Stjórn Samfylkingarfélagsins á Akranesi boðar til stýrðs vinnudags laugardaginn 15. nóvember kl. 10:00 til 16:00  í húsnæði okkar að Stillholti 16-18.

Hákon Gunnarsson leiðir kerfisbundna PIP-greiningu (Potential Improvement Points) á innra og ytra starfi: við kortleggjum styrkleika, veikleika og forgangsröðum úrbótum fram að kosningum 2026.

Skráning er nauðsynleg og sæti eru takmörkuð við 25; raðast í skráningarröð.

Hér er tækifæri okkar bæjarbúa að hafa áhrif á og móta framkvæmdaráætlun fram að kosningum 2026.

Frekari upplýsingar: Ásbjörn Þór, s: 7891781, netfang: asbjornthor@gmail.com. 

Vinnudagur – PIP-greining Samfylkingarinnar á Akranesi

📅 Miðvikudagur 19. nóvember kl. 17:00–18:30
📍 Fjósið á Hlíðarenda - Veislusalur Vals

Á fundinum taka borgarfulltrúar Samfylkingarinnar þátt í opnu samtali um málefnin:
✨ Sabine Leskopf, formaður mannréttindaráðs
✨ Skúli Helgason, formaður menningar- og íþróttaráðs
✨ Sara Björg Sigurðardóttir, fulltrúi í velferðarráði

Sérstakur gestur fundarins:
🌟 Heiða Björg Hilmisdóttir, borgarstjóri Reykjavíkur

Komdu og taktu þátt í samtali um framtíð skóla, íþrótta og frístundastarfs í Reykjavík.
☕ Kaffiveitingar og góð stemning – öll hjartanlega velkomin!

Samfylkingarfélagið í Reykjavík býður til opins fundar þar sem við ræðum skóla-, íþrótta- og frístundamál í borginni okkar.

Ræðum saman um skóla-, íþrótta- og frístundamál í borginni okkar

Framkvæmdastjóri

Rakel Pálsdóttir

Verkefna- og viðburðastjóri

Sigrún Einarsdóttir

Aðalskrifstofa

Starfsmaður þingflokks

Arnar Þór Ingólfsson

Ásta Guðrún Helgadóttir

Sonja Guðjónsdóttir

Framkvæmdastjóri þingflokks

Þórður Snær Júlíusson

Þórhallur Valur Benónýsson

Skrifstofa þingflokks

Aðstoðarmaður heilbrigðisráðherra

Guðríður Lára Þrastardóttir

Aðstoðarmaður menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðherra

Halla Jónsdóttir

Jón Magnús Kristjánsson

Aðstoðarmaður umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra

Jóna Þórey Pétursdóttir

Aðstoðarmaður forsætiráðherra

Kristín Ólafsdóttir

Lárus M. K. Ólafsson

Aðstoðarmaður forsætisráðherra

Ólafur Kjaran

Tómas Guðjónsson

Aðstoðarmenn ráðherra

Spjallkaffi Samfylkingarinnar í Reykjavík 60+ verður á sínum stað miðvikudaginn 26. nóvember kl. 10:00 - 12:00 í sal Samfylkingarinnar, Hallveigarstíg 1, 101 Reykjavík.

Gestur okkar verður Eydís Ásbjörnsdóttir þingmaður.

Það verður heitt á könnunni og eitthvað með því.

Verið öll velkomin!

Samfylkingin í Hafnarfirði, Samfylkingin 60+ Hafnarfirði og Katrín – félag ungra jafnaðarmanna í Hafnarfirði bjóða til jólafundar fimmtdaginn 4. desember kl. 20:00 á Strandgötu 43.

✨ Katrín Júlíusdóttir, fyrrverandi ráðherra, ráðgjafi og rithöfundur, les upp valda kafla úr nýju bókinni sinni.
✨ Óðríkur frændi kíkir í heimsókn.
✨ Guðmundur Árni Stefánsson, bæjarfulltrúi, flytur jólahugvekju.

☕ Heitt súkkulaði, kaffi, piparkökur og fleiri góðgæti.

