Tvöföldum fjárfestingu í samgönguinnviðum

með tekjum frá auðlindum og aukinni verðmætasköptun

með uppbyggingu orkuvinnviða og grænum hvötum

1. Krafa um framfarir í orku- og samgöngumálum

Fólkið vill öryggi og öflugt atvinnulíf um land allt.

Forsendur þess eru sterkir innviðir. Þar hefur hið opinbera mikilvægu hlutverki að gegna. Orka og samgöngur eru dæmi um grunninnviði sem stjórnmálafólk ber ábyrgð á að viðhalda og byggja upp.

Til þess þarf stefnu um stöðugar framfarir, opinbera fjárfestingu og vilja til verklegra framkvæmda. Frá aldamótum hafa fjárfestingar í samgöngum á Íslandi dregist aftur úr öðrum Norðurlöndum og meðaltali OECD-ríkja. Og í tíð núverandi ríkisstjórnar hefur engin ný virkjun yfir 10 MW farið í framkvæmd eða fengið gilt virkjunarleyfi.

Samfylkingin gerir kröfu um framfarir í orku- og samgöngumálum. Á næstu 10 árum viljum við lyfta innviðum Íslands upp í nýjan styrkleikaflokk til að auka öryggi og efla atvinnulíf um land allt.

Stóra núllið: Framkvæmdastopp frá 2017 Í tíð núverandi ríkisstjórnar hafa framkvæmdir hafist við 0 jarðgöng og 0 nýjar virkjanir yfir 10 MW– hvort sem litið er til virkjana sem nýta vatnsafl, jarðvarma, vind eða aðra orkugjafa. Samfylkingin hefur einbeittan vilja til verklegra framkvæmda í orku- og samgöngumálum.

Umræða um getur verið villandi. Það er engin utanaðkomandi orkuþörf sem Íslendingum ber skylda til að uppfylla. Spurningin er frekar hvaða við höfum: Hvað viljum við nýta mikla orku? Og hvernig?

Hæst heyrist annars vegar í þeim sem telja að tvöfalda þurfi raforkuframleiðslu á Íslandi fyrir árið 2040 – og hins vegar þeim sem vilja algjört framkvæmdastopp og að verksmiðjum verði lokað. En fólkið í landinu er upp til hópa á hófstilltari línu og vill nýta orkulindir með sjálfbærum hætti án þess að fórna verðmætum náttúrusvæðum.

Samfylkingin vill hvorki láta loka verksmiðjum né virkja sérstaklega fyrir nýja risanotendur raforku, á borð við ný álver, á þessum tímapunkti.

Samfylkingin vill framfarir í orkumálum til að styðja við verðmætasköpun og orkuskipti. Til þess þarf að gera allt þrennt: Afla aukinnar orku, efla flutningskerfi og bæta orkunýtni.

Grundvallarkrafa um framfarir í orkumálum

10 ára markmið um að auka ársframleiðslu á raforku um 5 TWh

Með bættri orkunýtni má fá allt að 1 TWh á sama tíma

Þannig getum við staðið undir góðum gangi í orkuskiptum á landi og hafi árið 2035, vexti til heimila og smærri fyrirtækja í takti við fólksfjölgun og hóflegri aukningu til núverandi og nýrra stórnotenda (svo sem til landeldis og gagnavera) (*)

Ný byggðalína fyrir árið 2035 og útrýmum einföldum tengingum við þéttbýlisstaði

(*) Bæði í orkuspá Landsnets og í grunnspá Orkustofnunar er gert ráð fyrir 2,5 TWh aukningu til almennrar notkunar og stórnotenda árið 2035 – sem er „byggt á hóflegum vexti í umsvifum“ samkvæmt Orkustofnun. Markmið um góðan gang í orkuskiptum á landi og hafi kalla á 2,5 til 3,5 TWh til viðbótar. Þar af er stór hluti orkuskipti með núverandi tækni en 1 til 2 TWh byggja á væntingum um innlenda framleiðslu á rafeldsneyti. Þannig gæti Ísland átt kost á að taka þátt í framleiðslu á rafeldsneyti – ef það reynist hagkvæmt hérlendis. Samfylkingin vill styðja við þessa þróun og á því byggir 10 ára markmið um að auka ársframleiðslu á raforku um 5 TWh og bætta orkunýtni upp á allt að 1 TWh.

Ríkisstjórn leggi fram markmið um orkuöflun sem byggt er á við afgreiðslu rammaáætlunar

Gætum jafnvægis milli orkunýtingar og náttúruverndar með rammaáætlun og tryggjum um leið að virkjunarkostir í nýtingarflokki geti staðið undir markmiðum um orkuöflun

Til þess þarf að afgreiða rammaáætlun oftar á Alþingi og fjölga virkjunarkostum í nýtingarflokki í samræmi við tillögur verkefnisstjórnar rammaáætlunar

Tölulegt markmið stjórnvalda um orkuöflun til 10 ára verði endurmetið á tveggja ára fresti

Flýtum orkuframkvæmdum sem hafa verið samþykktar í nýtingarflokk rammaáætlunar

Eitt leyfisveitingaferli í stafrænni gagnagátt hjá nýrri Umhverfis- og orkustofnun

Einföldum umhverfismatsferli virkjunarkosta í nýtingarflokki þar sem þeir hafa þegar fengið mun meiri umfjöllun en aðrar framkvæmdir áður en til umhverfismats kemur

Lögbindum tímafresti við veitingu leyfa og styrkjum stjórnsýslu umhverfis- og orkumála, meðal annars með því að innheimta þjónustugjöld af framkvæmdaaðilum

Setjum þjóðhagslega mikilvægar framkvæmdir efst í bunkann: Skyldum stofnanir til að setja í forgang umsóknir vegna kosta í orkunýtingarflokki rammaáætlunar

Auðlindagjöld af orkuvinnslu til þjóðar og nærsamfélags (sjá Krafa um skynsemi í auðlindastefnu)

Með því að stilla saman hagsmuni nærsamfélags og þjóðar má skapa hvata til framfara í orkumálum – þetta er lykilatriði til að ná sátt og höggva á hnúta

Þá er það réttlætismál að orkufyrirtæki greiði fyrir aðgang að auðlindum og að hluti af tekjum renni til nærsamfélags vegna staðbundinna áhrifa af nýtingunni – óháð eignarhaldi og hvort sem orkuvinnslan nýtir vatnsafl, jarðvarma, vind eða aðra orkugjafa

Til að greiða fyrir uppbyggingu á flutningskerfi raforku má afnema undanþágu frá fasteignasköttum til sveitarfélaga af orkuflutningsmannvirkjum

