Fundarsköp voru samþykkt með 97% atkvæða.

Logi Einarsson er kjörinn formaður Samfylkingarinnar með 96,45% greiddra atkvæða.

Heiða B. Hilmisdóttir er kjörin varaformaður Samfylkingarinnar með  60% atkvæða.

Alexandra Ýr van Erven er kjörin ritari Samfylkingarinnar með 64% atkvæða.

Hákon Óli Guðmundsson er sjálfkjörinn gjaldkeri Samfylkingarinnar.

Kjartan Valgarðsson er kjörinn formaður framkvæmdastjórnar Samfylkingarinnar með  51,5% atkvæða.

Fyrsti varamaður Hörður J. Oddfríðarson

Annar varamaður Hildur Rós Guðbjargardóttir

Þriðji varamaður Guðni Rúnar Jónasson

Fjórði varamaður Guðný Birna guðmundsdóttir

Fimmti varamður Helena Mjöll Jóhannsdóttir

Sjötti varamaður Kikka K.M. Sigurðardóttir

Kolbrún Birna Hallgrímsdóttir Bachmann var kjörin formaður laganefndar.

Í stjórn verkalýðsmálaráðs voru kjörin:

Ársþing Kvennahreyfingar Samfylkingarinnar 2020 verður haldið á Zoom fimmtudaginn 19. nóvember klukkan 20:00
Hér er linkur á fundinn:

Nú er ár í næstu kosningar og því mikilvægt að þétta raðir okkar og standa vörð um femínísk málefni flokksins. Hlökkum til að sjá ykkur sem flest á fundinum og í baráttu gleðinni.

Dagskrá Ársþings Kvennahreyfingarinnar 2020

Aðalfundarstörf
a) Skýrsla stjórnar
b) Reikningar
c) Lagabreytingar
c) Kjör formanns kvennahreyfingarinnar
d) Kjör þriggja stjórnarkvenna og þriggja til vara
d) Önnur mál , ályktanir og umræður

Dagskráin verður auglýst nánar síðar en takið tímann frá.

Framboð til stjórnar skulu berast til formanns kjörstjórnar. Kvennahreyfingin auglýsir því eftir öflugum konum til þess að sitja í stjórn hreyfingarinnar næsta árið. Forman er kosinn sérstaklega en jafnframt eru kjörnir þrír aðalfulltrúar stjórnar og þrjár konur til vara. Velkomið er að hafa samband við forman Kvennahreyfingarinnar Sigrúnu Skaftadóttur í síma 6906074 ef einhverjar spurningar eru.

Formaður kjörstjórnar er Hilda Jana Gísladóttir; framboð berist til hennar á netfangið kjorstjorn.kvennahreyfing@gmail.com.

Reykjavíkurborg samþykkti að gerast bakhjarl Græna hraðalsins sem er samstarfsverkefni Þróunnarfélags á Breiðinni og á Grundartanga. Grænn hraðall snýst um að koma nýsköpunargeiranum á Íslandi á fulla ferð í baráttunni við loftslagsvandann hérlendis og erlendis. Viðskiptahraðallinn beinir sjónum sínum að því að efla og þróa tækni og aðferðir sem raunverulega leysa aðsteðjandi úrlausnarefni í umhverfismálum. Í lok þessa 10 vikna hraðals verða þátttakendur vel í stakk búin að sækja um styrki í Innovation fund Evrópusambandsins. 

Þetta er í takt við áherslur Græna plansins um efnahagslega endurreisn sem samþykkt var í vor. Einnig er þetta mikilvægt atriði þegar kemur að því að uppfylla Parísarsáttmálann með því að skapa samhent átak og öflugan samstarfsvettvang milli nýsköpunarsamfélagsins, ríkis og borgar um úrlausnir í loftslagsmálum sem mun efla græna nýsköpun í landinu. Viðspyrnan vegna COVID þarf að vera græn.

Allir flokkar samþykktu tillögunina nema fulltrúi Miðflokksins sat hjá og skilaði bókun. Hægt er að lesa fundargerð frá 17.11.2020 og tillöguna í heild sinni. 

Ólíkt hinum Norðurlöndunum var enginn stór jafnaðarmannaflokkur starfandi á Íslandi mestalla 20. öldina heldur voru vinstri menn klofnir í smærri flokka. Hugmyndir um sameiningu vinstri manna í einn flokk sem gæti keppt við Sjálfstæðisflokkinn í fylgi voru þó ávallt lífseigar og í nafni þeirra var gjarnan stofnað til sérstakra klofningsframboða úr eldri flokkum sem áttu að ná fram þessu markmiði. Síðasta slíka framboðið var Þjóðvaki sem stofnaður var 1994 í því yfirlýsta markmiði að sameina íslenska jafnaðarmenn. Í kjölfar þingkosninganna 1995 fór umræða um mögulega samfylkingu af stað fyrir alvöru. Alþýðuflokkurinn var þá kominn í stjórnarandstöðu ásamt hinum vinstri flokkunum og vel heppnað sameiginlegt framboð vinstri manna og Framsóknarflokksins í sveitastjórnarkosningunum í Reykjavík 1994 og 1998 undir merkjum R-listans virkaði sem hvati á sameiningarviðræður.

Innan Alþýðuflokks og Þjóðvaka var stuðningur við sameiningu hvað mestur. Haustið 1996 voru þingflokkar þessara flokka sameinaðir undir nafninu „þingflokkur jafnaðarmanna“. Raunar gengu þrír af fjórum þingmönnum Þjóðvaka síðan aftur í Alþýðuflokkinn, Jóhanna Sigurðardóttir formaður Þjóðvaka var ein eftir. Þjóðvaki tók þannig ekki þátt í Samfylkingunni sem flokkur en Jóhanna gerði það sem einstaklingur. Í nóvember 1997 var haldinn flokksstjórnarfundur hjá Alþýðuflokknum og landsfundir hjá Kvennalista og Alþýðubandalagi um það hvort að hefja ætti sameiningarviðræður. Allir flokkarnir samþykktu það að gengið skyldi til viðræðna en mismikil eindrægni var í þeirri afstöðu milli flokka.

Alþýðuflokkurinn lýsti yfir afdráttarlausum stuðningi við sameiningarviðræður. Innan Kvennalistans var áherslumunur á milli kynslóða þar sem yngri kynslóðin reyndist tilbúnari til þátttöku í mögulegri samfylkingu en margar fyrrverandi og þáverandi þingkonur flokksins voru andvígar, meðal annars á þeirri forsendu að Kvennalistinn hafi verið hugsaður sem óháður hefðbundnum stjórnmálaöflum en með samfylkingu væri verið að skilgreina hann sem vinstri félagshyggjuflokk. Niðurstaðan varð að samþykkt var að ganga til sameiningarviðræðna með 36 atkvæðum gegn 18, í kjölfarið sögðu nokkrar af þeim konum sem höfðu verið andvígar sig úr flokknum. Það var í Alþýðubandalaginu sem að andstaðan reyndist hvað hörðust. Málefnaágreiningur réði þar mestu, margir óttuðust að flokkurinn væri að fórna hefðbundnum stefnumálum sínum og færast of langt til hægri með því að sameinast Alþýðuflokki en þessir tveir flokkar höfðu að ýmsu leyti ólíka stefnu. Alþýðuflokkurinn var t.d. jákvæðari gagnvart Atlantshafsbandalaginu og mögulegri aðild Íslands að Evrópusambandinu en Alþýðubandalagið. Af þessum sökum sögðu þrír þingmenn Alþýðubandalagsins sig úr flokknum og stofnuðu eigin vinstri flokk - Vinstri hreyfinguna-grænt framboð- sem skyldi leggja meiri áherslu á hefðbundnari vinstri gildi auk umhverfismála. 

