Sam­fé­lagið hef­ur tekið örum breyt­ing­um á und­an­förn­um ára­tug­um. Sam­skipti borg­ara við þjón­ustuaðila og stofn­an­ir hins op­in­bera fara sí­fellt meira fram í gegn­um in­ter­netið og stöðugt minna með sam­tali aug­liti til aug­lit­is. Sím­svör­un er að sama skapi að drag­ast það mikið sam­an á hinum ýmsu þjón­ustu­stofn­un­um að biðtími á lín­unni leng­ist oft úr hófi. Þá þekk­ist einnig að svör sem fást þegar hringt er í op­in­ber­ar stofn­an­ir séu á þá leið að svör megi finna á heimasíðum og innri kerf­um. Þar þurfi að sækja um og haka við.

Á dög­un­um átti ég sam­tal við virðulega frú á efri árum. Hún er ný­lega orðin ekkja og greindi mér frá erfiðleik­um sín­um við að koma reglu á líf sitt eft­ir and­lát maka síns. Hvernig sam­skipti við yf­ir­völd, banka­stofn­an­ir og annað sem máli skipt­ir við rekst­ur heim­il­is væru flók­in þegar jafn­vel þyrfti að leysa ein­falt mál. Hinar stöðugu kröf­ur um að hún hefði í fór­um sín­um ra­f­ræn skil­ríki, virkt net­fang og kynni á alla rangala in­ter­nets­ins voru henni ekki að skapi. Hún kvaðst þurfa að fá lausn sinna mála en hver þjón­ustuaðil­inn benti á ann­an, ef þjón­ustuaðil­inn var yf­ir­höfuð mann­eskja en ekki bara ein­hver tölva.

Ég nefndi þessa stöðu í út­varps­viðtali í gær og þá kom í ljós að hvort tveggja fjöl­miðlakon­an sem og fjöldi hlust­enda tengdu mjög við þessa líðan. Að finn­ast þau ekki hafa full­komna stjórn á lífi sínu og að erfitt væri að fá svör um hvernig ætti að leysa hluti sem áður virt­ust auðveld­ir.

Þegar sam­fé­lagið hef­ur breyst jafn mikið og raun ber vitni þá get­ur staðan vaf­ist fyr­ir fólki. Hvert á að leita, hvað þarf að hafa í huga og hvernig veit fólk hvort skýrsl­um og skjöl­um hafi verið skilað eða reikn­ing­ar greidd­ir þrátt fyr­ir góðan vilja. Svo­kallaðar mín­ar síður á hinum og þess­um þjón­ustu­stofn­un­um verða að brattri brekku og læra þarf á hvert og eitt kerfi.

Þegar svona er komið væri til fyr­ir­mynd­ar að stjórn­völd settu á lagg­irn­ar embætti umboðsmanns aldraðra, rétt eins og við höf­um umboðsmann borg­ar­búa og umboðsmann barna. Með embætti umboðsmanns aldraðra væri hvort tveggja hægt að veita ein­stak­ling­um sem þangað leita víðtæk­ar upp­lýs­ing­ar um hvaðeina er varðar þeirra dag­lega líf og einnig koma á fram­færi upp­lýs­ing­um til stjórn­valda rík­is og sveit­ar­fé­laga frá þess­um sís­tækk­andi og fjöl­breytta hópi íbúa lands­ins. Hópi sem hef­ur ólík­ar þarf­ir, hef­ur ólík­an bak­grunn og er með mis­jafna þekk­ingu á víðfeðmi in­ter­nets­ins. Það myndi leysa mörg mál og auka vellíðan fólks á besta aldri.

Fyr­ir nokkr­um árum voru lagðar fram á Alþingi til­lög­ur að stofn­un embætt­is umboðsmanns aldraðra. Þær til­lög­ur náðu því miður ekki fram að ganga en ég tel mik­il­vægt að við rifj­um þær til­lög­ur upp og skoðum hvort til­efni sé til að setja slíkt embætti á lagg­irn­ar.