Jöfnum orkukostnað landsmanna og setjum aukinn kraft í jarðhitaleit á köldum svæðum

Orka og jarðhiti eru sameiginlegar auðlindir okkar sem allir landsmenn eiga að njóta – í dag er munur á húshitunarkostnaði meðalheimila á Íslandi allt að þrefaldur eftir búsetu

Höldum áfram að jafna dreifikostnað raforku en hækkum einnig niðurgreiðslur til húshitunar og lækkum kostnað með fjölbreyttum leiðum – svo sem með því að setja aukinn kraft í jarðhitaleit á köldum svæðum

Samfylkingin vill framfarir í orkumálum til að styðja við verðmætasköpun og orkuskipti. Framboð á forgangsorku til heimila og smærri fyrirtækja ætti að tryggja með lögum – en til að markmið um orkuskipti náist þarf atvinnustefnu þar sem stjórnvöld beita hvötum og ívilnunum til að ýta undir orkuskipti og græna atvinnustarfsemi á Íslandi (sjá Krafa um íslensk kjör og avtinnustefun fyrir Ísland). Samfylkingin leggst gegn því að forgangsorka sé seld til rafmyntagraftar og hafnar hugmyndum um að ríkið selji hluti í Landsvirkjun.

Ísland er strjálbýlt land. Samgöngur eru forsenda öryggis og öflugs atvinnulífs um land allt. Þrátt fyrir þetta eru fjárfestingar í samgöngum á Íslandi aðeins 0,5% af vergri landsframleiðslu. Í öðrum ríkjum OECD er meðaltalið um 1%.

Þetta birtist meðal annars í viðhaldsskuld í vegakerfi landsins, algjöru framkvæmdastoppi við gerð jarðganga og skorti á vilja til að styrkja Strætó á meðan beðið er eftir Borgarlínu. Til að draga úr umferðartöfum og bæta flæði allra ferðamáta er lykilatriði að fjármagna samgöngusáttmála höfuðborgarsvæðisins frá árinu 2019.

Forgangsröðun verkefna verður aldrei auðveld þegar hvarvetna bíða knýjandi verkefni – en það er grundvallarkrafa að hefja aftur kraftmiklar framkvæmdir.

Samfylkingin vill framfarir í samgöngumálum um land allt. Til þess þarf að lyfta fjárfestingum í samgöngum aftur upp um flokk.

Grundvallarkrafa um framfarir í samgöngumálum

Fjárfestingar í samgöngum fari aftur upp í meðaltal OECD-ríkja fyrir árið 2030

(sem er um 1% af vergri landsframleiðslu)

Byrjum aftur að bora – alltaf framkvæmdir við 1 til 2 jarðgöng í gangi á hverjum tíma

Styrkjum Strætó á meðan framkvæmdir standa yfir við Borgarlínu

Gefum í fjármögnun til að hefja aftur kraftmiklar framkvæmdir í samgöngumálum

Til að lyfta fjárfestingum úr 0,5% í 1% af vergri landsframleiðslu þarf að verja um 20 milljörðum til viðbótar á ári til nýfjárfestinga og viðhalds á samgönguinnviðum

Þar er fjármögnun lykilatriði og þótt stærstur hluti fjármagns muni áfram renna um ríkissjóð þá getur sértæk gjaldtaka gagnast að ákveðnum skilyrðum uppfylltum (sjá Afstaða Samfylkingarinnar til veggjalda)

Arðbærar fjárfestingar hins opinbera má fjármagna að hluta með lántöku fremur en beinum sköttum eða gjöldum – en slík lántaka takmarkast helst af áhrifum á umsvif og þenslustig í hagkerfinu

Viðhöldum getu í kerfinu til að standa undir kraftmiklum framkvæmdum í samgöngumálum

Höldum jarðgangaborum og öðrum vinnuvélum í landinu – með fjármögnuðum áætlunum og stöðugum framkvæmdum má auka rekstraröryggi í mannvirkjagerð

Fjármögnum aukna aðsókn í iðnnám: 600 til 1000 umsóknum er hafnað á hverju ári þrátt fyrir skort á iðnmenntuðu starfsfólki á Íslandi – stöðugar innviðaframkvæmdir krefjast þess að mannauður byggist upp hér á landi

Almenningssamgöngur þurfa að standa undir nafni strax

Styrkjum Strætó á meðan framkvæmdir standa yfir við Borgarlínu – framlag ríkisins til Strætó hefur staðið fast frá árinu 2014 og væri nær tvöfalt hærra ef það hefði fylgt verðlagi

Eflum almenningssamgöngur milli byggða á landi, í flugi og með ferjum – sér í lagi þegar landleið er ekki fær

Reykjavíkurflugvöllur verður í Vatnsmýri þar til annar jafngóður eða betri kostur er tilbúinn

Vinnum áfram samkvæmt samningi ríkisins og Reykjavíkurborgar frá árinu 2019

Samfylkingin vill að framkvæmdir í samgöngumálum verði áfram fjármagnaðar með almennum hætti í gegnum ríkissjóð. Að ákveðnum skilyrðum uppfylltum getur sértæk staðbundin gjaldtaka þó komið að gagni og verið réttlætanleg. Mikilvægast er að frumkvæði að slíkri gjaldtöku komi frá nærsamfélagi, heimafólki sjálfu. Þá þarf markmiðið með gjaldtökunni að vera skýrt og tekjurnar af henni að nýtast beint til að ná settu marki. Hér verða nefnd tvö dæmi um sértæka staðbundna gjaldtöku:

Veggjöld til að flýta stórum framkvæmdum á samgönguáætlun ríkisins: Þetta getur til dæmis gilt um stórframkvæmdir á borð við jarðgangagerð og annað þess háttar. Ef sveitarfélög vilja flýta tiltekinni framkvæmd á samgönguáætlun geta þau tekið höndum saman um að hluti kostnaðar verði greiddur með veggjöldum – en gera verður ráð fyrir lægri hlutdeild veggjalda á fáfarnari slóðum. Skilyrði fyrir þessu er að innheimta veggjalda falli niður þegar tekjur hafa staðið undir stofnkostnaði en lánsfé til framkvæmda má koma frá einkaaðilum eða lífeyrissjóðum.