Samfylkingin bauð fram í fyrsta skipti í alþingiskosningunum 1999 sem kosningabandalag. Margrét Frímannsdóttir, þáverandi formaður Alþýðubandalags, gegndi þá hlutverki talsmanns. Flokkurinn hlaut þá 26,8% atkvæða sem var hæsta hlutfall atkvæða sem að vinstri flokkur hafði fengið í áratugi en þó 11% lægra en flokkarnir fjórir höfðu fengið samanlagt í kosningunum 1995. Vinstri grænir fengu 9,1% í sömu kosningum. Stofnfundur Samfylkingarinnar var haldinn 5. - 6. maí 2000 og varð hún þá að formlegum flokki, fyrsti formaðurinn var kjörinn Össur Skarphéðinsson.

Frjálslynt lýðræði var yfirskrift ræðu sem Ingibjörg Sólrún Gísladóttir hélt  á flokksstjórnarfundi Samfylkingarinnar í febrúar 2003 í Borgarnesi. Ræðan, sem jafnan hefur verið kölluð Borgarnesræðan, var sú fyrsta sem Ingibjörg Sólrún hélt á þeim vettvangi og er talin ein áhrifamesta ræða íslensks stjórnmálamanns á seinni tímum. Ræðan þykir hafa markað tímamót í íslenskum samfélagi þar sem í henni sagði Ingibjörg Sólrún upphátt það sem margir vissu en þögðu um og jafnvel óttuðust að færa í orð: Að ríkisvaldinu væri beitt til að útdeila gæðum til valinna einstaklinga, íslensku samfélagi væri skipt í lið af ráðamönnum og leikreglur og val væru ólýðræðislegar. Með ræðunni setti Ingibjörg Sólrún á dagskrá kröfu um aukið gagnsæi og sanngirni í íslenskri stjórnsýslu og atvinnulífi.


Ingibjörg hafði þegar stigið mikilvæg skref í þessum efnum. Hún var á þessum tíma borgarstjóri í Reykjavík og hafði, nokkru áður en ræðan var flutt, fundað með fulltrúum olíufélaganna. Stjórnendurnir höfðu í sameiningu ákveðið að biðja hana, um að láta ekki kanadíska olíufyrirtækið Irving Oil hafa lóð í Reykjavík, þeir þyldu ekki samkeppnina. Ingibjörg Sólrún neitaði þessari beiðni olíufyrirtækjanna. Í embætti sínu afnam hún helmingaskiptakerfi Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks í Innkaupastofnun Reykjavíkur og setti útboðsreglur í staðinn. Sanngirni og gagnsæi voru þær leiðir sem hún notaði til að bæta rekstraskilyrði atvinnugreina í borginni, þær leiðir hugnuðust forystumönnum fyrirtækja og samtaka atvinnurekenda vel og urðu til farsæls samstarfs. Með Borgarnesræðunni tilkynnti Ingibjörg Sólrún að þessi vinnbrögð vildi hún ekki aðeins innleiða í borginni heldur ætti að innleiða þau í íslensku samfélagi.

Pólitískir andstæðingar Ingibjargar Sólrúnar og Samfylkingarinnar hafa margoft snúið út úr orðum hennar og gripið til uppspuna máli sínu til stuðnings sem ekki verður rakinn hér. Ófrægingin á pólitísku erindi Samfylkingarinnar, Borgarnesræðunni og konunni sem hótaði að trufla helmingaskipti gömlu flokkanna og spillinguna, var markviss en er auðhrakin með staðreyndum.

Sannleikurinn er sá að Borgarnesræðan og margar síðari ræður Ingibjargar Sólrúnar byggðu á reynslu hennar og sýn á það hvernig fara á með vald. Það er í gegnum frjálslynt lýðræði þar sem réttur minnihlutans er virtur, þar sem leikreglur tryggja almannahagsmuni og jafnræði einstaklinga.
Í kosningunum 2003 vann Samfylkingin góðan sigur, fékk 31% atkvæða en það var í fyrsta sinn í 70 ár sem annar flokkur en Sjálfstæðisflokkurinn náði þriðjungs fylgi kjósenda. Samfylkingin fékk flest atkvæði í tveimur kjördæmum og bætti við sig í öllum kjördæmum nema norðvesturkjördæmi.

Meginstefna Samfylkingarinnar er jöfnuður, sjálfbærni og friður. Flokkurinn sér hlutverk stjórnvalda að koma fram við almenning af virðingu og gæta jafnræði í samfélagi þar sem allir einstaklingar geta notið hæfileika sinni á eigin forsendum. Samfylkingin vill tryggja að íslenskt samfélag geti tryggt sambærileg lífsgæði og eru í nágrannalöndunum og sé nútímalegt og framsækið. Nýting auðlinda á að vera sjálfbær og umhverfisvæn. Íslensk utanríkisstefna á að tryggja náin samskipti við umheiminn og stuðla að auknum jöfnuði, sjálfbærni í notkun auðlinda og virðingu fyrir umhverfinu á heimsvísu. 

Æðsta stjórn Samfylkingarinnar er landsfundur flokksins sem haldinn er á tveggja ára fresti og hefur hann vald yfir stefnumál, lög og starf hennar. Á milli landsfunda fer flokksstjórn sem kosin er á landsfundi með æðsta vald flokksins. Innan stjórnarinnar er formaður, varaformaður, ritari, gjaldkeri, þingflokksformaður, formaður sveitarstjórnarráðs og formaður framkvæmdastjórnar. Innan flokksins eru 57 aðildarfélög og auk þeirra eru 17 aðildarfélög innan ungliðahreyfingar flokksins, Ungra jafnaðarmanna. Aðildarfélögin skipa fulltrúa á landsfund sem hafa atkvæðarétt á ályktunum, stefnubreytingum og lagabreytingum sem samþykktar eru. Formaður og varaformaður eru hins vegar kosnir af öllum félögum flokksins og er Samfylkingin einn flokka á Íslandi til þess að opna kosningu formanns til allra flokksmanna. 

Það er mér bæði ánægja og nýnæmi í að sitja fund hjá svo virðulegri stofnun. Ég er nú komin yfir miðjan aldur og hef verið þátttakandi í skipulögðu pólitísku starfi í meira en 20 ár, en hef aldrei komist á fund hjá flokksstjórn fyrr. En það megið þið vita að það vefst ekkert fyrir mér, ég er hvorki uppveðruð né óttaslegin. Ég gleðst bara yfir því að fá að taka þátt í því með góðu fólki að búa til nýjan, stóran, frjálslyndan stjórnmálaflokk sem sameinar innan sinna vébanda það fólk og þau málefni sem hafa sett svip sinn á baráttuna fyrir jöfnuði og jafnrétti á Íslandi sl. aldarfjórðung. Ég gleðst yfir því að fá að vera í forsvari fyrir flokk sem í stefnu og starfsháttum ætlar að taka mið af þörfum og aðstæðum fólks á nýrri öld.