🎁 Huggulegt kvöld í góðum félagsskap – við hlökkum til að sjá ykkur!

Kvöldspjall um daglega lífið á Kópaskeri með Kristrúnu Frostadóttur forsætisráðherra og formanni Samfylkingar. Verið velkomin í Öxi (fyrir ofan Skerjakollu) fimmtudaginn 20. nóvember kl. 19:30. Á meðal gesta verður einnig Logi Einarsson menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðherra og 1. þingmaður Norðausturkjördæmis.

Hvernig léttum við daglega lífið þitt?

Samfylkingin vinnur í þágu þjóðar og mótar stefnu með fólkinu í landinu. Þess vegna ferðast forysta Samfylkingar um landið nú í vetur og bankar á dyr með sjálfboðaliðum – til að spyrja: Hvernig léttum við lífið þitt? Hverju viltu breyta? Hvernig getur Samfylkingin aðstoðað?

„Daglega lífið“ er fyrsta forgangsmál í nýju málefnastarfi Samfylkingar. Nýtt útspil flokksins verður kynnt í mars eftir vinnu stýrihóps um daglega lífið með flokksfólki og almenningi um land allt. „Einföldun regluverks“ verður næsta forgangsmál og „Öryggi borgaranna“ þar á eftir.

Hér má finna útspil Samfylkingar frá síðasta kjörtímabili:
Örugg skref í heilbrigðis- og öldrunarmálum – https://bit.ly/3y7dFPm
Krafa um árangur í atvinnu- og samgöngumálum – http://bit.ly/3UE77zJ
Framkvæmdplan í húsnæðis- og kjaramálum – https://bit.ly/3AhIhzo

Og hér eru upplýsingar um næstu fundi: www.facebook.com/samfylkingin/events

Kópasker: Kvöldspjall með Kristrúnu Frostadóttur um daglega lífið á  

Reglur Samfylkingarinnar um félagaskrá flokksins 

Skrifstofa Samfylkingarinnar heldur rafræna félagaskrá fyrir flokkinn og öll aðildarfélög hans skv. grein 2.12 í lögum flokksins. 

Reglur þessar gilda um félagaskrá flokksins og öll aðildarfélög hans. Þær gilda einnig um hvers konar áritanir úr skránni og aðrar upplýsingar sem kunna að felast í félagaskrá flokksins og aðildarfélaga hans. Með áritun úr félagaskrá er átt við útgáfu staðfestinga, vottorða eða upplýsinga úr félagaskrá flokksins. Undir það falla viðveruskrár frá fundum þar sem einungis skráðir eða kjörnir flokksfélagar eiga sæti í. 

Aðildarfélög Samfylkingarinnar geta fengið rafrænan aðgang að félagaskrá viðkomandi félags eftir að hafa undirritað yfirlýsingu um meðferð skráarinnar. Aðgangurinn skal takmarkast við formann aðildarfélags eða þann aðila sem stjórn þess tilnefnir. 

Skrifstofu Samfylkingarinnar er óheimilt að láta öðrum en aðildarfélaginu sjálfu í té félagaskrá þess eða annast áritanir úr því skv. grein 2.12 í lögum flokksins. 

Söfnun upplýsinga, vinnsla og miðlun félagaskráa eða úrtaka úr þeim skal ávallt vera í samræmi við lög um persónuvernd og meðferð persónuupplýsinga. 

Stjórnmálafélög sem hlíta vilja grundvallarstefnuskrá Samfylkingarinnar, undirgangast lög hennar og hafa a.m.k. 10 fullgilda félaga, eiga rétt á aðild að Samfylkingunni skv. grein 3.01 í lögum flokksins. 

Enginn getur verið aðalfélagi nema í einu aðildarfélagi. Um réttindi og skyldur aukafélaga fer skv. lögum viðkomandi aðildarfélags skv. grein 3.10 í lögum flokksins. 