Flýti- og umferðargjöld til að draga úr umferð einkabíla á álagstímum í þéttbýli: Víða á Norðurlöndum, og í öðrum nágrannalöndum okkar, þekkjast slík gjöld í stærri borgum. Markmiðið er þá að stuðla að fjölbreyttari og betri samgöngum allra ferðamáta og draga úr neikvæðum áhrifum bílaumferðar. Bæði gjaldtakan og tekjurnar sem af henni hljótast geta stutt við slík markmið. Í samkomulagi ríkisins við sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu frá árinu 2019 er gert ráð fyrir að sérstakt félag (Betri samgöngur) geti innheimt flýti- og umferðargjöld af þessu tagi á höfuðborgarsvæðinu.

Við byggjum Ísland vegna náttúruauðlinda.

Við erum stolt auðlindaþjóð og leitum sífellt betri leiða til að nýta auðlindir okkar í þágu landsmanna. En á Íslandi er engin auðlindastefna – engin heildarsýn á nýtingu náttúruauðlinda. Þetta bitnar bæði á verðmætasköpun og samfélagslegri sátt.

Skynsamleg og réttlát auðlindastefna gæti skapað sterkan ramma fyrir vöxt og verðmætasköpun um land allt. Enda verða til mikil verðmæti þegar við leyfum iðnu og hugvitssömu fólki að nýta sameiginlegar náttúruauðlindir landsins með fyrirsjáanlegum hætti. En almenn auðlindagjöld eru lykilatriði og tekjum af þeim ætti að skipta á milli sveitarfélaga og ríkissjóðs – til að stilla saman hagsmuni nærsamfélags og þjóðar.

Samfylkingin gerir kröfu um skynsemi í auðlindastefnu.

Hvað er auðlind? Í raun getur það verið breytilegt frá einum tíma til annars. Í skýrslu Auðlindanefndar frá árinu 2000 segir að „allir þættir náttúrunnar, jörðin, lífríkið, vatn, loft og sólarljós, geti talist til náttúruauðlinda en þær verða því aðeins verðmætar í efnahagslegum skilningi að eftir þeim sé sóst og framboð á þeim sé takmarkað“.

Rök fyrir auðlindagjöldum eru sérlega sterk þegar auðlindarenta verður til í atvinnugrein sem byggir á nýtingu náttúruauðlinda. Auðlindarenta er „sá umframhagnaður sem eftir stendur þegar atvinnugreinin hefur greitt allan rekstrarkostnað og staðið undir eðlilegri ávöxtun þess fjár sem bundið er í greininni með tilliti til þeirrar áhættu sem í rekstrinum felst“, samkvæmt skilgreiningu Auðlindastefnunefndar frá árinu 2012. Einnig má færa rök fyrir auðlindagjöldum þegar nýting náttúruauðlinda hefur í för með sér álag á þær auðlindir sem nýttar eru eða önnur ytri áhrif, til dæmis á samfélag, innviði eða umhverfi.

Auðlindarenta getur til dæmis myndast í atvinnugreinum sem byggja á sérleyfum til nýtingar náttúruauðlinda. Þar má nefna sjávarútveg, fiskeldi í sjó og orkuvinnslu. Auðlindagreinar sem hafa í för með sér álag á samfélag, innviði eða umhverfi gætu verið greinar á borð við fiskeldi í sjó, orkuvinnslu og ferðaþjónustu svo nokkur dæmi séu nefnd.

Í Noregi er rík hefð fyrir almennum auðlindagjöldum sem renna til nærsamfélags og þjóðar. Eins og Jonas Gahr Støre, forsætisráðherra og formaður systurflokks Samfylkingarinnar í Noregi, hefur komist að orði: „Við Norðmenn eigum okkur ríka hefð fyrir því að verðmæti af sameiginlegum náttúruauðlindum nýtist samfélaginu í heild. Aðgangur að auðlindum okkar hefur gert tilteknum atvinnugreinum kleift að afla verulegra tekna. Við eigum öll að njóta góðs af þeim verðmætum.“

Í Noregi taka almenn auðlindagjöld jafnt til olíuvinnslu, orkuvinnslu með vatnsafli og vindi og fiskeldis. Þar er sjávarútvegi stjórnað í meiri mæli út frá byggðasjónarmiðum en á Íslandi og ferðaþjónusta er hlutfallslega öllu minni að umfangi. Allt að helmingur af tekjum Norðmanna af auðlindagjöldum vegna orkuvinnslu og fiskeldis rennur til nærsamfélagsins, meðal annars vegna staðbundinna áhrifa af nýtingu auðlindanna.

Grundavallarkrafa um skynsemi í auðlindastefnu

Almenn auðlindagjöld frá fyrsta kjörtímabili – sem renni til nærsamfélags og þjóðar

Í fyrstu verði tekin upp skynsamleg og réttlát auðlindagjöld í sjávarútvegi, fiskeldi, orkuvinnslu og ferðaþjónustu

Auðlindastefna sem skapar ramma fyrir vöxt og verðmætasköpun um land allt

Hærra veiðigjald í sjávarútvegi með þrepaskiptingu til að sporna við frekari samþjöppun

Þannig má hlífa smærri útgerðum en ná strax stærri hluta af auðlindarentunni til þjóðarinnar án þess að ráðast í meiriháttar kerfisbreytingar

Auðlindarenta í sjávarútvegi hefur verið metin yfir 50 milljörðum króna á ári en veiðigjöld ársins 2024 eru áætluð um 10 milljarðar króna – hlutur þjóðarinnar í rentunni á að vera meiri

Áhersla á arðsemi og hærra veiðigjald hjá stærri útgerðum sem eru í aflamarkskerfinu

En leitum leiða til að aflaheimildir í „5,3%-kerfinu“ nýtist sem best í þágu byggðasjónarmiða

Fiskeldi í sjó verður að standast kröfur um umhverfisvernd til að eiga framtíð á Íslandi

Framtíðarþróun og verðmætasköpun í greininni byggi á skýrum kröfum um sjálfbæra nýtingu með áherslu á traust eftirlit, vöktun og rannsóknir

Þar er erfðablöndun á villtum laxi helsta áhyggjuefnið – stórfelldum slysasleppingum þurfa að fylgja þung viðurlög fyrir fiskeldisfyrirtæki

Áhersla lögð á arðsemi, gjaldtöku fyrir tímabundin rekstrarleyfi og fiskeldisgjald sem er skipt með nærsamfélagi (sjá Hin ríka hefð Norðmanna)

Auðlindagjöld af orkuvinnslu sem er skipt með nærsamfélagi (sjá Framfarir í orkumálum)

Auðlindarentuskattur og/eða vinnslugjald á framleidda einingu af raforku – óháð eignarhaldi og hvort sem verið er að nýta vatnsafl, jarðvarma, vind eða aðra orkugjafa

Mikilvægt er að vinnsla á raforku skili ávinningi til nærsamfélags vegna staðbundinna áhrifa af nýtingunni og til að stilla saman hagsmuni nærsamfélags og þjóðar