En ég finn líka til mikillar ábyrgðar því ég veit að væntingarnar eru miklar bæði til mín og Samfylkingarinnar. Það er gott og við ætlum að standa undir þeim, en við verðum engu að síður að gæta þess að við lyftum þeim ekki í slíkar hæðir að veruleikinn gefi okkur aldrei kost á að mæta þeim.

Þegar ég stend hér fyrir framan flokksstjórnina sem nýbakaður frambjóðandi og það sem meira er – forsætisráðherrakandidat - búast sjálfsagt flestir við því að ég tali um kosningabaráttuna og það sem þar bíður okkar. Formaður flokksins hefur þegar gert þeim málum ágæt skil og ég ætla því að geyma mér frekari umfjöllun um þau mál til betri tíma. Ég ætla núna að tala um þau tækifæri sem við stöndum andspænis, tala um það sem liggur í loftinu – reyna að höndla það af því að ég held að það skipti máli.

Stundum leynir það sér ekki að það liggur eitthvað í loftinu – þá er eins og við skynjum að það sé að verða til þögul en víðtæk sátt um eitthvað nýtt. Þessi sátt, þessi nýja sýn, hefur kannski verið að myndast á löngum tíma en svo verður eitthvað til að kalla hana fram, til að gefa henni form og inntak. Stundum eru þetta eins og vorleysingar eftir miklar frosthörkur og vatnið brýst fram eftir þeim farvegum sem það finnur sér – gömlum og nýjum og enginn ræður við eitt eða neitt. 

Ég hef tvisvar orðið þess sterklega áskynja í pólitík að eitthvað lægi í loftinu. Fyrst þegar við stofnuðum Kvennaframboðið og Kvennalistann 1982-´83. Þá skynjuðu flokkarnir ekki sinn vitjunartíma og höfðu ekki áttað sig á þeirri þungu undiröldu sem var meðal kvenna. Þegar hún skall svo á gátu þeir ekki lengur virkjað hana og hún fann sér farveg í nýrri pólitískri hreyfingu. Veturinn 1993-´94 lá líka eitthvað í loftinu. Það var almenn krafa um breytt gildismat við stjórn borgarinnar, öðruvísi stjórnarhætti, annað viðmót og betri þjónustu þar sem þarfir fólks væru í fyrirrúmi en ekki minnisvarðaárátta stjórnmálamanna. Þeir stjórnmálaflokkar sem þá voru í minnihluta í borgarstjórn báru sem betur fer gæfu til að verða við þessum kröfum og veita þeim farveg í Reykjavíkurlistanum. 

Og núna liggur eitthvað í loftinu og það er okkar verkefni í Samfylkingunni að breyta því úr óræðum væntingum í orð og athafnir.

En hvað er það sem liggur í loftinu? Er það valdþreytan í ríkisstjórninni? Hefur fólk fengið sig fullsatt á sjálfmiðuðu stjórnlyndi Davíðs Oddssonar og félaga? Mislíkar fólki hvernig gæðum og embættum ríkisins er úthlutað til flokksfélaga og gæðinga? Finnst því nóg komið af afskiptum stjórnarráðsins af fyrirtækjum og fjármálastofnunum landsmanna?

Öllum þessum spurningum má hiklaust svara játandi en þó er ekki nema hálf sagan sögð. Það væri mikil einföldun að halda því fram að þetta sé allt og sumt. Veruleikinn er talsvert flóknari. Það sem liggur í loftinu er krafan um að gefa stjórnmálunum og stjórnmálaflokkunum nýtt inntak og nýja ímynd. Þessi krafa er ekki ný af nálinni – hún hefur kraumað undir yfirborðinu sl. tvo áratugi og m.a. valdið talsverðum umbrotum á hinum svokallaða vinstri væng stjórnmálanna. En svo skall á frostaveturinn mikli með fyrstu ríkisstjórn Davíðs Oddssonar árið 1991 og þessi krafa um endurnýjun í stjórnmálum varð hálft í hvoru úti. Ef frá eru taldar breytingar í efnahags- og atvinnulífi sem urðu vegna EES-samningsins, undir forystu Jóns Baldvins og Jóns Sigurðssonar, og einkavæðing ríkisbanka hefur harla lítið nýtt borið til tíðinda í íslenskum stjórnmálum á áratug Davíðs Oddssonar. En núna eru vorleysingar og það getur allt gerst.

En hvert er þá þetta nýja inntak stjórnmálanna og stjórnmálaflokkanna? Að hvaða leyti verða stjórnmál 21. aldarinnar frábrugðin stjórnmálum liðinnar aldar? Ég leyfi mér að halda því fram að þar sé margt frábrugðið. Hið pólitíska samfélag 20. aldarinnar byggðist á sterku ríkisvaldi sem bjó yfir þróuðu skrifræði, öguðum stjórnmálaflokkum sem lutu pólitískri goggunarröð, miðstýrðum verkalýðsfélögum sem höfðu vald á sínum félagsmönnum og sömdu um félagslegar úrbætur, tiltölulega fáum öflugum iðn-, eða í okkar tilviki, sjávarútvegsfyrirtækjum sem voru máttarstólpar hvert á sínu sviði eða í sínu plássi og framleiðslukerfi sem byggði á færibandi fjöldaframleiðslunnar. 

Stjórnmálin snerust um vinstri og hægri stefnu en það sem réð úrslitum um hvorum megin flokkar lentu var afstaða þeirra til hlutverks og stærðar ríkiskerfisins og hver afskipti ríkisins ættu að vera af efnahags- og atvinnulífi. Í dag virðast skilin milli vinstri og hægristefnu markast af afstöðunni til einkavæðingar – og þá fyrst og fremst hversu langt eigi að ganga í þeim efnum. Að öðru leyti hafa þessi hugtök mjög takmarkaða þýðingu – þau lýsa ekki veruleika og viðfangsefnum dagsins í dag. Þau eru erfðagóss úr fortíðinni sem er ágætt að skoða og skemmta sér við á tyllidögum en hafa takmarkað notagildi í nútímanum. Á þetta bentum við raunar þegar í Kvennalistanum 1982-´83. Þá töluðum við um þriðju víddina sem Blair ,,stal” og staðfærði og kallaði þriðju leiðina.

Við verðum að horfast í augu við að ekkert er í dag eins og það áður var. 

Hægt og hægt
fjúka fjöllin burt
í fangi vindanna
streyma fjöllin burt
í örmum vatnanna.

Þannig orti Hannes Pétursson í ljóðabókinni Stund og staðir.

Heimsmyndin hefur breyst. Heim okkar hefur borið úr stað. Það hefur dregið verulega úr trausti á öllum helstu stofnunum samfélagsins – ríkisstjórn, ráðherrum, alþingi, stjórnmálamönnum, stjórnmálaflokkum, lögreglu, kirkju, fjölmiðlum og menntastofnunum. Það kveður raunar svo rammt að þessu að sjálft þjóðríkið nýtur ekki lengur trausts og þeim fjölgar sem draga í efa getu þess til að ráða flóknum verkefnum og vandamálum til lykta á farsælan hátt.

Af hverju er þessi skortur á trausti? Er hann vegna þess að þeir sem stjórna þessum stofnunum eru miklu verr af Guði gerðir en þeir sem stjórnuðu þeim á árum áður? Eða er hann vegna þess að almenningur er orðinn svo heimtufrekur – kann ekki gott að meta? Ég held að svarið liggi ekki í þessu tvennu heldur hinu að þessar stofnanir hafa ekki enn náð að þróast í takt við breytta tíma. Þær urðu til við aðrar aðstæður og bera þess enn merki. Þær hafa ekki náð að raungera það sem liggur í loftinu.