Félagaskrá Samfylkingarinnar miðast við póstnúmeraskrá og eftir atvikum sveitarfélagsnúmer. Hún er tengd þjóðskrá og skal uppfærð a.m.k. mánaðarlega og oftar ef þurfa þykir s.s. vegna útsendingu bréfa, tölvupósta, kynninga vegna flokksvals, kosninga o.s.frv. 

Skráning í Samfylkinguna skal vera a) á rafrænu formi í gegnum heimasíðu flokksins b) vera skrifleg og undirrituð af viðkomandi og tveimur vottum c) framvísun viðurkenndra skilríkja. Viðkomandi aðili skráir sig í ákveðið aðildarfélag, þátttöku í félagsstarfi og samþykkir reglur flokksins þar með talið um meðferð félagaskrár. 

Skriflegum skráningum skal beina til aðalskrifstofu flokksins skv. grein 3.09 í lögum flokksins. 

Einstaklingar sem eru undir 35 ára aldri og sækja um inngöngu í Samfylkinguna skulu vera skráðir í staðbundið aðildarfélag Ungra jafnaðarmanna eftir búsetu þeirra komi ekki fram ósk um annað skv. grein 3.09 í lögum flokksins. Ef ekki kemur fram ósk um annað ber þeim sem tekur á móti skráningunni að upplýsa um hvaða félög þeim standi til boða. 

Allar nýskráningar skal geyma í 7. ár rafrænt eða á pappír eftir atvikum og skulu þær vera rekjanlegar. 

Flutningur flokksfélaga á milli aðildarfélaga 

Skrifstofa Samfylkingarinnar sér um að færa fólk á milli aðildarfélaga í samræmi við búferlaflutninga skv. þjóðskrá og tilkynna stjórnum aðildarfélaga um það skv. grein 2.12 í lögum flokksins. 

Félagsmaður sem ekki tilkynnir sérstaklega um búsetuskipti flyst sjálfkrafa á milli aðildarfélaga við búsetuskipti í þjóðskrá. Félagsmaður skráður í landsfélag, flyst ekki á milli aðildarfélaga við búsetuskipti. 

a) á rafrænu formi í gegnum heimasíðu flokksins 

b) vera skrifleg og undirrituð af viðkomandi og tveimur vottum 

c) framvísun viðurkenndra skilríkja á skrifstofu flokksins. 

Allar úrsagnir skal geyma í 4. ár rafrænt eða á pappír eftir atvikum nema annars sé óskað og skulu þær vera rekjanlegar. 

Meðferð félagaskrár í flokksvali og kosningabaráttu 

Þrátt fyrir ákvæði 1. greinar í reglum þessum er skrifstofu Samfylkingarinnar heimilt að miðla upplýsingum úr félagaskrá í þeim tilvikum sem nefnd eru í þessari grein gegn vinnslusamningum. 

Í flokksvali til bæjar- og sveitarstjórna og til Alþingis fá formenn kjörstjórna, fyrir hönd kjörstjórnar, afhenta félagaskrá á rafrænu formi. 

Í kosningum kjördæmisráða eða sveitarstjórna fær kosningastjóri, fyrir hönd kosningastjórnar afhenta félagaskrá á rafrænu formi. 

Að flokksvali eða kosningum loknum er formanni kjörstjórnar í forvali og kosningastjóra í kosningum skylt að afhenda aðalskrifstofu Samfylkingarinnar félagaskrána, með þeim breytingum sem kunna að hafa verið gerðar. 

Eingöngu er heimilt er að afhenda frambjóðanda, sem skráður er í Samfylkinguna, í flokksvali Samfylkingarinnar til bæjar- og sveitarstjórna og til Alþingis afrit af félagaskrá á prentuðu formi að undirrituðum vinnslusamningi milli aðila. Félagaskráin skal innihalda nafn, aldur, heimili og síma. Frambjóðendum er skylt að fara með skrár skv. lögum flokksins og lögum um persónuvernd. Skrárnar eru eingöngu notaðar í þeim tilgangi að hafa samband við flokksfélaga í flokksvali og eytt á sannanlegan hátt að flokksvali loknu. Heimilt er að afhenda félagaskrána gegn gjaldi. 

