Gróskumikið menningarlíf þroskar einstaklinginn og styrkir samfélagið.

Listir og menning veita okkur mikilsverð lífsgæði sem ekki verða metin til fjár og gegna þýðingarmiklu hlutverki í frjálsu og lýðræðislegu þjóðfélagi.

Listin er ómetanleg og hefur gildi í sjálfri sér. Öflugt listalíf er ein meginforsenda þess að hér sé gott að búa.

Verið velkomin í laugdagskaffið í Sunnuhlíðinni. 

Þórunn Sveinbjarnardóttir, formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis, og Oddný Harðardóttir mæta í laugardagskaffið 26. nóvember og ræða nýútkomna skýrslu ríkisendurskoðunar um sölu á Íslandsbanka og stöðuna í landsmálunum.

Rjúkandi kaffi og kruðerí að hætti hússins. Öll velkomin!

En það sem er kannski alvarlegra er algjört sinnuleysi stjórnarmeirihlutans gagnvart því verkefni að verja viðkvæma hópa fyrir verðbólgu og hækkandi húsnæðiskostnaði, tryggja að auknar byrðar dreifist með sanngjörnum hætti um samfélagið. Þetta er ekki hlutverk embættismanna í Seðlabankanum heldur stjórnmálamanna, og það er skelfilega billegt af fjármálaráðherra, manninum sem hefur farið með æðsta vald við stjórn efnahagsmála og ríkisfjármála á Íslandi um árabil, að kenna „vinnumarkaðnum“ (verkalýðshreyfingunni og atvinnurekendum) um þá efnahagslegu stöðu sem komin er upp.

Helstu fórnarlömb vaxtahækkana eru heimili með óverðtryggð lán á breytilegum vöxtum. Í þessum hópi er að finna tiltölulega tekjulágt fólk sem skreið gegnum greiðslumat á tímum sögulega lágra vaxta í heimsfaraldri en horfir nú upp á greiðslubyrði sína rjúka upp úr öllu valdi. Samkvæmt minnisblaði sem Seðlabanki Íslands vann fyrir fjárlaganefnd Alþingis hefur greiðslubyrði íbúðalána hjá nýjum lántakendum aukist að meðaltali um 13 til 14 þúsund krónur á mánuði frá ársbyrjun 2020 fram í ágúst 2022 eða um rúmlega 160 þúsund krónur á ári. Dreifingin er misjöfn og hjá fjölda heimila hleypur aukin greiðslubyrði á mörgum tugum þúsunda á mánuði. Þetta er kostnaður sem bætist ofan á aðrar verðhækkanir en verðlagseftirlit ASÍ hefur áætlað að mánaðarleg útgjöld fjölskyldu, með tvö börn sem býr í eigin húsnæði og er með 50 milljóna króna lán, hafi hækkað um 128.607 krónur á síðastliðnu ári.

2.800 heimili detta út úr vaxtabótakerfinu

Vaxtabótakerfið var hannað til að dempa höggið og létta undir með heimilum þegar snarpar breytingar verða á vaxtakostnaði. Vandinn er að ríkisstjórnarflokkarnir hafa brotið þetta kerfi niður á undanförnum árum með því að láta eignaskerðingarmörk þess standa í stað á tímum gríðarlega fasteignaverðshækkana. Samkvæmt greinargerð með fjárlagabandormi næsta árs er gert ráð fyrir að áframhald verði á þeirri þróun, en þar segir: „Mikil hækkun fasteignamats ásamt hærri tekjum mun leiða til aukinna skerðinga á árinu 2023 og mun hækkun vaxta hafa takmörkuð áhrif vegna mikilla skerðinga.“

Með hækkun heildarmats fasteigna samkvæmt fasteignamati Þjóðskrár fyrir árið 2023 er gert ráð fyrir að vaxtabætur skerðist um samtals 400 m.kr., hátt í 90% þeirra sem fá vaxtabætur verði fyrir auknum skerðingum, framteljendum sem fá óskertar vaxtabætur fækki um 170 og framteljendum sem verða fyrir fullum skerðingum fjölgi um tæplega 2.800. Þetta er sú húsnæðisstefna sem er rekin á vakt Framsóknarflokksins, Sjálfstæðisflokksins og Vinstri grænna.