Ferðaþjónustan þarf sterkan ramma og stjórnfestu til að dafna áfram í sátt við þjóðina

Grípum til aðgerða – álagsstýring og gjaldtaka er lykill að samfélagslegri sátt og um leið skilvirkari nýtingu á innviðum og fastafjármunum í ferðaþjónustu

Auðlindagjald fyrir aðgang ferðamanna að náttúruperlum Íslands

Vinsælustu ferðamannastaðir landsins eru í eigu hins opinbera og ferðamenn sem hingað sækja eru langflestir komnir til þess að njóta náttúru Íslands

Besta leiðin væri auðlindagjald með álagsstýringu sem er breytilegt eftir árstíma og staðsetningu – svo hægt sé að undanskilja svæði þar sem álag vegna ferðaþjónustu er lítið

Hluti af tekjum renni til uppbyggingar á ferðamannastöðum um land allt

Herðum á eftirliti með skammtímaleigu húsnæðis og veitum sveitarfélögum auknar heimildir til að hafa áhrif á umfang starfseminnar

Þannig drögum við úr álagi á húsnæðismarkaðinn vegna ferðaþjónustu

Ferskvatn og aðrar auðlindir til framtíðar

Tryggja verður almenningi óhindraðan aðgang að ferskvatni - en þegar stórfelld vatnstaka fer fram í atvinnuskyni er rétt að innheimta auðlindagjald

Það getur verið breytilegt hvað telst auðlind og hvenær auðlindagjöld eru viðeigandi - og því er brýnt að stjórnvöld markii stefnu um almenn auðlindagjöld til framtíðar

3. Krafa um íslensk kjör og atvinnustefnu fyrir Ísland

Lífskjör á Íslandi eru góð í alþjóðlegum samanburði. Þau byggja á góðum og vel launuðum störfum, atvinnugreinum með háa framleiðni og sterku velferðarkerfi.

Á Íslandi hefur hagvöxtur á mann verið minni en gengur og gerist á Norðurlöndum og í Evrópu frá árinu 2017, þrátt fyrir að hér hafi hagkerfið vaxið hraðar heilt yfir. Þunginn í hagvextinum hefur orsakast af hröðum vexti vinnuaflsfrekra greina og mikilli fólksfjölgun án þess að nauðsynlegir innviðir hafi haldið í við þá þróun. Þetta skýrir „innviðaálagið“ frá 2017 (sjá Hagvöxtur á mann og innviðaálagið frá 2017 - 2022).

Stjórnvöld eiga að hafa stefnu um það hvers konar atvinnulíf byggist upp á Íslandi til að standa undir íslenskum kjörum og velferð.

Félagsleg undirboð á vinnumarkaði mega aldrei líðast – og á tímum mikillar fjölgunar innflytjenda er sérlega mikilvægt að stjórnvöld gæti að og standi vörð um réttindi alls launafólks. Um leið verða stjórnvöld að taka mið af sérstöðu atvinnulífs á Íslandi og gæta íslenskra hagsmuna á alþjóðlegum vettvangi.

Samfylkingin gerir kröfu um atvinnustefnu fyrir Ísland sem stendur undir íslenskum kjörum.

Atvinnustefna fyrir Ísland sem stendur undir íslenskum kjörum

Aukum framleiðni í hagkerfinu og tökum fast á félagslegum undirboðum

Atvinnustefnuráði Íslands komið á fót

Mótuð verði atvinnustefna fyrir Ísland með áherslu á sjálfbæran vöxt atvinnugreina, háa framleiðni og vel launuð störf

Sjálfstætt ráð sett á fót með ráðgefandi hlutverk sem vinnur þvert á ráðuneyti og leggur í sífellu mat á stöðu atvinnugreina, framleiðni, sjálfbærni hagvaxtar og áhrif á vinnumarkað og innviði

Langtímastefnumótun tryggir fyrirsjáanleika í breytingum á regluverki og samfellu milli ráðuneyta í aðgerðum

Hvötum og ívilnunum beitt til að ýta undir orkuskipti og græna atvinnustarfsemi

Tökum fast á félagslegum undirboðum og hvetjum til beins ráðningarsambands

Herðum á eftirliti með starfsmannaleigum og innleiðum lög um keðjuábyrgð í verklegum framkvæmdum fyrir allan vinnumarkaðinn – ekki bara framkvæmdum á vegum hins opinbera

Eflum heimildir til vinnustaðaeftirlits og bætum upplýsingagjöf til erlends starfsfólks og atvinnurekenda um réttindi og skyldur

Setjum í lög bann við nauðungarvinnu með skýrum refsiákvæðium – og tryggjum viðeigandi aðstoð og vernd fyrir fórnarlömb vinnumansals og nauðungarvinnu

Gætum hagsmuna okkar innan Evrópska efnahagssvæðisins (EES)

Höldum sérstöðu landsins á lofti þar sem nauðsyn krefur í viðræðum innan EES: Horfa þarf til smæðar og fjarlægðar frá helstu viðskiptalöndum – styrkja verður stjórnsýsluna svo hún ráði við verkefnið

Forðumst að gullhúða regluverk og að innleiða óþarflega íþyngjandi reglur að utan

Styðjum við smærri fyrirtæki til þátttöku í opinberum útboðum

Frá árinu 2017 hefur fjöldi innflytjenda á Íslandi tvöfaldast og vaxið úr 36 þúsund manns í 71 þúsund. Á sex árum fór hlutfall innflytjenda á Íslandi þannig úr 10,5%, sem er nærri meðaltali OECD-ríkja, og upp í 18,5% sem er eitt hæsta hlutfallið innan OECD.

Landbúnaður á Íslandi hefur mikla sérstöðu sem við viljum virða. Þróun landbúnaðar er ekki aðeins þýðingarmikil fyrir fæðu- og matvælaöryggi þjóðarinnar heldur einnig fyrir byggðaþróun í landinu. Því er nauðsynlegt að taka sérstaklega mið af landbúnaði við mótun atvinnustefnu.

Ljóst er að í dag stendur landbúnaðurinn ekki nógu vel. Krafan um íslensk kjör á sannarlega við um bændur enda eru laun þeirra eða reiknað endurgjald víða undir lágmarkslaunum landsmanna. Til að skapa eftirsóknarverðari starfs-skilyrði og tækifæri til nýsköpunar og þróunar er þörf á að bæta fjármögnunar-kjör. Þá verður að gæta þess að regluverk og tollaumhverfi taki mið af þeim ríku kröfum sem við gerum til íslensks landbúnaðar.