Í þeim tilfellum sem Samfylkingin býður fram með öðrum stjórnmálaflokkum er óheimilt að afhenda samframboðsflokknum félagaskrá Samfylkingarinnar. 

8. grein
Netfangaskrá og útsendingar skv. félagaskrá 

Aðalskrifstofa Samfylkingarinnar heldur netfangaskrá fyrir flokkinn í heild. 

Engum má senda tölvupóst samkvæmt netfangaskrá nema samþykki viðkomandi liggi fyrir. Félagsmaður telst hafa gefið samþykki sitt hafi hann gefið Samfylkingunni upp netfangið sitt eða skráð sig sérstaklega á netfangaskrá flokksins. Óski félagsmaður að taka netfang sitt af skrá, skal skrifleg beiðni send til skrifstofu flokksins. 

Aðalskrifstofa Samfylkingarinnar sendir út tölvupóst á netfangaskrána. Aðrir hafa ekki heimild til að senda tölvupóst. Ekki má senda út annað efni á netfangaskrá en sem við kemur flokksstarfinu. 

Aðildarfélög geta nýtt sér þau netföng til útsendingar til flokksfélaga sem þau hafa safnað saman í félagsstarfi sínu og ber þeim að senda aðalskrifstofu jafnóðum allar breytingar á netföngum sem þeim berast. 

Þegar aðildarfélag sendir út almennan póst eða tölvupóst á félagsmenn sína s.s. vegna innheimtu á félagsgjöldum o.s.frv. er notuð nýjasta útgáfa af félagaskrá. Flokkurinn hefur persónuverndarstefnu sem tryggir persónuvernd félagsmanna og stuðningsmanna flokksins. 

Rísi upp ágreiningur varðandi reglur þessar skal leggja hann fyrir framkvæmdastjórn sem sker úr deilunni eins fljótt og tök eru á. 

Reglur þessar voru upphaflega samþykktar af framkvæmdastjórn þann 25. september 2006 og með áorðnum breytingum síðast 19. nóvember 2018 og öðlast þær strax gildi. 

Hér er hægt að lesa reglur um stuðningamenn. 

Í öðru lagi eru stjórnvöld og atvinnulífið sammála um mikilvægi EES-samningsins. Atvinnulífið leggst alfarið gegn því að grafa undan samningnum eða leggjast í einhvers konar hefndaraðgerðir. Í þriðja lagi eru stjórnvöld og atvinnulífið sammála um mikilvægi öflugrar hagsmunagæslu í Brussel og gagnvart aðildarríkjum ESB.

Fyrirtækið í eldlínu þessara atburða, Elkem, og samtök í atvinnulífinu hafa talað um varnarsigur og að útfærsla varnaraðgerðanna sé ásættanleg og geti jafnvel nýst íslenskum og norskum fyrirtækjum. Um leið er undirstrikað að það er áríðandi að þetta mál verði ekki fordæmisgefandi.

Tollastríð Trumps er þó því miður staðreynd. Vegið er að alþjóðalögum og leikreglum víða. Hin ábyrga afstaða hlýtur að vera sú að meta stöðu Íslands og hagsmuni í nýju umhverfi. Við byggjum velsæld okkar að stórum hluta á útflutningi. Fá lönd hafa notið meira góðs af virðingu fyrir alþjóðalögum og leikreglum í samskiptum þjóða. Smáríki vill og getur ekki staðið eitt í deilumálum eða tollastríði án stuðnings annarra þjóða. Hvernig er hag okkar og íslensks atvinnulífs best borgið í bráð og lengd? Við þurfum að ræða fulla aðild að ESB.

Viðbrögð stjórnarandstöðunnar á þingi benda eindregið til þess að breytt alþjóðaumhverfi hafi farið fram hjá einhverjum. Fyrstu viðbrögð formanns Sjálfstæðisflokksins voru góð: að kalla eftir samstöðu um EES-samninginn. Seinni partinn sama dag var hún farin að kalla ESB samtök glæpamanna. Varaformaðurinn hoppaði strax á að nú ætti að draga lappirnar varðandi innleiðingu laga sem tengdust EES og daðraði við að falla frá hluta samningsins. Það myndi jafngilda uppsögn hans. Frjálslynd viðhorf heyrast, en falla í skuggann.