Leiðrétting skerðinga fyrir Covid-eignabólu

Síðan heimsfaraldur skall á snemma árs 2020 hefur íbúðaverð á höfuðborgarsvæðinu hækkað um 50 prósent. Ég óskaði eftir því á fundi efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis þann 29. september síðastliðinn að fjármála- og efnahagsráðuneytið legði mat á kostnaðinn af því að hækka eignaskerðingarmörk vaxtabótakerfisins um 50 prósent og reiknaði út hvernig ábatinn myndi dreifast eftir tekjutíundum.

Niðurstaðan er sú að slíkur stuðningur myndi kosta ríkissjóð 700 til 800 milljónir króna og renna helst til 4., 5. og 6. tekjutíundanna, þeirra heimila sem hafa fundið mest fyrir skörpum vaxtahækkunum undanfarna mánuði. Tekjutíundirnar fyrir neðan eru í ríkara mæli á leigumarkaði og eðlilegast væri að styðja þær með hærri húsnæðisbótum og/eða bremsu á hækkun leiguverðs eins og hefur verið gert í Danmörku.

Þessa aðgerð þyrfti að fjármagna með réttlátri skattheimtu. Ein leið væri hófleg hækkun fjármagnstekjuskatts úr 22 prósentum upp í 25 prósent sem myndi skila á bilinu 4 til 5 milljörðum í ríkissjóð. Það eru umtalsvert meiri tekjur en nemur kostnaði af hækkun vaxtabótanna sem gætu þannig staðið undir frekari velferðarumbótum og/eða nýst til að

minnka hallarekstur ríkissjóðs og vinna þannig gegn þenslu (og draga úr líkum á frekari vaxtahækkunum). Vegna þeirra breytinga sem hafa verið gerðar á frítekjumörkum fjármagnstekjuskattkerfisins myndi slík hækkun lenda nær einvörðungu á tekjuhæstu 10 prósentum skattgreiðenda:

Á tímum mikillar verðbólgu og hárra vaxta er það frumskylda ríkisstjórnar að annars vegar kæla hagkerfið með aðhaldsráðstöfunum, til dæmis skattahækkunum á tekjuhæstu og eignamestu hópana, og að verja tekjulægri heimili af fullum þunga gegnum velferðarkerfið. Nýleg vaxtaákvörðun Seðlabankans verður vonandi ríkisstjórninni hvatning til að taka þetta hlutverk sitt alvarlega og hverfa af þeirri braut sem birtist í fjárlagafrumvarpi næsta árs.

Greinin birtis á visi.is 24. nóvember 2022. 

Vaxtahækkun Seðlabankans á miðvikudag er enn einn vitnisburðurinn um að ríkisstjórninni hefur mistekist að beita tækjum ríkisfjármálanna til að sporna gegn þenslu. 

Ábyrgð Seðlabanka eða ríkisstjórnar?

Ef þau viðurkenna ábyrgð hans þá verður krafan eindregnari um að hann segi af sér, fari þau ekki fram á það sjálf. En hversu langt ætla þau að ganga?

Fyrst þóttust þau hólpin og hafa haldreipi í einhverju sem þau kölluðu armslengd, að fjármálaráðherra hefði ekki mátt skipta sér af framkvæmdinni.

Svo gera þau sér flest grein fyrir að það átti ekki við. Þá tala þau um að stjórnsýslan hafi ekki verið nógu góð en minnast ekkert á ábyrgð ráðherrans í þeim efnum.

Umgjörðin var ekki nógu góð segja þau sum og eiga þá væntanlega við lögin sem gilda um söluna, þó ég efist um að þau hafi öll lesið þau. Lögin eru hvorki flókin né torskilin og þar er ekkert svigrúm til að senda ábyrgðina eitthvert annað - í burtu frá fjármálaráðherranum.

Að selja banka sé ekki líkt og að selja prívateign segir forsætisráðherrann og hefur áhyggjur af rýrnandi trausti eftir bankasöluna. Lausnin sé að leggja Bankasýsluna niður og setja alla framkvæmd til fjármálaráðherrans. Ætli hún haldi að það sé til þess fallið að auka traustið?

Út á við lítur út fyrir að hér sé spillt stjórnkerfi þar sem ráðherrar nýta sér stöðu sína til að gæta að sérhagsmunum.