Fundurinn verður haldinn á Zoom og atkvæðagreiðsla fer fram þar.   

Þau sem ætla að sækja fundinn eru beðin að skrá sig með því að fylla út meðfylgjandi form. Frestur til að skrá sig er til 14. apríl kl.12:00. Fundarslóð verður send á skráða þátttakendur eftir að frestur rennur út til skráningar. 

Skrá mig: https://forms.gle/fCkTdRJqFEMLapue8

Formaður kjördæmisráðs setur fundinn.

Gert grein fyrir vinnu uppstillingarnefndar.

Tillaga uppstillingarnefndar að framboðslista Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi til Alþingiskosninga kynnt.

Á fundi kjördæmisráðs Samfylkingarinnar í Suðurkjördæmi sem haldinn var á Eyrabakka þann 26. september 2020 var samþykkt að viðhafa uppstillingu á framboðslista flokksins til Alþingiskosninganna sem fara fram 25. september nk. 

Kjördæmisráðsfundur í Suðurkjördæmi

Covid-19 faraldurinn, aðgerðirnar í kjölfarið og viðbrögðin við kreppunni sem hefur fylgt, hafa dregið fram í dagsljósið þann ótrúlega ójöfnuð og skekktu forgangsröðun sem finna má í heiminum í dag. Þetta hefur birst á alþjóðlegum vettvangi, þar sem afl hinna sterku og ríku hefur opinberast í uppkaupum þeirra á bóluefni því sem er að verða aðgengilegt á fyrstu mánuðum þessa árs, svo og innan samfélaga, þar sem minnihlutahópar og aðrir í viðkvæmri stöðu hafa bæði orðið helstu fórnarlömb sjúkdómsins sjálfs, svo og þeirrar efnahagskreppu sem fylgdi.

Birtingarmyndirnar eru margvíslegar. Allt frá hungurgöngum indversks verkafólks úr borgunum í heimabyggðirnar þegar stjórnvöld skelltu á algeru banni við starfsemi þeirra síðasta vor, hás hlutfalls svartra Bandaríkjamanna í hópi þeirra sem látist hafa úr sjúkdómnum, til þess hverjir verða helst fyrir barðinu á atvinnuleysinu sem aðgerðir gegn kreppunni hafa valdið. Hér á landi er það helst erlent vinnuafl, fyrst og fremst í ferðaþjónustu og tengdum greinum, konur og ungt fólk. Þá má einnig sjá dæmi um að stjórnvöld víða um heim noti faraldurinn sem átyllu til að grípa til harðari aðgerða gagnvart flóttafólki og öðrum í viðkvæmri stöðu.

Vissulega var heimurinn að fást við „fordæmalausa stöðu“ og margt gert án þess að afleiðingar þess væru fyllilega ljósar, en spurningin sem nú er brýnt að spyrja er hvernig verður þetta til frambúðar og hvenær lýkur þessu ástandi á þann hátt að baráttan gegn því verði ekki lengur nýt afsökun til beitingar misréttis og valds. Það má hrósa utanríkisráðherra Íslands fyrir að vekja máls á þessu mikilvæga máli á fundi mannréttindaráðs Sameinuðu þjóðanna nú í febrúar, en það er dæmi um að Ísland hefur tækifæri til að láta rödd sína heyrast alþjóðlega um það sem máli skiptir.

