatest challenge. For the past few decades, Icelanders have become highly dependent on cars for transport, and most of the country's vehicle fleet relies on fossil fuels as the main source of energy. That needs to be changed, not only by installing infrastructure for electric cars, but by drastically changing the modal split and people's behaviour.

When focusing on what needs to be done for the climate in the urban context, it very often involves action that is also good for health and quality of life. We need to get people out of their cars—to walk more, cycle more, and use public transit. This can be done by providing better public transit and a more walkable, bikeable, and interesting city. A well planned city gets people moving and increases physical activity while reducing emission of carbon dioxide. Research shows that if cities are planned with schools, green spaces, and other services within easy walking and cycling distance of each other, the health of the population improves. That is why the concept of the 15 min neighbourhood was introduced in Reykjavik in 2014.1

In December 2020, the City of Reykjavik issued the Reykjavik Green Deal as its roadmap to economic recovery after COVID-19. The Green Deal focuses on all three dimensions of sustainability: economic, environmental, and social. Investment in green infrastructure and social development where no one is left behind is central to the plans. We have also issued an update on our Climate Action Plan, initially launched in 2015. The Climate Action Plan can be divided into six main objectives that focus on projects that further both the climate and public health: facilitating complete energy exchange; increasing health-promoting modes of transport; eco-friendly city planning; introducing a circular economy; using low-carbon building materials and design; and effective carbon capture.

Reykjavik City Council is convinced that with a focus on climate we are also focusing on the health of our citizens and their quality of life, as well as on green economic growth and welfare. The world needs action. Reykjavik wants to join other cities in working with all parts of society, businesses, and grass-root organisations and put pressure on governments as well as the private and public sectors for clear commitments for a decade of actions when it comes to climate change. I can assure you that our common success to that end will also count as an important milestone when it comes to public health and the overall health of the citizens around the world.

I am the current Mayor of Reykjavik. I declare no competing interests.

Greinin birtist The Lancet - Planetary Health í febrúar. Hér má finna greinin. 

Dagur B. Eggertsson var beðinn að skrifa grein í The Lancet Planetary Health sem er útgáfa um umhverfis- og loftslagsmál á vegum hins virta læknatímarits The Lancet. Tengslin milli lýðheilsu, góðs borgarskipulags og loftslagsmála eru náin og mikilvæg. 

The Reykjavik Green Deal: on the carbon neutral city and public health

Því miður erum við öll ekki það lánsöm, það er átakanleg staðreynd að hér á landi eru nú ríflega tuttugu þúsund vinnufúsir einstaklingar sem ekki fá tækifæri til að láta til sín taka á vinnumarkaði. Af þeim búa ríflega áttaþúsund í Reykjavík en atvinnuleysi í borginni hefur ríflega tvöfaldast á einu ári. Á sama tíma hefur þeim fjölgað verulega sem eru atvinnulaus og án bótaréttar og þurfa því að reiða sig á fjárhagsaðstoð borgarinnar til framfærslu. Í báðum þessum hópum er stór hluti fólk með erlent ríkisfang og stór hluti ungt fólk. 

Það er erfitt að vera utan vinnumarkaðar og það getur verið skaðlegt heilsu og líðan fólks, álag á fjölskyldur og samfélagið allt ef ástandið varir í lengri tíma. Borgarstjórn hefur því samþykkt samhljóða að koma á fót atvinnu- og virknimiðlun sem mun halda utan um þær aðgerðir sem ráðist verður í til að mæta stöðu á vinnumarkaði næstu tvö árin. 

Í fyrsta áfanga verða sköpuð tvöhundruð störf, annarsvegar hundrað og fimmtíu störf og stuðningur fyrir einstaklinga sem eru án atvinnu og með bótarétt, og hins vegar 50 störf fyrir vinnufæra einstaklinga sem eiga ekki rétt á atvinnuleysisbótum og fá fjárhagsaðstoð til framfærslu. Með skilvirkri atvinnu- og virknimiðlun er hægt að minnka flækjustig, einfalda utanumhald og gefa fólki fleiri tækifæri sem getur skipt sköpum í þessum erfiðu aðstæðum. 

Unnið verður með þriðja geiranum, ríkisstofnunum og fyrirtækjum í borginni. Við erum á sama tíma að auka möguleika fólks til virkni eða bata, því hjá sumum okkar er atvinna ekki næsta skref. Í síðustu viku ákváðum við að rýmka viðmið um sérstakan húsnæðisstuðning fyrir tekjulágt fólk á vinnumarkaði og á næstu vikum munum við leggja fyrir nýjar reglur um fjárhagsaðstoð þar sem stóra fréttin verður trygging á þjónustu fyrir börn þeirra sem fá fjárhagsaðstoð til framfærslu.

Ein algengasta spurningin þegar fólk hittist er „hvað ert þú að gera?“ það skiptir máli að skapa öllum tækifæri til að svara þeirri spurningu með gleði. Það skiptir líka máli að Reykvíkingar finni það að við erum öll í sama liði, þó þessir erfiðu tímar snerti okkur vissulega með mismunandi hætti. Það er hlutverk stjórnvalda að jafna stöðu fólks og vinna gegn þeim ójöfnuði sem þessi ójafnaðarkreppa skapar. Það verkefni tekur Samfylkingin alvarlega.

Greinin birtist á vísi.is 15. febrúar.

„Nú drekk ég morgunkaffibollann í vinnunni“ sagði kona mér ánægð eftir að hennar atvinnuleit endaði með atvinnutækifæri. 

Athugasemdir við stefnudrögin og tillögur skulu berast stjórn fyrir miðnætti þriðjudaginn 23. febrúar með tölvupósti á netfangið samfylking@samfylking.is. Því næst mun stjórn flokksins uppfæra drögin með hliðsjón af ábendingum og loks leggja fram lokadrög að endurskoðaðri stefnu sem birt verður þann 7. mars og lögð fyrir flokksstjórnarfund 13. mars.

Frestur til að skila inn athugasemdum um stefnu

Leit um „��“

2366 niðurstöður fundust við leit að „��“

Póstlisti Samfylkingarinnar

Samfylkingin

Flokkurinn

Flýtileiðir

Vertu í bandi:

Leit um „���������������������������“