Það hefur sjaldan sést skýrar að það er djúp gjá á milli atvinnulífsins og Sjálfstæðisflokksins. Flokkurinn sækir ekki lengur hugmyndir og áherslur í veruleika vinnandi fólks eða þeirra sem reka fyrirtæki á Íslandi. Þess í stað er línan fengin frá Mogganum og kampavínshlaðvörpum af hægri kantinum. Rósa Guðbjartsdóttir þingmaður Sjálfstæðisflokksins kristallaði firringu flokksins í umræðunni um viðbrögð við verndaraðgerðum ESB. Hún kallaði eftir því að Ísland fyndi sér önnur viðskiptalönd en Evrópu, þangað sem um 70% af útflutningi þjóðarinnar fara nú. „Það eru til önnur ríki til að halla sér að en ríkin innan ESB þótt öðru sé haldið fram.“ Þannig að þetta er planið: fyrst á að losa sig við atvinnulífið, síðan fylgið og loks helstu viðskiptalöndin. Þá höfum við það.

Það hefur verið áhugavert að fylgjast með umræðunni í kjölfar verndaraðgerða Evrópusambandsins vegna kísiljárns. Í fyrsta lagi hefur hún dregið fram algera samstöðu stjórnvalda og atvinnulífsins um mikilvægi Evrópusamvinnunnar.

Er Sjálfstæðisflokkurinn tví- eða þríklofinn?

Fundurinn verður haldinn í sal Rauðakrossins í Árnessýslu að Eyravegi 23 á Selfossi.

Félagsfólk sem ekki hefur tök á að sækja fundinn er hvatt til að taka þátt í gegnum fjarfund. 

Á dagskrá eru venjuleg aðalfundarstörf og undirbúningur sveitarstjórnarkosninga næsta vor:

2. Skýrsla gjaldkera og ársreikningur fyrir næstliðið starfstímabil

3. Lagabreytingar, ef einhverjar eru. Lagabreytingum þarf að skila inn eigi síðar en 20. nóvember. Sjá lögin með því að smella hér.

6. Kjör stjórnarmanna og varamanna þeirra. Kjósa skal 5 manna stjórn til tveggja ára í senn og jafnmarga til vara. Þar af skulu formaður ráðsins, varaformaður og gjaldkeri kjörnir sérstaklega, en að öðru leyti skiptir stjórnin með sér verkum

7. Kjör valnefndar og skoðunarmanna reikninga.  Kjósa skal 3 fulltrúa í skoðunarnefnd sem jafnframt eru skoðunarmenn reikninga og 3 fulltrúa í valnefnd. Valnefnd sér til að nægur fjöldi fulltrúa verði í kjöri í þær trúnaðarstöður sem kosið er til á fundum kjördæmisráðs, eða gerir tillögur þar um.

8. Kosning fulltrúa Suðurkjördæmis í flokksstjórn Samfylkingarinnar, 5 fulltrúar og 3 til vara.

9. Undirbúningur sveitarstjórnakosninga sem haldnar verða 16. maí 2026.

Aðalfundur kjördæmisráðs Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi 27. nóvember kl 20:00.

Aðalfundur kjördæmisráðs Suðurkjördæmis

Seinna áttu vestfirskir bændur samskipti við baskneska sjómenn á máli aðkomumanna, eða á blendingi beggja mála, og austfirskir bændur við franska sjómenn á sama hátt. Enn síðar bjuggu landsmenn við danska kaupsýslu og danska embættismenn eins og vel er þekkt. Það er því ekkert nýtt í því að landsmenn þurfi að venja sig við fleira en eitt tungumál. Á heimsvísu er það algengara en ekki. Þrátt fyrir þetta sambýli tungumála tölum við enn íslensku en það er ekki sjálfgefið. Nútíminn með allt sitt framboð af afþreyingu á ensku er áskorun sem þarf að gefa gaum svo íslenskan haldi áfram að dafna fallega.