Forsætisráðherra segir mikilvægt að taka skýrslu Ríkisendurskoðanda alvarlega. Ætli hún vilji líka taka það alvarlega sem skrifað er á blaðsíðu 26 í skýrslunni?: „Þótt ekki sé gert ráð fyrir aðkomu ráðherra að framkvæmd sölunnar ber hann engu að síður ábyrgð á því að söluferlið sé í samræmi við þær forsendur og þau skilyrði sem lögð voru til grundvallar í greinargerð hans. Honum ber því að hafa eftirlit með söluferlinu og ganga í skugga um að það hafi verið í samræmi við greinargerðina áður en hann tekur ákvörðun um sölu.“. Ráðherranum er með öðrum orðum ætlað samkvæmt lögum að hafa virkt hlutverk í ákvarðanatöku um sölumeðferðina.

Lögin um bankasöluna eru skýr . Myndin sem fylgir er myndræn skýring á lögunum nr.155/2012 um sölu á hlutum ríkisins í fjármálafyrirtækjum. Hér er slóð á lagatextann: https://www.althingi.is/lagas/nuna/2012155.html

Lögunum var ætlað að skapa trausta umgjörð ef og þegar til þess kæmi að selja hluti ríkisins. Leiðarstef laganna eru gagnsæi, hlutlægni, jafnræði og hagkvæmni. Þar átti að draga lærdóm af bankahruninu.

Salan í höndum fjármála- og efnahagsráðherrans vekur upp spurningar um hvort ráðherrann hafi ekkert lært af bankahruninu og aðdraganda þess. Almenn óánægja ríkir um söluna og traust til ráðherrans og ríkisstjórnarinnar hefur beðið hnekki. Ásakanir um spillingu og vanrækslu eru háværar og um að lögin um söluna hafi verið brotin.

Ráðherrar í ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur og þingmenn Vinstri grænna, Framsóknar og að sjálfsögðu Sjálfstæðisflokksins, slá skjaldborg um fjármála- og efnahagsráðherra. Þau láta eins og ábyrgð hans á sölunni og söluferlinu sé engin, hvorki lagaleg né pólitísk. Því ef þau verja hann ekki er ríkisstjórnin fallin. En væri það svo slæmt?

Það má öllum vera ljóst að stjórnarsamstarfið er undir þegar ráðherrar tjá sig um bankasöluna og ábyrgð fjármálaráðherrans. 

Einkavæðing banka og ábyrgð ráðherra

Ég sat með góðum vinum um helgina þar sem rædd var staða fólks á flótta. Fólk vill fá réttar upplýsingar, en því miður hafa sumir valdhafar leitt umræðuna í villu og þess vegna vil ég í þessum mola gera mitt til að lýsa upp þokuna sem einkennir umræðuna. Rangar upplýsingar skapa nefnilega fordóma. 

Rúmlega 100 milljón manns eru á flótta í heiminum. Það er fordæmalaus fjöldi sem einkennist ekki síst af þeim fjölda sem flúið hefur Úkraínu frá því að Rússar réðust þangað inn í febrúar 2022. Sjö milljónir hafa flúið Úkraínu sem er sambærilegur fjöldi og flúið hefur Sýrland frá upphafi átaka þar árið 2011. Frá Venesúela hafa tæplega sjö milljónir flúið frá árinu 2015. Sá fólksflótti sem brast á með hryllilegu innrásarstríði Rússa í Úkraínu er því fordæmalaus. Langflest leita skjóls í nágrannaríkjum, svo sem Kólumbíu, Tyrklandi og Póllandi. Sárafáir ná til Íslands. 

Íslensk stjórnvöld ákváðu að veita úkraínsku flóttafólki vernd og hafa þaðan komið tvö þúsund manns. Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna skoraði á ríki að veita þeim vernd og það sama gerði stofnunin varðandi flóttafólk frá Venesúela enda ríkir þar vargöld sem óvíst er hvenær taki enda. Þar stendur réttarríkið veikt, einnig lýðræðið og grunnstoðir landsins eru að hruni komnar. Kærunefnd útlendingamála staðfesti neyðina og eiga þessi tvö þjóðerni rúm 80% allra umsókna um vernd hér á landi. Umsóknir frá öðrum þjóðernum hefur ekkert fjölgað. 