Hagsmunagæsla innan EES á við um landbúnað líkt og önnur fyrirtæki á Íslandi. Til að bæta hag bænda er vert að líta til fyrirmynda í Evrópu þegar kemur að vinnu við nýjan búvörusamning, svo sem til stuðningskerfa land-búnaðar í Noregi og innan Evrópusambandsins.

Hagvöxtur á mann og „innviðaálagið“ frá 2017-2022

Á Íslandi hefur hagvöxtur á mann verið minni en gengur og gerist á Norðurlöndum og í Evrópu frá árinu 2017, þrátt fyrir að hér hafi hagkerfið vaxið hraðar heilt yfir. Þetta skýrist meðal annars af hraðari vexti í vinnuaflsfrekum atvinnugreinum hérlendis.

Þennan mikla mun á milli hagvaxtar og hagvaxtar á mann mætti líta á sem „innviðaálagið“ frá 2017 – eina helstu ástæðu þess að fólk sem hér býr upplifir ekki endilega aukin lífsgæði vegna hagvaxtar heldur þenslu, sem birtist meðal annars í mikilli verðbólgu, háum vöxtum, háu húsnæðisverði og álagi á aðra innviði. Þegar hagvöxtur byggir á aukinni framleiðni eru meiri líkur á að landsframleiðsla, innviðir og lífsgæði þróist í takt.

Krafa um árangur í atvinnu- og samgöngumálum er verklýsing fyrir nýja ríkisstjórn sem felur í sér breytingar frá þeirri stefnu sem hefur verið rekin á Íslandi undanfarin ár. Þar á meðal eru breytingar sem snerta fjármál ríkisins, bæði hvað varðar fjárfestingastig og fjármögnun. Hér eru áhrif þeirra breytinga áætluð.

Grundvallarkrafa Samfylkingarinnar í orku- og samgöngumálum er að á næstu 10 árum verði innviðum Íslands lyft upp í nýjan styrkleikaflokk til að auka öryggi og efla atvinnulíf um land allt (sjá Krafa um framfarir í orku- og samgöngumálum).

Það mun til lengri tíma litið styðja við verðmætasköpun í landinu enda um arðbærar fjárfestingar að ræða en á móti koma hærri fjárframlög úr ríkissjóði til fjárfestinga í innviðum þar sem mestu munar um framkvæmdir í samgöngumálum.

Grundvallarkrafa Samfylkingarinnar um skynsemi í auðlindastefnu felur í sér sterkan ramma um vöxt og verðmætasköpun um land allt – og þar á meðal eru almenn auðlindagjöld frá fyrsta kjörtímabili í aríkisstjórn. Það mun skapa ríkissjóði auknar tekjur og um leið styðja við verðmætasköpun í landinu með því að auka fyrirsjáanleika atvinnugreina, auka sátt og höggva á hnúta.

Loks mun grundvallarkrafa Samfylkingarinnar um íslensk kjör og atvinnustefnu fyrir Ísland leiða af sér aukna framleiðni í hagkerfinu og þar með aukna verðmætasköpun. Allt eru þetta atriði sem hafa áhrif á fjármál ríkisins.

Á undanförnum árum hefur gengið vel að halda aftur af vexti bókhaldsskulda ríkissjóðs – og skuldahlutföll íslenska ríkisins eru lág í öllum samanburði. Hins vegar má segja að komið sé að skuldadögum í inn-viðum landsins. Áratugur vanfjárfestingar ríkisins í innviðum hefur leitt af sér innviðaskuld sem dregur úr getu hagkerfisins til að standa undir verðmætasköpun til framtíðar og þar með því velferðar-samfélagi sem við viljum byggja á Íslandi. Samtök iðnaðarins hafa metið núverandi innviðaskuld á um 5% af vergri landsframleiðslu. Þeirri stöðu er nauðsynlegt að snúa við sem allra fyrst að mati Samfylkingarinnar.

Samfylkingin talar ekki fyrir töfralausnum heldur gerlegum breytingum sem hægt er að koma í framkvæmd í öruggum skrefum á tveimur kjörtímabilum. Enda veit fólk að það mun taka sinn tíma að lyfta innviðum landsins upp um flokk – og skilur að arðbærar fjárfestingar kalla á aukin fjárútlát í fyrstu sem borga sig til baka yfir lengri tíma. Það þarf að gera hlutina í réttri röð og Samfylkingin er óhrædd við að tala um fjármögnun ríkissjóðs.

Áhersla okkar á að lyfta fjárfestingum í samgöngum aftur upp í meðaltal OECD-ríkja fyrir árið 2030 útheimtir að framlög ríkisins fari úr 0,5% í 1% af vergri landsframleiðslu á þeim tíma. Sú aukning í fjárfestingastigi ríkisins verður því um 0,5% af landsframleiðslu þegar hún er að fullu komin til framkvæmda. Ef aðstæður í efnahagslífinu leyfa er hægt að fjármagna hluta slíkra framkvæmda með skuldsetningu enda um fjárfestingu að ræða – ekki rekstrarkostnað sem kallar á stöðugar viðbótartekjur inn í ríkissjóð.

Í því samhengi má nefna að til umræðu er innan Evrópusambandsins að taka upp svokallaða „gullna reglu“ í ríkisfjármálum sem felur í sér að taka innviðafjárfestingar út fyrir sviga við útreikninga á skuldahlutföllum. Þar er vísað til þess að innviðaskuldir séu alveg jafnþungar og bókhaldsskuldir – ef ekki þyngri. Svigrúm til skuldsetningar er lítið þegar hagkerfið býr við mikla þenslu. Því er mikilvægt að gera ráð fyrir fjármögnun viðbótarfjárfestinga í samgönguinnviðum með auknum tekjum til að byrja með. Fjárfestingin mun svo byggja undir verðmætasköpun í landinu og auka tekjur ríkissjóðs síðar meir.

Á tekjuhlið ríkissjóðs má skipta áhrifunum í tvennt. Annars vegar eru bein áhrif sem koma til vegna almennra auðlindagjalda í sjávarútvegi, fiskeldi, orkuvinnslu og ferðaþjónustu og hins vegar eru óbein áhrif af aukinni verðmætasköpun. Beinu áhrifin á tekjuhlið ríkisins er áætluð um 0,75% af vergri landsframleiðslu þegar þau eru komin að fullu til framkvæmda – en það verður gert í fyrirsjáanlegum skrefum yfir nokkurra ára tímabil. Þar munar mestu um hærra veiðigjald í sjávarútvegi, með þrepaskiptingu til að hlífa smærri útgerðum, og auðlindagjald með aðgangsstýringu í ferðaþjónustu. Þá er gert ráð fyrir að tekjur af fiskeldi í sjó og orkuvinnslu fari vaxandi á þeim tíma sem um ræðir. Að auki er ljóst að náist markmið Samfylkingarinnar um aukningu á ársframleiðslu raforku á Íslandi um 5 TWh til ársins 2035 þá mun það skila verulegum tekjum til viðbótar í ríkissjóð.