Íslenskan er stór hluti af sjálfsmynd okkar ásamt ýmsu öðru í umhverfinu sem stendur okkur nærri, hvort sem það eru Þingvellir eða Snæfellsjökull, og líkt og náttúran er íslenskan sprelllifandi og hreyfir sig oft á annan hátt en við sáum fyrir. Íslenskan er sterkt tungumál og okkur þykir vænt um hana en höfum áhyggjur af framtíð hennar ef marka má umræður og könnun sem ráðuneytið lét gera síðasta vor.

Fjöldi fólks leggur þó íslenskunni lið með afgerandi hætti. Háskólarnir sinna hefðbundnu íslenskunámi og kennslu íslensku sem annað tungumál. Árnastofnun hefur það hlutverk að sinna bæði íslenskri tungu og íslenskum bókmenntum, stunda rannsóknir og miðla þekkingu. Miðstöð íslenskra bókmennta sér um að efla bókmenningu á Íslandi og stuðla að útbreiðslu íslenskra bókmennta, bæði heima og erlendis. Almannarómur heldur svo vel utan um íslenska máltækni að eftir því er tekið víða um heim. Svo eru það allir skólarnir að ótöldum fjölmörgum stofnunum, félagasamtökum, fyrirtækjum, einstaklingum og listafólki. Þegar allt er talið eru það ansi margir sem leggjast á árarnar enda eru verkefnin mörg með baldið barn. Ég er þakklátur þeim sem þreytast ekki á að benda á það sem betur má fara, á því tek ég mark, en um leið þarf barnið að þroskast og stækka og ekki alltaf á þá leið sem foreldrarnir sáu fyrir sér.

Íslensk tunga er opinbert mál á Íslandi, ásamt íslensku táknmáli, og um þau gilda sérstök lög. Í þeim segir að íslenskan sé sameiginlegt mál allra landsmanna og að stjórnvöld skuli tryggja að unnt verði að nota hana á öllum sviðum þjóðlífsins. Allir sem hér eru búsettir skulu eiga þess kost að læra og nota íslensku. Að þessu vinna stjórnvöld nú í samræmi við aðgerðaráætlun í málefnum íslenskrar tungu. Þar eru margar aðgerðir sem tengjast sérstaklega íslenskukennslu fyrir innflytjendur; til dæmis starfstengt íslenskunám fyrir innflytjendur samhliða vinnu, unnið er að því að bæta gæði íslenskukennslu fyrir innflytjendur, fjarnám í íslensku sem öðru máli, háskólabrú fyrir innflytjendur, efling íslenskuhæfni starfsfólks í skóla- og frístundastarfi sem og í heilbrigðis- og ummönnunargreinum. Aðgerðaáætlunin gildir út árið 2026 og undirbúningur að gerð nýrrar áætlunar er þegar hafinn.

Íslendingar eru bókaþjóð eins og sést best á þessum árstíma en mér finnst áhyggjuefni að bóklestur sé að verða jaðaríþrótt á Íslandi, eins og nýleg lestrarkönnun Miðstöðvar íslenskra bókmennta sýnir. Á því munum við taka í nýrri bókmenntastefnu sem er væntanleg næsta vor. Við höfum þegar hafið virkan undirbúning með því að láta gera úttekt á íslenskum bókamarkaði sem er nú í vinnslu.

Mig langar að nefna nokkur dæmi um hvað verið er að gera fyrir íslenskuna, oftar en ekki í samstarfi við hina fjölmörgu vini íslenskunnar. Áherslan er iðulega að stuðla að betra aðgengi, meira framboði og auknum gæðum.