Þessi skortur á trausti hefur ákveðnar hættur í för með sér en líka tækifæri. Tækifæri til að þróa þessar stofnanir samfélagsins í takt við kröfur tímans, tækifæri til að þróa lýðræðið í samfélaginu og auka hlutdeild og ábyrgð almennings á þeim ákvörðunum sem máli skipta. Tækifæri til að breyta átakastjórnmálum í samráðsstjórnmál. Í þeim efnum held ég að Samfylkingin sé á réttri leið með póstkosningu sinni um Evrópusambandið og Reykjavíkurlistinn með allsherjarkosningunni um Reykjavíkurflugvöll. Og þess vegna held ég að Sjálfstæðisflokkurinn sé fastur í viðjum fortíðar – sem einu sinni var og aldrei kemur aftur – þegar hann hafnar öllum leikreglum í lýðræði sem ekki fela í sér fulltrúalýðræði í einhverri mynd. Honum finnst merkilegra að fá niðurstöðu um Evrópusambandið á 1300 manna landsfundi en í 3000 manna almennri kosningu. Hann er flokkur hins stjórnlynda lýðræðis andspænis frjálslyndu lýðræði Samfylkingarinnar. 

En hvað er átt við með frjálslyndu lýðræði? Jú, í hinu frjálslynda lýðræði er hinum frjálsa einstaklingi skipað hærra en stofnunum samfélagsins eða eins og einhvern tímann var sagt – frjáls þróun einstaklingsins er forsenda frjálsrar þróunar heildarinnar og öfugt. Merkilegt að það skuli þurfa að kenna sjálfstæðismönnum þessi grundvallaratriði einstaklingshyggjunnar! Í hinu frjálslynda lýðræði tekur einstaklingurinn að sér að verja ákveðin grundvallarréttindi mannsins, þ.e. rétt hvers og eins til þess að skapa sjálfan sig, vera til á eigin forsendum, hafa sérstöðu og njóta viðurkenningar sem slíkur (konur, samkynhneigðir, innflytjendur). Í hinu frjálslynda lýðræði virðum við rétt fólks til skoðana, þar byggjum við á samskiptum og samræðum milli stjórnvalda og samfélags óbreyttra borgara (andófshreyfingar, foreldrafélög, íbúasamtök, einsmálshreyfingar). 

Samfélag óbreyttra borgara er sífellt að verða sterkara og um leið gerir vart við sig sú tilhneiging flokkanna – ekki síst Sjálfstæðisflokksins – að ná tökum á þessu samfélagi, koma ár sinni þar vel fyrir borð, nýta þau í flokkspólitískum tilgangi, gera þau að tæki í verkfærasafni sínu og draga þannig úr sjálfstæði þeirra og þar með lýðræðislegu hlutverki og áhrifum. Hið stjórnlynda lýðræði reynir að ýta hinu frjálslynda lýðræði til hliðar. 

En hvert er þá viðfangsefni hins nýja flokks – hver er hin nýja pólitík? Hinn nýi flokkur verður að hafa framtíðarsýn sem byggir á því að þróa hér sómasamlegt samfélag þar sem stofnanir og stjórnmálamenn koma fram af virðingu gagnvart fólki, fara að leikreglum sem eru gegnsæjar og þar sem fyllsta jafnræðis er gætt. Samfélag þar sem einstaklingarnir njóta hæfileika sinna og getu á eigin forsendum og þar sem þeim sem hér búa eru tryggð ákveðin lífsgæði. Þau lífsgæði eru ekki bara efnisleg gæði – þó þau séu vissulega mikilvæg – heldur lúta að því að hafa aðgang að fjölbreyttri menningu, góðri menntun, öruggu heilbrigðiskerfi, jafnrétti óháð kynferði, kynþætti og kynhneigð, og aðgang að góðu umhverfi og óspilltri náttúru. Við ætlum ekki að búa í verstöðinni Íslandi – jafnvel þó það gæti gefið mikið í aðra hönd – heldur í nútímasamfélagi með öllu því sem það krefst. Og þess vegna ætlum við heldur ekki að sætta okkur við stjórnvöld sem deila og drottna, umbuna og refsa og ráða örlögum fólks eins og Jóhann Bogesen á Óseyri við Axlarfjörð. Slík stjórnvöld tilheyra liðnum tíma – þau eru tímaskekkja.

Samfylkingin þarf að hafa skýra framtíðarsýn en hún þarf líka að vera meðvituð um dagleg vandamál fólks. Það á að vera verkefni okkar að umbreyta vandamálum hins daglega lífs í opinber málefni og gera almenna velsæld að daglegu viðfangsefni stjórnmálanna. Við ætlum okkur að vera stór flokkur sem rúmar fólk með fjölbreyttar skoðanir og bakgrunn – umburðarlyndur og víðsýnn flokkur – en við ætlum líka að vera flokkur sem þorir að taka erfið mál til umræðu, sem leggur til atlögu við sérhagsmuni sem ganga gegn almannahagsmunum, sem lætur sig ekki varða um viðteknar skoðanir og aðferðir ef þær duga ekki lengur, sem er óhræddur við að fara nýjar leiðir við lausn viðkvæmra deilumála, sem axlar þá ábyrgð sem stjórnmálunum fylgir og tekur óvinsælar ákvarðanir ef það er það sem þarf. 

Við ætlum að vera flokkur sem nýtur trausts og hefur trúverðugleika – ekki vegna þess að við höfum svör á reiðum höndum við öllu sem upp kemur heldur vegna hins að við munum vanda okkur við leit að svörum. Heldur ekki vegna þess að við höfum lausn á hvers manns vanda heldur vegna hins að við viðurkennum að flókin viðfangsefni kalla á yfirlegu og góða dómgreind og oftar en ekki fjölþætta úrlausn þar sem hópar og einstaklingar leggja saman. Við eigum að boða stjórnmál sátta og rökræðu en ekki átaka og kappræðu.

Á Íslandi búa aðeins 280 þúsund manns sem er álíka fjöldi og í lítilli borg í Evrópu. Við höfum ekki efni á því að ala á sundurlyndi og átökum – við getum ekki brotið þjóðina niður í andstæðar fylkingar; dregið hana í dilka eftir búsetu, atvinnu, uppruna, kynferði, félagsstöðu eða stjórnmálaafstöðu. Við erum ein þjóð í einu landi. Við erum fámenn en það er í senn styrkur okkar og veikleiki – þetta eru tvær hliðar á sama peningi. Við höfum alla burði til að ná sæmilegri sátt í öllum helstu átakamálum þjóðarinnar. 

Sterk höfuðborg er eitt sterkasta tromp landsins í samkeppni við útlönd um fólk og fyrirtæki. Hún hefur hlutverki að gegna fyrir landið allt. En sterk höfuðborg þarf lífvænlegt bakland og þeir sem þar búa sækja næringu sína, bæði í bókstaflegri og yfirfærðri merkingu, í hinar dreifðu byggðir og náttúru landsins. Þess vegna eru hagsmunir höfuðborgar og landsbyggðar ekki andstæðir heldur samofnir. Hvorugt getur án hins verið.