Mestu skiptir þó að hér náist árangur við að auka framleiðni í hagkerfinu og þar með hagvöxt á mann með auknum umsvifum í atvinnulífi. Eins og farið er yfir hér að framan er mikilvægt að þar sé lögð áhersla á hagvöxt á mann og aukin lífsgæði fremur en hraðan hagvöxt sem er keyrður áfram af vinnuaflsfrekum atvinnugreinum og fólksfjölgun. Nauðsynlegt er að innviðirnir haldi í við þróunina. Þaðan sprettur krafan um atvinnustefnu fyrir Ísland sem getur staðið undir íslenskum kjörum (sjá Krafa um íslensk kjör og atvinnustefnu fyrir Ísland).

Það er til mikils að vinna. Markið er varfærnislega sett á 0,15% viðbótarhagvöxt á mann á ári næsta áratuginn. Aukin verðmætasköpun gæti þannig skilað 1,5% hærri landsframleiðslu á mann árið 2035 en ella, og um þriðjungur af þeirri upphæð myndi skila sér til ríkis-sjóðs. Tekjuauki ríkisins yrði þá um 0,5% af landsframleiðslu, viðbótartekjur í ríkissjóð upp á meira en 20 milljarða á ári ef miðað er við landsframleiðslu ársins 2023.

Samfylkingin gerir kröfu um árangur í atvinnu- og samgöngumálum. Til þess þarf skýr markmið og einbeittan vilja til framkvæmda.

Hér er hægt að lesa útspilið í heild Krafa um árangur í atvinnu- og samgöngumálum og hér má nálgast það á pdf.

I.
Góðir Íslendingar, gleðilega hátíð.

Áramót gefa tilefni til að staldra við og huga að tímanum sem líður og horfa um leið til framtíðar. Þau vekja minningar og tilfinningar en líka vonir og drauma. Hvert og eitt eigum við sérstæða upplifun af árinu sem senn er á enda. Hjá mörgum ríkir gleði á meðan aðrir finna fyrir sorg og söknuði á þessum tímamótum – eða einhvers konar blöndu sem má kalla ljúfsára tilfinningu. Slíku deilum við helst með okkar nánustu fjölskyldu, vinum og samferðafólki. En sumir eru einir og á þessum tíma árs skulum við hugsa sérstaklega hlýtt til þeirra sem eru einmana.

Margt eigum við þó sameiginlegt með öllum Íslendingum – sem miklu skiptir og bindur okkur saman sem þjóð. Það getur átt við um minningar frá liðnum tíma en líka vonir okkar um það sem verða skal.

Í þessu felst styrkur. Því saman getum við tekist á við hvern þann vanda sem að okkur steðjar og það munum við gera. Við ætlum að halda áfram að sækja fram og styrkja og varðveita það sem við eigum hérna saman.

II.
Kæru landsmenn, á þessari stundu vil ég taka stöðuna, eins og stundum er sagt: Hvar stendur Ísland? Hvernig líður þjóðinni? Höfum við gengið til góðs og hvert liggur leiðin?

Við vitum að síðustu ár hafa verið mörgum erfið, svo sem vegna faraldurs, eldsumbrota í Grindavík og síðast en ekki síst vegna stöðu efnahagsmála. Náttúruöflin verður alltaf erfitt að eiga við – en stjórn efnahagsmála er í okkar höndum hvað sem líður ytri aðstæðum.

Verðbólga og háir vextir hafa þrengt að heimilum og vegið að eðlilegum starfsskilyrðum í atvinnulífi. Við munum taka á þessu. Það verður ekki alltaf auðvelt. En þetta er algjört forgangsverkefni hjá nýrri ríkisstjórn.

* * *

Á sama tíma hefur grafið um sig tilfinning meðal þjóðarinnar um að velferðarkerfið okkar – gersemi og þjóðarstolt þess samfélags sem við höfum byggt hér upp – standi ekki lengur undir eðlilegum og réttmætum væntingum fólksins í landinu. Og þetta er ekki aðeins tilfinning heldur blákaldur veruleiki margra. Við vitum að Ísland er auðugt land og hér er mikil efnahagsleg velsæld. Um það vitna allar hagtölur. En framhjá þessari tilfinningu og veruleika fólks verður ekki litið.

Á meðan margir sjá samfellda framfaragöngu þá geta aðrir upplifað afturför og fundið fyrir slíku á eigin skinni. Það verður ekki skýrt í burtu með vísun í opinberar hagtölur. Því að fólkið í landinu veit sínu viti og það er tilfinning of margra að hér sé vitlaust gefið. Þegar svo er þá ber okkur sem veitum forystu í stjórnmálum að gefa því gaum og hugleiða alvarlega hvað megi betur fara.

Það þýðir ekki að allt sé ómögulegt á Íslandi. Þvert á móti. Ísland er frábært land og við megum vera stolt – en aldrei fyllast sjálfumgleði. Það er eilífðarverkefni að byggja velferðarsamfélag. Og hlutverk stjórnmálaleiðtoga er ekki að útskýra fyrir fólki hvað það hafi það gott – heldur að leiða sókn og leysa vanda með því að láta verkin tala.

Þetta er áskorun sem við tökumst á hendur með vongleði og kjark í brjósti. Til þess vorum við kosin.

* * *

Í alþjóðlegu samhengi er staða Íslands góð. Við megum vera þakklát fyrir að búa við frið. En það eru viðsjárverðir tímar á alþjóðavísu og því fylgja alvarleg viðfangsefni fyrir stjórnvöld, hérlendis eins og annars staðar.

Stríðsrekstur í okkar heimshluta minnir illilega á að öryggi og friður eru grundvallarforsenda frelsis og velmegunar. Við Íslendingar eigum allt okkar undir virðingu fyrir alþjóðlegum lögum og rétti fullvalda ríkja. Þess vegna verðum við að taka virkan þátt í öryggis- og varnarsamstarfi og fordæma með afgerandi hætti hvers kyns brot á alþjóðalögum. Á næstu árum skulum við leitast við að efla enn frekar samstarf okkar við önnur vestræn lýðræðisríki – þar á meðal vinaþjóðir okkar á Norðurlöndum.