Barnamenning er mikilvægur hluti af því að hlúa að íslenskunni. Sem dæmi má nefna verkefnin Skáld í skólum sem ráðuneytið styrkir og Rithöfundasamband Íslands fer fyrir. Svakalega lestrarkeppnin er glæsilegt verkefni sem lauk í síðustu viku en tæplega 17 þúsund börn í 1.–7. bekk í 90 skólum um land allt tóku þátt. Óhætt er að segja að um „svakalegan“ árangur hafi verið að ræða en samtals lásu börnin í 9,7 milljónir mínútna á einum mánuði.  Barnabókahöfundarnir Blær Guðmundsdóttur og Eva Rún Þorgeirsdóttir standa að Svakalegu lestrarkeppninni sem er hluti af verkefninu List fyrir alla sem styrkt er af ráðuneytinu. Málæði er annað verkefni á vegum List fyrir alla þar sem unglingum landsins í 8.–10. bekk er boðið að semja lög og texta í samstarfi við íslenskt tónlistarfólk. Málæði er ætlað að hvetja ungt fólk til að tjá sig á íslensku í tali og tónum. Skilaboðin eru að tungumálið sé okkar allra og að það megi leika sér með það. Dagur íslenskrar tungu er svo á sunnudaginn næsta, 16. nóvember, en þá verður einnig uppskeruhátíð Málæðis sýnd á RÚV. Svo má nefna að í frumvarpi til laga um framlengingu á endurgreiðslu til kvikmynda er lögð sérstök áhersla á framleiðslu barnaefnis á íslensku.

Undanfarin ár hafa stjórnvöld veitt yfir 400 milljónir á ári í stuðning við útgáfu bóka á íslensku sem hefur reynst mikil innspýting inn í bæði sköpun og útgáfu íslenskra bókmennta. Með tilkomu nýrrar bókmenntastefnu verður mörkuð frekari útfærslu á stuðningi hins opinbera við bókmenntir og lestur, sem eru að svo miklu leyti grunnur að íslenskri tungu. 
Benda má á að nú er mikið um að vera í bókmenntaheiminum. 70 ár voru fyrr í mánuðinum frá því að Halldór Laxness hlaut Nóbelsverðlaun í bókmenntum og um helgina verður 50 ára ártíðar Gunnars Gunnarssonar minnst. Þar verður sérstaklega fjallað um Gunnar og innflytjendabókmenntir og svo verður Aðventa lesin upp á 20 tungumálum samtímis í Veröld og Eddu. Það er vel til fundið núna þegar styttist í jól.

Um helgina hefst einnig bókahátíð í Hörpu, sem er eins konar upphaf jólabókaflóðsins sem margir bíða eftir, og í vikunni stendur einnig yfir bókmenntahátíðin Iceland Noir þar sem von er á fjölmörgum erlendum gestum til að kynna sér íslenskar bókmenntir, ekki síst íslenskar glæpasögur.

Einn af mikilvægustu þáttunum í þróun tungumáls okkar er máltækni, það er að segja samvinna tungumáls og tölvutækni í hagnýtum tilgangi svo sem hvernig tæknin getur skilið, talað, lesið, þýtt og skrifað tungumál.

Stjórnvöld starfa eftir máltækniáætlun ráðuneytisins sem fjallar ítarlega um uppbyggingu máltæknilausna, gervigreindar og stafrænnar innviða. Meðal verkefna sem hlotið hafa styrk úr hagnýtingarhluta áætlunarinnar eru Hljóðbókasafn Íslands, Landspítali og Almannarómur – miðstöð máltækni og gervigreindar sem leiðir þróun máltæknilausna fyrir opinbera aðila og atvinnulífið. Ísland tekur einnig þátt í uppbyggingu Norrænu gervigreindarmiðstöðvarinnar, sem stuðlar að sameiginlegum norrænum lausnum og þekkingaruppbyggingu á sviði máltækni. Þá má nefna íslenskugáttina m.is, upplýsingavef með aðgangi að orðabókum og öðru hjálparefni á sviði íslensks máls, sem er einkum ætlaður yngri málnotendum og þeim sem ekki hafa íslensku að móðurmáli.