Miklar auðlindir, víðerni og óspillt náttúra næra sjálfsmynd okkar Íslendinga, skapa okkur sérstöðu og gera okkur að því sem við erum – en þetta er líka lifibrauð okkar. Við verðum að nýta náttúruauðlindirnar til að renna stoðum undir fjölbreytt, nútímalegt atvinnulíf, skapandi störf og öflugt velferðarkerfi. Við erum ekki annaðhvort náttúruverndarfólk eða virkjunarsinnar. Ég hef aldrei skilið þá framsetningu ekki fremur en ég hef skilið þá framsetningu að annaðhvort sé fólk með eða á móti mislægum gatnamótum. Við hljótum að spyrja okkur hverjar séu aðstæðurnar á hverjum stað, hvert sé markmiðið, hvað vinnst og hvað tapast. 

Í þessum málum eins og öðrum er hægt að ná sátt með aðferðafræði hins frjálslynda lýðræðis sem leiðir ólík sjónarmið saman með það að markmiði að ná sátt sem allir geta sæmilega við unað. Þar sem ábyrgðin á niðurstöðunni og hinn lýðræðislegi réttur til afskipta er sameign okkar allra en ekki bara stjórnvalda. Í umhverfismálum eigum við að hafna hinu stjórnlynda lýðræði og setja hið frjálslynda lýðræði í öndvegi.

Í efnahags- og atvinnumálum hljótum við líka að leiða til öndvegis leikreglur hins frjálslynda lýðræðis. Okkur kemur ekkert við hvað þeir heita sem stjórna fyrirtækjum landsins eða hvaða flokki þeir fylgja að málum. Gamlir peningar eru ekkert betri en nýir. Ef ketti er ætlað að veiða mýs þá má einu gilda hvort hann er svartur eða hvítur – svo lengi sem hann gegnir sínu hlutverki. Í atvinnu- og efnahagslífinu eru það umferðarreglurnar sem gilda og þær eiga að vera skynsamlegar og í þágu alls almennings. Stjórnmálamennirnir bera ábyrgð á leikreglunum en leikendur bera ábyrgð á því að fara eftir þeim. 

Það má leiða að því rök að afskiptasemi stjórnmálamanna af fyrirtækum landsins sé ein aðalmeinsemd íslensks efnahags- og atvinnulífs. Þannig má segja að það sé orðstír fyrirtækja jafnskaðlegt að lenda undir verndarvæng Davíðs Oddssonar eins og það er að verða að skotspæni hans. Ég vil þannig leyfa mér að halda því fram að það hafi skaðað faglega umfjöllun um Íslenska erfðagreiningu, bæði hérlendis og erlendis, að sú skoðun er útbreidd að fyrirtækið njóti sérstaks dálætis hjá forsætisráðherranum. Það vekur upp umræðu og tortryggni um að gagnagrunnur fyrirtækisins og ríkisábyrgðin byggist á málefnalegum og faglegum forsendum en ekki flokkspólitískum. Sama má segja um Baug, Norðurljós og Kaupþing. Byggist gagnrýni og eftir atvikum rannsókn á þessum fyrirtækjum á málefnalegum og faglegum forsendum eða flokkspólitískum? Ertu í liði forsætisráðherrans eða ekki – þarna er efinn og hann verður ekki upprættur nema hinum pólitísku afskiptum linni og hinar almennu gegnsæju leikreglur lýðræðisins taki við. 

Þetta er verkefni Samfylkingarinnar. Samfylkingin á að vera óháð öllum helstu eignahópunum í samfélaginu, hún á að gæta almannahagsmuna, ekki sérhagsmuna. Í fjármálum, fyrirtækjarekstri, fjölmiðlum og sveitarstjórnarmálum á Íslandi er ennþá spurt: Í hvaða liði ertu? Ertu í náðinni hjá stjórnarráðinu eða ekki? Þessu verður að linna, við verðum að losna við hina sjálfmiðuðu, stjórnlyndu valdsmenn. Við verðum að endurvekja traust almennings á stofnanir samfélagsins með nýjum leikreglum, nýju inntaki, nýrri ímynd. Þetta er hlutverk Samfylkingarinnar.

Og síðast en ekki síst: Í hinu smáa íslenska samfélagi verður það aldrei þolað að búi tvær þjóðir í efnalegu tilliti. Við getum ekki horft upp á þúsundir ganga atvinnulausa, við getum ekki horft upp á þúsundir berjast í bönkum til að halda þaki yfir höfuðið á sér og sínum, við getum ekki horft upp á þúsundir í óöryggi um afkomu sína vegna elli, örorku eða ómegðar. Svona þarf þetta heldur ekki að vera. Við getum örvað atvinnulífið og auðveldað íbúðareigendum lífið með því að lækka vexti – bæði stýrivexti Seðlabankans og útlánsvexti bankanna sem höfðu 7,7 milljarða í hagnað eftir skatta á síðasta ári. Við getum líka afnumið verðtryggingu fjárskuldbindinga sem myndi gera hvort tveggja í senn, gera vaxtabyrði lána gegnsærri og auka sveigjanleikann í samskiptum lánveitenda og lántakenda. Og við getum dregið úr jaðarsköttum barnafjölskyldna og ellilífeyrisþega.

Samfylkingin hefur verk að vinna í íslenskum stjórnmálum. Hún hefur ekki svör á reiðum höndum við öllum þeim spurningum sem upp kunna að koma en hún kann að leita svaranna. Hún hafnar ráðleysi stjórnvalda sem þora ekki að spyrja en allt þykjast vita. Hún er ekki bundin á klafa gamalla kennisetninga sem eiga rætur sínar í samfélagi gærdagsins. Hún treystir brjóstviti og skynsemi þess fólks sem mesta hefur reynsluna og þekkinguna á hverju sviði og leitar óhrædd í smiðju þess. Hún þorir að setja umdeild mál á dagskrá þjóðmálaumræðunnar. Hún hafnar kreddum og kerfislausnum gamla flokkakerfisins. Hún er ekki hrædd við að ræða nýjar leiðir í opinberum rekstri og þjónustu en hvikar hvergi frá markmiðinu um hina samfélagslegu ábyrgð og nauðsyn jafnréttis og jafnra tækifæra.

Samfylkingin hafnar stjórnlyndi Sjálfstæðisflokksins sem hefur það stefnumið eitt að halda völdum. Samfylkingin býður fram fólk, stefnu og starfshætti með það að markmiði að leysa íslenskt samfélag úr viðjum þeirra þröngsýnu sérhagsmuna sem hafa þrifist í skjóli Sjálfstæðisflokksins. Samfylkingin á erindi – við erum komin til að vera.

Ræða á flokksstjórnarfundi Samfylkingarinnar í Borgarnesi 9. febrúar 2003.

Landsfundur Samfylkingarinnar – jafnaðarmannaflokks Íslands kallar eftir markvissum aðgerðum til að bregðast við verstu atvinnukreppu seinni tíma. Stíga þarf afgerandi skref í átt að grænni framtíð og sjálfbæru og réttlátu samfélagi. Við þær aðstæður sem nú eru uppi, hérlendis og á heimsvísu, verða aðgerðir vegna brýnustu úrlausnarefna samtímans og stærstu áskorana framtíðar að fara hönd í hönd. Þetta krefst þess að stjórnvöld setji fram skýra og útfærða áætlun um fjölgun starfa, efli velferð og ráðist í kraftmikla græna uppbyggingu um land allt.