* * *

Í það heila tekið má segja að aðstæður í efnahags- og velferðarmálum séu krefjandi. Það sama gildir um ytri aðstæður og þróun alþjóðamála. En krefjandi aðstæður eru ekkert nýtt – og hver sagði að þetta ætti að vera auðvelt? Heimsbyggðin hefur svo sannarlega séð það svartara. Og fyrri kynslóðir Íslendinga hafa verið stórhuga og yfirstigið meiriháttar þrekraunir. Við getum gert slíkt hið sama – ef við göngum samstíga til verka.

Þrátt fyrir allt eru ýmis jákvæð teikn á lofti. Aldrei hafa fleiri kosið í lýðræðislegum kosningum eins og á árinu 2024. Tæplegar helmingur jarðarbúa gekk til landskosninga.

Á Íslandi fóru fram kosningar til embættis forseta og til Alþingis. Kosningaþátttaka var góð. Fólkið valdi nýjan forseta og ný ríkisstjórn tók til starfa fyrir 10 dögum. Fyrrverandi forseta, Guðna Th. Jóhannessyni, þökkum við fyrir störf hans í þágu lands og þjóðar. Og við óskum honum velfarnaðar á nýjum vettvangi. Sömuleiðis ber að þakka fráfarandi ríkisstjórn fyrir að standa vaktina við stjórn landsins síðustu ár.

III.
Ljóst er að niðurstöður þingkosninga þann 30. nóvember voru sögulegar á marga lund. Skýrt ákall um breytingar hljómaði hátt og snjallt, vítt og breitt um land, og það endurspeglast meðal annars í hreinum stjórnarskiptum sem er sjaldgæft í íslenskum stjórnmálum. Þrír flokkar hafa myndað nýja ríkisstjórn, sem ekki voru áður í stjórn, eftir að hafa fengið sterkt umboð í kosningunum – ríflega meirihluta atkvæða.

Breytingar eru eðlilegur hluti af lýðræðislegu þjóðskipulagi. Ný ríkisstjórn gengur samstíga til verka og hefur einsett sér að standa undir væntingum fólks um breytingar í veigamiklum málaflokkum, líkt og rakið er í stefnuyfirlýsingu stjórnarinnar.

Þó gengið verði rösklega til verka er nauðsynlegt að gera það af virðingu. Gæta þarf að sjónarmiðum þeirra sem greiddu atkvæði sitt til flokka sem nú standa utan ríkisstjórnar eða jafnvel utan Alþingis. Ég heiti því að leggja mig fram um að gegna embætti forsætisráðherra í þágu allra landsmanna.

* * *

Nú er von í lofti og segja má að andi breytinga svífi yfir vötnum í íslensku samfélagi. Við vitum að tækifæri okkar eru stórfengleg. Við vitum líka að verkefnin eru stór og blasa hvarvetna við okkur. En við ætlum að takast á við vandamálin í sameiningu og leysa þau eftir fremsta megni.

Ég mun leitast við að tala kjark í þjóðina með því að segja hlutina eins og þeir eru og tala af hreinskilni um verkefnin sem við stöndum frammi fyrir. Það verður ekki allt auðvelt. En við höfum skyldum að gegna, gagnvart hvert öðru, landi og þjóð.

* * *

Fyrsta verk er að koma á stöðugleika í efnahagsmálum og vinna að lækkun vaxta með styrkri stjórn á fjármálum ríkisins. Um leið er nauðsynlegt að rjúfa kyrrstöðu og auka verðmætasköpun í atvinnulífi.

Heimili og fyrirtæki hafa þegar gripið til aðgerða til að hagræða. Ríkisstjórnin mun gera það sama og á fyrsta vinnudegi nýs árs efnum við til víðtæks samráðs við almenning um hagsýni í ríkisrekstri.

Vandinn hefur verið sá, á umliðnum árum, að stjórnvöld hafa gjarnan samþykkt að auka útgjöld – án þess að ná saman um að afla fjár eða draga úr öðrum útgjöldum á móti. Þegar þessi háttur er hafður á, og bætt ofan á mikla þenslu í hagkerfinu, þá kyndir það undir verðbólgu og leiðir þar með til hærri vaxta en ella.

Því er afar mikilvægt, og gleðilegt, að ný ríkisstjórn hafi náð fullri samstöðu um að eyða ekki um efni fram. Þess í stað hyggst ríkisstjórnin hagræða og grípa til aðgerða til að bæta skattskil, loka glufum og fækka undanþágum í skattkerfinu. Einnig verða tekin upp almenn og réttlát auðlindagjöld til þess að standa undir aukinni fjárfestingu í innviðum. Þetta eru mikilsverð tíðindi sem lofa góðu. Þá er brýnt að skoða ofan í kjölinn ýmsa kerfislæga þætti sem valda ójafnvægi í íslensku hagkerfi – lánamarkað, húsnæðismál og gjaldmiðil. 

* * *

Með þessari stjórnarstefnu má vænta þess að vextir lækki þegar líður á næsta ár. Heimili og fyrirtæki munu njóta þess þegar í stað. Og eftir því sem hagur okkar vænkast mun skapast svigrúm fyrir nýja ríkisstjórn til að hefjast handa við að lyfta greiðslum almannatrygginga og styrkja heilbrigðis- og velferðarþjónustu um land allt, svo dæmi séu nefnd.

Á meðal fyrstu verka í velferðarmálum, sem hægt verður að ráðast í hratt á nýju ári, er að fjármagna meðferðarúrræði vegna fíknivanda og tryggja að þeim verði ekki lokað yfir sumartímann. Þá verður ráðist í bráðaaðgerðir til að setja húsnæðisöryggi í forgang og ný ríkisstjórn leggur sérstaka áherslu á að stytta biðtíma barna eftir nauðsynlegri þjónustu.

Kjaragliðnun launa og lífeyris verður stöðvuð strax með því að tryggja að örorku- og ellilífeyrir hækki á hverju ári til samræmis við hækkun launavísitölu – en þó aldrei minna en verðlag.

* * *

Ríkisstjórnin mun ganga rösklega til verka í orkumálum með aðgerðum til að auka orkuöflun, styrkja flutningskerfi og bæta nýtni. Þannig verður stutt við orkuskipti og verðmætasköpun um allt land.

Þá hyggst ríkisstjórnin leiða þjóðarátak í umönnun eldra fólks, meðal annars fjölga hjúkrunarrýmum og efla heimahjúkrun, og vinna að þjóðarmarkmiði um fastan heimilislækni fyrir alla landsmenn. Samningur Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks verður lögfestur. Og þjóðinni gefinn kostur á að segja hug sinn varðandi framhald á aðildarviðræðum við Evrópusambandið, eigi síðar en á árinu 2027.