Nýrðasmíð er gömul og góð iðja sem fleiri mættu stunda. Jónas Hallgrímsson var manna duglegastur að smíða ný orð á íslensku og ótal mörg þeirra eru í daglegri notkun í dag. Allir þekkja nýyrðin sjónauki, láréttur og tunglmyrkvi. Færri þekkja orðið skoplítill þótt það komi fyrir á 10.000 króna seðlinum sem einmitt skartar mynd af Jónasi. Nýrðasmíði er ekki bara skemmtilegur samkvæmisleikur heldur leið til að teygja á íslenskunni og halda henni lifandi í heimi þar sem tæknin þróast hraðar en nokkru sinni fyrr. Erlend tökuorð eru gjarnan tengd tækni en gleymum ekki því að þar getum við málað yfir með nýjum íslenskum orðum. Gervigreind er gott dæmi um slíka þýðingu. Á nýyrðavef Árnastofnunar er einnig að finna fjölda skemmtilegra nýyrða sem almenningur hefur meðal annars sent inn. Þar er til dæmis að finna orðið þyrnihrós sem stendur fyrir hrós sem meint er á niðrandi hátt, blátalari yfir hátalara sem tengdur er með blátannarbúnaði, bölvunarakstur sem þýðing á „road rage“ og margt fleira í þeim dúr.

Veitum íslenskunni athygli og hvernig við getum hvert og eitt stutt við hana. Veljum íslenska afþreyingu, stöldrum við áður en ensk heiti er notuð í stað íslenskra, hvort sem er í tali eða merkingum fyrirtækja. Virkjum hugmyndaflugið og sköpum nýyrði frekar en að nota erlend heiti en verum einnig opin fyrir því að tökuorð eru ekki alltaf slæm séu þau skrifuð á íslensku. Þannig er snúsa mikið notað, þó sjálfum finnist mér blunda huggulegra, en kynslóðarbil hefur alltaf endurspeglast í orðfæri og það er ekkert að því.

Dagur íslenskrar tungu og verðlaun Jónasar Hallgrímssonar

Að lokum langar mig að nefna að á sunnudaginn kemur, 16. nóvember, er dagur íslenskrar tungu sem haldinn er hátíðlegur á hverju ári á afmæli Jónasar Hallgrímssonar. Þann dag verða veitt verðlaun Jónasar Hallgrímssonar til einstaklings sem hefur með eftirtektarverðum hætti unnið íslenskri tungu gagn eða glætt hana nýju lífi, til dæmis með skáldskap, fræðistörfum, kennslu, þýðingum eða á annan hátt stuðlað að framgangi íslenskunnar, eflingu hennar, miðlun eða nýsköpun. Við sama tækifæri er veitt viðurkenning íslenskrar tungu til hóps, félags, samtaka, fyrirtækis eða stofnunar sem hefur á einn eða annan hátt sýnt íslenskri tungu ræktarsemi, vakið athygli á henni eða sýnt henni stuðning í verki. Verðlaunin verða veitt í Eddu kl. 14 og eru allir velkomnir. Handritasýningin Heimur í orðum er opin milli 13 og 17 og verður aðgangur ókeypis þennan dag. Þá er þar sérstök barnasmiðja í boði fyrir yngri kynslóðina.

Mig langar að biðla til allra þeirra sem bera hag tungumálsins fyrir brjósti að veita því sérstaka athygli á degi íslenskrar tungu. Velta fyrir sér sínum eigin orðaforða og hvort skoðanir okkar á þessum málum og aðgerðir séu í takt. Það er eitt að finnast alls konar en annað að framkvæma samkvæmt því.

Menningar,- nýsköpunar- og háskólaráðherra.

Íslensk tunga hefur búið í nánu sambýli við aðrar tungur öldum saman. Eitt sinni töluðu lærðir menn latínu og prestar fóru með bænir á forntungu Rómverja í ræðustóli.

Leit um „��“

2862 niðurstöður fundust við leit að „��“

Póstlisti Samfylkingarinnar

Samfylkingin

Flokkurinn

Flýtileiðir

Um Samfylkinguna

Vertu í bandi:

Leit um „���������������������������“

2862 niðurstöður fundust við leit að „���������������������������“