Félagslegt réttlæti, heilbrigður vinnumarkaður og ábyrg efnahagsstjórn eru grunnstoðir jafnaðarstefnunnar og forsenda fyrir góðu samfélagi fyrir alla. Á tímum heimsfaraldurs og fjöldaatvinnuleysis getur almenningur á Íslandi reitt sig á leiðarljós jafnaðarmanna og þar skiptir raunveruleg samstaða mestu máli: Að samfélagið hlaupi undir bagga með þeim sem lenda verst í erfiðleikunum sem nú ganga yfir og þeim sem þurfa að færa mestar fórnir – að við dreifum byrðunum og verjum kjör þeirra sem veikast standa. Sama gildir í glímunni við loftslagsbreytingar. Sú efnahagslega viðspyrna sem nú verður að eiga sér stað þarf því ekki bara að vera þróttmikil og langvarandi heldur líka græn. Afdráttarlausar aðgerðir í loftslagsmálum þola enga bið.

Nú er svo komið að um tíu prósent af vinnuafli í landinu, yfir tuttugu þúsund manns, er í þeirri stöðu að vilja vinna en fá ekki vinnu. Það er dýrt fyrir samfélagið allt en vitaskuld verst fyrir þau sem fyrir því verða, einstaklinga sem fjölskyldur. Fyrirtæki þurfa aukinn fyrirsjáanleika og mun markvissari stuðningsaðgerðir en stjórnvöld hafa veitt hingað til vegna efnahagsáhrifa veirunnar. Þá hafa smærri fyrirtæki, einyrkjar og listamenn orðið útundan í aðgerðum stjórnvalda. Á sama tíma hafa sveitarfélög orðið fyrir fordæmalausu tekjufalli og stórauknum útgjöldum sem kalla á uppsagnir og niðurskurð ef ekkert verður að gert af hálfu ríkisvaldsins. 

Undanfarin ár hafa kjör þeirra sem reiða sig á lífeyrisgreiðslur almannatrygginga dregist langt aftur úr almennri launaþróun og er nú svo komið að grunnlífeyrir er langt undir lágmarkslaunum með þeim afleiðingum að fjöldi öryrkja og eldri borgara lifir við skort. Sveitarfélög boða niðurskurð í málefnum fatlaðs fólks vegna bágrar fjárhagsstöðu og sex þúsund börn á Íslandi búa við fátækt. Á sama tíma láta íhaldsöflin í landinu skína í niðurskurðarhnífinn sem dæmin sanna að bitnar verst á lágtekjufólki. Forgangsröðun ríkisstjórnarinnar í skattamálum er kolröng og hefur helst miðað að því að veikja mikilvæga skattstofna og verja kjör þeirra efnamestu, einmitt þegar þörfin á örvandi skattaaðgerðum fyrir einstaklinga og fyrirtæki er hvað mest. Síðast en ekki síst er árangur Íslands í loftslagsmálum óviðunandi og markmið stjórnvalda langtum metnaðarminni en hjá nágrannaþjóðum.

Samfylkingin  jafnaðarmannaflokkur Íslands er sá stjórnmálaflokkur sem er best til þess fallinn að leggja fram raunhæfar lausnir á þeim vandamálum sem hér er lýst og hrinda þeim í framkvæmd. Það gerum við á forsendum jafnaðarstefnu fyrir allt Ísland og lykilorðin eru vinna, velferð og græn framtíð. 

Í miðri sögulegri atvinnukreppu er Samfylkingin eini stjórnmálaflokkurinn sem hefur sett fram skýra og útfærða áætlun um hvernig fjölga megi störfum og ná niður atvinnuleysi. Einmitt þetta verður stærsta verkefni stjórnmálanna á næstu misserum. Í fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar er aðeins gert ráð fyrir að atvinnuleysi minnki um eitt prósentustig á árinu 2021 en hafa verður í huga að aðgerðir stjórnvalda geta ráðið miklu um þessa þróun. Við verðum að gera betur! Landsfundarfulltrúar skora á forystufólk ríkisstjórnarinnar og allra stjórnmálaflokka að leggja fram greinargóða stefnu um hvernig best sé að vinna bug á atvinnuleysi líkt og forysta Samfylkingarinnar hefur gert í nýútkomnu riti, Ábyrgu leiðinni – úr atvinnukreppu til grænnar framtíðar. Vinna verður gegn atvinnuleysi bæði karla og kvenna. Þá skal tekið undir eðlilega kröfu Ungra jafnaðarmanna um að ráðist verði í sértækar aðgerðir vegna vanda ungs fólks á vinnumarkaði í ljósi þess að nær helmingur atvinnulausra er á aldrinum 18 til 35 ára. Hættan sem stafar af langvarandi atvinnuleysi í þessum hópi er gríðarlegt áhyggjuefni og getur reynst samfélaginu dýrkeypt ef ekkert er að gert. Þörf er á átaki gegn atvinnuleysi meðal erlendra ríkisborgara og svæðisbundnum aðgerðum þar sem atvinnuástandið er verst, svo sem á Suðurnesjum. Við viljum auk þess tryggja fjárhagslegt öryggi stúdenta og fjárfesta í menntun.  

Aðalatriðið er að fjölga störfum strax og í því skyni er brýnt að hið opinbera beiti öllum tiltækum ráðum. Fjölga þarf störfum með beinum hætti bæði hjá hinu opinbera og í einkageiranum, svo sem með því að styðja við ráðningar fyrirtækja, efla virkar vinnumarkaðsaðgerðir, létta skattbyrði einyrkja og smærri fyrirtækja og draga úr vinnuletjandi skerðingum og jaðarsköttum. Þá er mikilvægt að efla endur- og símenntun sem aldrei fyrr. Auk þess er nú kjörið tækifæri til að nýta hagstæð vaxtakjör og auka fjárfestingar hins opinbera til að draga úr niðursveiflu hagkerfisins en fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar gerir ráð fyrir því að sveitarfélög neyðist til að draga úr fjárfestingu, sem vinnur beinlínis gegn markmiðum ríkisfjármálanna og eru því  eins og bent hefur verið á – hagstjórnarmistök. Á sama tíma í nágrannalöndum okkar er ríkisvaldið að róa með sveitarfélögum, ekki gegn þeim, með því að bæta þeim tekjutap og aukin útgjöld með umfangsmiklum aðgerðum. 

Aukin fjölbreytni atvinnuvega er vænlegasta leiðin til vaxtar, og í því verður að horfa bæði til lengri og skemmri tíma, en ætla má að endurreisn ferðaþjónustu veiti snarpa viðspyrnu þegar faraldrinum lýkur. Áhersla á fjölgun starfa má þó aldrei grafa undan heilbrigðum vinnumarkaði, vinnuvernd og réttindum launafólks. Samfylkingin tekur heilshugar undir kröfur verkalýðshreyfingarinnar um að launaþjófnaður verði gerður refsiverður.

Í velferðarmálum er algjört forgangsatriði að hækka bætur atvinnuleysistrygginga til að létta undir með atvinnulausum og fjölskyldum þeirra. Börn eiga aldrei að búa við fátækt. Við tökum undir kröfu verkalýðshreyfingarinnar um að grunnbætur atvinnuleysistrygginga hækki úr 289 þúsund krónum á mánuði fyrir skatt upp í að minnsta kosti 95 prósent af lágmarkstekjutryggingu. Sú aðgerð myndi kosta rétt um helming af því sem ríkisstjórnin hefur reitt af hendi í styrki til fyrirtækja fyrir að segja upp fólki.  