Í umræðu um endursendingar til Grikklands í síðustu viku hefur borið á misskilningi og sökinni skellt á Dublin reglugerðina en hún hefur veitt stjórnvöldum skjól gegn umsóknum þeirra sem þegar hafa fundist í öðrum ríkjum dyflinnarsamstarfsins. Sá hópur sem sendur var á götuna í Grikklandi í liðinni viku heyrir ekki undir þá reglugerð heldur hefur sá hópur þegar fengið viðurkennda stöðu flóttafólks, en ekki fengið vernd gegn ómannúðlegum og hættulegum aðstæðum á götum Grikklands. Þau dvelja ekki í  flóttamannabúðum í Grikklandi sem eru eingöngu fyrir þá sem enn bíða niðurstöðu umsókna sinna. Gatan er því þeirra heimili og fæði úr ruslatunnum þeirra næring.  

Samtala endursendinga allra Evrópuríkja til Grikklands á fyrri helmingi ársins nær ekki 100. Hafa hjálparsamtök gagnrýnt framkvæmdina vegna þeirrar hættu sem ríkin setja fólk í og stöðvuðu bæði Þýskaland og Holland endursendingar til Grikklands. Með ákvörðun sinni um að senda fólk á götuna í Grikklandi, þar á meðal fatlaðan einstakling, má velta fyrir sér hvort íslensk stjórnvöld séu að virða þá grundvallarreglu sem bannar endursendingu ef fólk er í hættu á ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð. Telja sumir amk að gisting á götu og fæða úr ruslatunnum sé hvort tveggja ómannúðleg og vanvirðandi.

Rúmlega 100 milljón manns eru á flótta í heiminum. Það er fordæmalaus fjöldi sem einkennist ekki síst af þeim fjölda sem flúið hefur Úkraínu frá því að Rússar réðust þangað inn í febrúar 2022. 

Verið velkomin í kaffispjall 60+ í Hafnarfirði. 

Verið endilega dugleg að bjóða vinum og vanfamönum með ykkur í kaffispjallið okkar.


Öll velkomin!

Hlökkum til að sjá ykkur á Strandgötunni.
Stjórn 60+ Hafnarfirði

Rithöfundarnir Jón Kalman Stefánsson og Sigríður Hagalín Björnsdóttir koma og lesa út bókum sínum, kvennakórinn Stöllurnar flytja ljúfa jólatóna og formaður Samfylkingarinnar, Kristrún Frostadóttir flytur ópólitíska jólahugvekju.


Eins langar okkur að halda upp á það að þennan dag eru 10 ár síðan Samfylkingin í Mosfellsbæ eignaðist félagsaðstöðuna sína í Þverholtinu og hélt opnunarboð. Þá var lokið við að taka húsnæðið í gegn á árinu og tími til að halda upp á það líka


Öll velkomin og endilega takið með ykkur gesti.

Samfylkingin í Mosfellsbæ býður til aðventusamveru í aðdraganda jóla.

Fullveldisdaginn 1. desember verður jólakaffispjall 60+ í Hafnarfirði. 

Gestur okkar verður Ingvar J. Viktorsson, hann segir okkur frá nýútkominni bók um hann. 

Jóna Ósk Guðjónsdóttir verður með jólahugvekju. 

Heitt súkkulaði, kaffi, piparkökur og fleira jólalegt á boðstólnum. 

Ársþing Kvennahreyfingar Samfylkingarinnar 2022 verður haldið þriðjudaginn 13. desember kl. 18:30 - 19.

Eftir að aðalfundarstörfum lýkur ætlum við að njóta samverunnar og halda Jólahygge Kvennahreyfingarinnar frá kl. 19 - 21. Jónína Leósdóttir les upp úr nýjustu bókinni sinni Varnarlaus, pöbbkviss, léttar jóla veitingar og fleira skemmtilegt!

Takið kvöldið frá!! 

Hér geti þið kynnt ykkur ársþingið betur. 

Verið velkomnar á Jólahygge Kvennahreyfingarinnar.

Leit um „��“

2747 niðurstöður fundust við leit að „��“

Póstlisti Samfylkingarinnar

Samfylkingin

Flokkurinn

Flýtileiðir

Um Samfylkinguna

Vertu í bandi:

Leit um „���������������������������“

2747 niðurstöður fundust við leit að „���������������������������“