Margt fleira mætti nefna en stefnuyfirlýsing ríkisstjórnarinnar er stutt og skýr og segir sína sögu.

IV.
Kæru landsmenn. Allt hefur sinn tíma. Og nú eru tímamót. Það er gleðilegt að finna vonir glæðast, vítt um land, og sjá að sú tilfinning birtist í mánaðarlegum mælingum á væntingum landsmanna.

Ég trúi því af heilum hug að það sé bjart framundan fyrir okkur sem hér búum og í íslensku þjóðlífi. Saman getum við náð miklum árangri í næstu framtíð og lagt grunninn að enn fegurra Íslandi, þar sem allir fá sæti við borðið – og tækifæri til að tilheyra, taka þátt og eiga hlutdeild í samfélaginu.

Komum hreint fram. Stöndum saman. Göngum í verkin.

Ég óska landsmönnum öllum gæfu á nýju ári og hamingju með hækkandi sól.

Áramótaávarp Kristrúnar Frostadóttur forsætisráðherra, flutt á RÚV 31. desember 2024.

Við gleðjumst yfir kosningasigri Samfylkingarinnar, veltum fyrir okkur splunkunýrri stöðu í íslenskri pólitík, bollaleggjum um stjórnarmyndun – og búum okkur undir næstu verkefni jafnaðarmanna ... á vöfflufundi í hádeginu næsta laugardag, 7. desember, milli 11 og 13.

Málshefjendur eru Katrín Júlíusdóttir, kosningastjóri, og tveir sjálfboðaliðar, Skúli Helgason, borgarfulltrúi og Mörður Árnason, en þau eiga það meðal annars sameiginlegt að hafa starfað á þingi fyrir flokkinn í blíðu og stríðu fyrri tíma.

Heiðursgestir verða svo nýkjörnir alþingismenn Reykvíkinga frá Samfylkingunni, allir sjö ef vel tekst til.

Sjáumst hress og kát í kaffi og vöfflum.

Fundarstjóri er Sigfús Ómar Höskuldsson, formaður SffR.

Úrslitin - Ný ríkisstjórn - Næstu verkefni

Áherslur Samfylkingarinnar eru tilkomnar eftir samtal við almenning, fagfólk og félagasamtök um land allt. Almennt gildir að stefnumálin og markmiðin eru hugsuð til lengri tíma. Þar kveður við nýjan tón en langtímasýn hefur svo sannarlega skort í íslensk stjórnmál. Í ljósi fjölmargara áskornana framundan er brýnt að við verðum í ríkari mæli samfélag fyrirhyggju, forvarna og framsýni.

Þau málefni sem Samfylkingin setur á oddinn eru þau sömu og fólk nefndi nýlega í könnun Gallup; heilbrigðismál, húsnæðismál og efnahagsmál þar sem mestu skiptir að ná niður vöxum og verðbólgu og að efnahagslegur stöðugleiki komist á. Samfylkingin vill sömuleiðis byggja undir frekari verðmætasköpun í landinu en til þess þarf fjárfestingar í innviðum; í samgöngum og orku. Um stefnumál flokksins má lesa hér: Örugg skref í heilbrigðis- og öldrunarmálum, Krafa um árangur í atvinnu og samgöngumálum og Framkvæmdaplan í húsnæðis- og kjaramálum.

Frambjóðendur Samfylkingarinnar í Suðvesturkjördæmi

Samfylkingin teflir fram fjölbreyttum hópi frambjóðenda með víðtæka þekkingu og reynslu og sem öll eru til þjónustu reiðubúin. Undirrituð, oddviti, er Kópavogsbúi og landlæknir sem brennur meðal annars fyrir betri heilbrigðisþjónustu, lýðheilsu og málefnum barna.

Í öðru sæti er Guðmundur Ari Sigurjónsson, ungur fjölskyldumaður, tómstunda- og félagsmálafræðingur og starfsmaður í æskulýðs- og forvarnarmálum síðastliðin 15 ár. Hann er öflugur bæjarfulltrúi af Seltjarnarnesi og formaður framkvæmdastjórnar Samfylkingarinnar.

Þórunni Sveinbjarnardóttur úr Garðabæ þarf vart að kynna, hún er þrautreyndur þingmaður, fyrrum ráðherra og mikil baráttu- og hugsjónakona fyrir umhverfisvernd, jafnrétti og mannréttindum en hún skipar þriðja sætið.

Í fjórða sæti er Árni Rúnar Þorvaldsson, innfæddur Hafnfirðingur, grunnskólakennari og bæjarfulltrúi sem þekkir vel málefni barna og ungmenna sem og velferðarmál almennt. Það er mikilvægt fyrir Hafnfirðinga að tryggja að Árni nái kjöri.

Fimmta sætið skipar svo Jóna Þórey Pétursdóttir úr Kópavogi, ungur lögmaður sem brennur fyrir málefnum fjölskyldna, ekki síst húsnæðismálum og fæðingarorlofsmálum en einnig mannréttindum og loftslagsmálum.

Formaður flokksins, Kristrún Frostadóttir, er sá stjórnmálaleiðtogi sem flestir landsmanna treysta til að leiða forsætisráðuneytið og reyndar líka fjármálaráðuneytið. Það er brýnt að Samfylkingin verði stæsti flokkurinn að loknum kosningum, leiði stjórnarmyndun og að Kristrún verði verkstjórinn í næstu ríkisstjórn. Þannig tryggjum við að farið verði í þau þjóðþrifamál sem Samfylkingin hefur boðað og þjóðin vill, enda flokkurinn vel undirbúinn og fólk tilbúið til verka.

Kæru kjósendur, Samfylkingin gætir engra sérhagsmuna, einungis almannahags. Tryggjum breytingar og nýtt upphaf, kjósum Samfylkinguna!

Greinin birtist á visi.is 29. nóvember 2024. 

Við þökkum fyrir samtalið undanfarnar vikur og í raun síðastliðin tvö ár. Við frambjóðendur höfum hlustað og Samfylkingin hefur hlustað.

Kæru kjó­sendur í Suðvestur­kjör­dæmi

Leit um „��“

2862 niðurstöður fundust við leit að „��“

Póstlisti Samfylkingarinnar

Samfylkingin

Flokkurinn

Flýtileiðir

Um Samfylkinguna

Vertu í bandi:

Leit um „������������������������������������������������������������“

2862 niðurstöður fundust við leit að „������������������������������������������������������������“