Um leið og við stöndum með fyrirtækjum í gegnum þessa erfiðu tíma verðum við að standa þétt með þeim sem vilja vinna en fá ekki vinnu. Það sama á auðvitað við um þá sem geta ekki unnið fullt starf vegna örorku af völdum veikinda, slysfara eða fötlunar. Ár eftir ár hefur verið grafið undan almannatryggingakerfinu og nú er svo komið, eins og Öryrkjabandalagið bendir réttilega á, að örorkulífeyrir er ekki nema ¾ af lægstu launum. Það er ekki sanngjörn sneið til öryrkja í augum jafnaðarmanna og verður að leiðrétta. Sama á við um kjör eldri borgara sem reiða sig á lífeyrisgreiðslur almannatrygginga.

Að öðru leyti er átak gegn undirmönnun í almannaþjónustu mikilvægasta velferðarmálið, þar á meðal í heilbrigðiskerfi, menntastofnunum og félagsþjónustu, auk stuðnings við sveitarfélög í þröngri stöðu þar sem þau bera ábyrgð á stórum hluta velferðarkerfisins. Lögfesta þarf samning Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks, líkt og Samfylkingin hefur barist fyrir og samþykkt var án mótatkvæða á Alþingi. Samfylkingin mun áfram halda á lofti réttindabaráttu jaðarsettra hópa, fagna fjölbreytileika samfélagsins og vera í forystu fyrir baráttu gegn hvers kyns ofbeldi. Við megum aldrei gefa afslátt af mannréttindum þó kreppi að í hagkerfinu. Eins er nauðsynlegt að Ísland axli ábyrgð sína gagnvart umheiminum með móttöku flóttafólks og í því samhengi þarf ætíð að huga sérstaklega að velferð barna.

Loftslagsváin er stærsta áskorun sem mannkynið stendur frammi fyrir og kallar á að ríki heims, stór og smá, taki höndum saman um róttækar breytingar á framleiðslu og lifnaðarháttum. Samfylkingin kallar eftir því að Ísland setji sér markmið um 60 prósenta samdrátt í losun gróðurhúsalofttegunda fyrir árið 2030 eins og Evrópuþingið hefur samþykkt og bindi markmiðið í lög. Jafnframt tekur landsfundur undir kröfu alþjóðlegu verkalýðshreyfingarinnar um „réttlát umskipti“ því engin samfélagssátt mun nást um hröð orkuskipti og aðrar nauðsynlegar breytingar nema velferðarsjónarmið séu höfð að leiðarljósi og tryggt að kostnaður falli ekki á herðar tekjulægri hópa eða íbúa í dreifðum byggðum umfram aðra.  

Auðlindir þjóðarinnar og stjórnarskrá

Samfylkingin tekur undir með þeim 43.423 manns sem skrifuðu undir kröfuna um að þjóðaratkvæðagreiðslan frá því í október 2012 um nýja stjórnarskrá verði virt. Sam­fylkingin hefur lengi barist fyrir auð­linda­á­kvæði í stjórnar­skrá sem tryggir ís­lensku þjóðinni rétt­látan arð af sam­eigin­legri auð­lind hennar og fyrir því að þjóðar­vilji sé virtur og hið lýð­ræðis­lega ferli sem samning nýrrar stjórnar­skrár var sett í eftir hrun verði klárað. Við viljum að ný stjórnar­skrá, byggð á til­lögum Stjórn­laga­ráðs, taki gildi sem fyrst. Stjórnarskrá sem Íslendingar geta verið stoltir af.

Samfylkingin mun aldrei samþykkja auðlindaákvæði í stjórnarskrá sem virðist sérhannað fyrir stórútgerðina til að ekkert breytist. Sameign þjóðarinnar má ekki meðhöndla sem séreign fárra.

Landsfundur Samfylkingarinnar sendir öllu framlínufólki í baráttunni við veiruna kærar þakkir og öðrum sem þurft hafa að færa fórnir á þessum erfiðu tímum. 

Þá viljum við færa erlendum starfsmönnum á Íslandi sérstakar þakkir fyrir framlag þeirra til margvíslegra mikilvægra verkefna, einkum á vettvangi heilbrigðiskerfisins en einnig við byggingastörf og víðar. Þessi þáttur þeirra í uppbyggingu hins íslenska samfélags er mikilvægur og verðmætur og hefur auk þess skapað auð og betra líf fyrir borgara sem háðir eru þjónustu á öldrunar- og hjúkrunarstofnunum.

Markmið Samfylkingarinnar um að fjölga störfum, efla velferð og að ráðast í græna uppbyggingu um land allt stangast ekki á heldur styðja hvert annað. Svo dæmi séu nefnd mun græn uppbygging fjölga störfum, markviss fjölgun starfa draga úr útgjöldum til velferðarmála og efling velferðar auka ráðstöfunartekjur fólks sem ver háu hlutfalli tekna til neyslu, sem glæðir aftur heildareftirspurn í hagkerfinu eins og æskilegt er á krepputímum. Allt þetta þarf að gera fljótt og af festu – ekki sumt núna og annað seinna – til að bregðast við mest knýjandi vandamálum dagsins á Ísland og mæta um leið loftslagsvánni, okkar stærstu áskorun til framtíðar. Það mun borga sig þegar upp er staðið.

Fyrr en seinna verður veirukreppan á bak og burt en að ýmsu er að huga í efnahagsmálum þegar til lengri tíma er litið. Í þeim efnum leggur Samfylkingin áfram höfuðáherslu á stöðugri gjaldmiðil með upptöku evru og aðild að Evrópusambandinu, aukna framleiðni í fjölbreyttara hagkerfi, nýsköpun og græna fjárfestingu, líflegri samkeppni og sanngjarnara skattkerfi, svo talin séu upp nokkur af helstu hagsmunamálum almennings á Íslandi. Sóknarfærin eru svo sannarlega til staðar og Samfylkingin hefur verk að vinna.

Stjórnmálaályktun Samfylkingarinnar - jafnaðarmannaflokks Íslands samþykkt á landsfundi 2020.

Stjórnmálaályktun samþykkt á landsfundi

Alþjóðanefnd Samfylkingarinnar býður á opinn fund um lýðræði, mannréttindi og hnattrænar áskoranir í kjölfar sögulegra kosninga í Bandaríkjunum; Bakgrunnur, staða, þróun  

Framsögumenn eru þau Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, fyrrum utanríkisráðherra, forstjóri Lýðræðis- og mannréttindaskrifstofu Öryggis- og samvinnustofnunar Evrópu, borgarstjóri og formaður Samfylkingarinnar og Dagfinnur Sveinbjörnsson, framkvæmdastjóri Arctic Circle.  

Á þessum opna Zoom-fundi alþjóðanefndarinnar verða viðfangsefnin ekki af minna taginu, en fjallað verður um stöðu lýðræðis, mannréttinda og annarra stórra hnattrænna áskoranna á borð við loftslagsvána, bæði í ljósi þeirra breytinga sem vænta má með nýjum íbúum Hvíta hússins í Bandaríkjunum á næsta ári, sem og almennt í ljósi þróunarinnar undanfarið. 

Kórónuveirufaraldurinn hefur leitt fram í dagsljósið veikleika í alþjóðakerfinu, ójöfnuð og ólýðræðislega stjórnarhætti víða, auk þess sem pópúlistar á borð við Donald Trump hafa sótt í sig veðrið. 

Ingibjörg Sólrún og Dagfinnur flytja framsögur og spjalla að þeim loknum við fundarmenn. 

Fundarstjóri er Magnús Árni Skjöld Magnússon, formaður alþjóðanefndar Samfylkingarinnar.

Tengjast Zoom fundinum hér: https://zoom.us/j/96286453317

Gestir fundarins eru þau Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fyrrum utanríkisráðherra og Dagfinnur Sveinbjörnsson forstjóri Arctic Circle

Lýðræði, mannréttindi og úrslitin í Bandaríkjunum

Oddný G. Harðardóttir, þingflokksformaður Samfylkingarinnar, mælti í dag fyrir frumvarpi flokksins um breytingar á lögum um atvinnuleysistryggingar og lögum um Ábyrgðasjóð launa. Frumvarpið snýst um dreifa byrðunum og láta ekki þá sem missa vinnunna í heimsfaraldri bera þyngstu byrðarnar. Frumvarpið er eitt af forgangsmálum þingflokksins í haust.

Atvinnuleitendur og fjölskyldur þeirra eru sá hópur í samfélaginu sem lendir verst í þeim efnahagserfiðleikum sem nú ganga yfir. Það mun auka ójöfnuð til muna ef við komum ekki til móts við þau sem hafa misst vinnuna, með afgerandi hætti. Þau sem missa vinn­una þurfa aukinn stuðning og engin sátt er um að þau beri óstudd þyngstu byrðarnar. 

Með frumvarpinu er lagt til í fyrsta lagi að grunnatvinnuleysisbætur verði  hækkaðar í 95% af lágmarkstekjutryggingu og rétturinn til atvinnuleysisbóta lengdur um 12 mánuði. Í öðru lagi er lagt til að hlutabótaleiðin verði framlengd til 1. júní 2021 og að viðmiðið verði lækkað aftur í allt að 25% starfshlutfall, enda getur það skipt verulegu máli fyrir atvinnurekanda að halda ráðningarsambandi við fjóra starfsmenn í stað tveggja svo dæmi sé tekið, fái ákvæðið að standa óbreytt.

Í þriðja lagi að tryggt verði að allir sem voru atvinnulausir 1. september 2020 fái tekjutengdar bætur í sex mánuði enda illskiljanleg og órökstudd sú mismunun sem lengd tímabilsins felur í sér, standi óbreytt. Hámarksfjárhæð tekjutengdra atvinnuleysisbóta er 456.404 kr. á mánuði. Jafnframt verði tekjutengda tímabilið lengt um þrjá mánuði fyrir alla og þar með verði því misrétti eytt sem frumvarp ríkisstjórnarinnar skapaði með lengingu fyrir suma. Í fjórða lagi er lagt til að framlag með hverju barni hækki varanlega. 

Frumvarpið má lesa í heild sinni hér: https://www.althingi.is/altext/151/s/0035.html 

Frumvarpið snýst um dreifa byrðunum og láta ekki þá sem missa vinnunna í heimsfaraldri bera þyngstu byrðarnar. 

Í dag eru um tuttugu og tvö þúsund samborgarar okkar á atvinnuleysisskrá, aðrir tvö þúsund fá fjárhagsaðstoð til framfærslu frá sínu sveitarfélagi og þúsundir einyrkja, listafólks og ferðaþjónustuaðila berjast í bökkum vegna COVID-kreppunnar. Um helmingur þeirra sem nú leita vinnu og lífsviðurværis er ungt fólk sem margt hvert er að stíga sín fyrstu skref á vinnumarkaði, fjölskyldufólk með ung börn á framfæri. Áður en COVID kom til sögunnar töldust tugþúsundir Íslendinga búa við fátækt, bilið á milli örorkulífeyris og lágmarkslauna heldur áfram að breikka og tæplega sex þúsund eldri borgarar lifa undir fátæktarmörkum. Öllum ætti að vera ljóst, að með sömu stjórnarstefnu er verið að þrengja mjög harkalega að lífskjörum tug þúsunda Íslendinga og skapa hér aðstæður sem geta leitt af sér langvarandi skaðleg samfélagsáhrif og efnahagslegan ójöfnuð.

Ójöfnuður er skaðlegur samfélaginu öllu. Ójöfnuður leiðir til félagslegra og heilsufarslegra vandamála, eykur óöryggi og minnkar traust. Öllum líður verr í samfélagi ójöfnuðar, ekki bara hinum verr settu. Það fólk sem núna er að missa vinnuna og berst í bökkum, börn þess og fjölskyldur, verða að finna að þau tilheyra samfélagi sem ekki er sama. Samfélagi sem stendur með þeim í gegnum þennan tímabundna vanda, tryggir þeim afkomu og ný tækifæri til að láta til sín taka. Við þurfum að hækka atvinnuleysisbætur þannig að fólk geti haldið áfram með líf sitt, greitt af húsnæði og tryggt börnunum sínum góð lífsskilyrði, tómstundir eða annað það sem er þeim mikilvægast.

Á krepputímum blasir það við að gæfa einstaklingsins byggir ekki bara á hans eigin gjörðum eða dugnaði. Gæfa okkar allra byggist fyrst og fremst á því samfélagi sem við eigum saman og hvernig við kjósum að deila þeim gæðum sem við búum yfir og sköpum – saman. Ef samhjálp og jöfnuður verða okkar leiðarljós á næstu misserum, getum við hæglega komið út úr COVID-kreppunni sem betra og sterkara samfélag. Samfylkingin hefur lagt til aðgerðir í sveitarfélögum og á þingi sem vísa í átt að réttlátara og grænna samfélagi handan COVID-kreppunnar. Veljum þann veg saman.

Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu 22. október

Við getum verið stolt af þeim tveimur framboðum sem hafa komið fram til varaformennsku Samfylkingarinnar en það eru stöllurnar og félagar okkar í SffR Heiða Björg Hilmisdóttir og Helga Vala Helgadóttir sem hafa báðar boðið sig fram til að gegna því mikilvæga trúnaðarstarfi.

Af því tilefni ætlum við að bjóða til fjarfundar með þeim Heiðu Björgu og Helgu Völu sem fer fram á Zoom fimmtudaginn 22. október  kl. 20,  hægt verður að tengjast fundinum hér.

Heiða og Helga ætla að vera með okkur í beinni og segja okkur frá þeirra helstu áherslum í stjórnmálum og af hverju þær gefa kost á sér í varaformennskuna.

Sigmundur Ernir Rúnarsson fjölmiðlamaður og rithöfundur verður fundarstjóri og Ellen Calmon varaborgarfulltrúi og forman SffR verður honum til aðstoðar.

Fundurinn fer fram á Zoom og gefst fundargestum tækifæri á að spyrja þær stöllur spurninga í spjallglugganum.   

Með vinsemd og virðingu,
stjórn SffR

Heiða Björg og Helga Völa hafa báðar gefið kost á sér til varaformanns 

Leit um „��“

2366 niðurstöður fundust við leit að „��“

Póstlisti Samfylkingarinnar

Samfylkingin

Flokkurinn

Flýtileiðir

Vertu í bandi:

Leit um „���������������������������“