Eins er mikilvægt að þær aðgerðir sem gripið er til, bæði efnahagslegar og á vettvangi heilbrigðismála, virki sem mótvægi gegn þessu misrétti. Það er t.d. ekki réttlátt að allir Bretar, Ísraelsmenn eða Íslendingar séu bólusettir á undan viðkvæmum hópum t.a.m. á Indlandi, í Bangladesh eða Kenýa. Covid krísan hefur opinberað betur en flest hinn djúpstæða ójöfnuð sem mannkynið býr við í því alþjóðakerfi sem nú er við lýði. Einnig hefur hún opinberað skakkt gildismat hér á landi og hefur félagið Femínísk fjármál bent á að aðgerðir íslenskra stjórnvalda til „atvinnusköpunar“ miðist fyrst og fremst við störf sem karlar gegna í miklum meirihluta, eins og í byggingariðnaði – sem reyndar er ekki í neinni kreppu – og svo megi búast við aðhaldsaðgerðum í geirum sem eru að miklu leiti mannaðir konum, eins og í heilbrigðis- og menntageiranum.

Auðvitað er erfitt fyrir okkur Íslendinga að breyta ójöfnuði alþjóðakerfisins, þó vissulega höfum við rödd langt umfram fólksfjölda í þeim stofnunum sem við tökum þátt í. En við getum að minnsta kosti horft í eigin rann og tryggt að viðkvæmustu hóparnir og þeir sem virkilega þurfa á liðsinni að halda til að glíma við afleiðingar þessarar fordæmalausu krísu fái þann stuðning sem þeir þurfa á að halda. Við þurfum að horfa gaumgæfilega á það sem gerst hefur undanfarið ár og læra af því. Þannig getur það orðið okkur til þroska og það er líklega það eina góða sem getur komið út úr þessu ástandi.

Höfundur er doktor í stjórnmálafræði. Greinin birtist í Fréttablaðinu 12. mars. 

Stundum er sagt að erfiðleikar séu þroskandi og undanfarnir mánuðir hafa sannarlega verið lærdómsrík lexía fyrir mannkynið. 

Hér geturðu séð hvernig við meðhöndlum athugasemdir og skrif á okkar samfélagsmiðlum

Við viljum gjarnan að á samfélagsmiðlum okkar fari fram samræður og rökræður og við svörum spurningum og athugasemdum eins og okkur er unnt. Við skrifum ekki um einstök mál, t.d. um einkafjármál fólks.

Öllum á að finnast þau velkomin og það sé sjálfsagt að skrifa erindi inn á síðuna og athugasemdir við upphafsinnlegg. Þess vegna tökum við alvarlega okkar ábyrgð á að skrif og athugasemdir séu uppbyggileg og málefnaleg. Samfélagsmiðlar okkar eru ekki vettvangur fyrir aðra stjórnmálaflokka.

Við styðjumst við eftirfarandi reglur:

·       Passaðu að sýna virðingu í því sem þú skrifar.

·       Athugasemdir þínar eiga að tengjast upphafsinnlegginu.

·       Sýndu öllum virðingu í skrifum þínum. Ef þér mislíkar eitthvað sem hér er skrifað ertu hvattur/hvött til að tilkynna það.

·       Ómálefnalegar athugasemdir eru ekki leyfðar.

·       Óviðeigandi, stuðandi, hæðnisfullar og meiðandi athugasemdir eru ekki leyfðar.

·       Árásir á einstaka félaga og einelti er ekki leyft.

·       Augljóslega rangar upplýsingar og lygar eru ekki leyfðar.

Skrifum og athugasemdum sem brjóta gegn þessum reglum verður eytt og höfundar þeirra eiga á hættu á að verða útilokaðir frá hópnum. Minnt er á siðareglur flokksins. Samfélag okkar er á ábyrgð okkar allra – verum gott samfélag!

Viltu spyrja okkur um tiltekið pólitískt málefni? Sendu okkur þá skilaboð á samfylking@samfylking.is

Reglur um samfélagsmiðla Samfylkingarinnar 

Ungt fólk og fólk á lágum tekjum hafi liðið mest fyrir sóttvarnaraðgerðir á tímum COVID. Mikilvægt sé að senda þau skilaboð að við séum öll í þessu saman. Þýskaland hafi gripið til svipaðra aðgerða eftir sameiningu Austur- og Vestur-Þýskalands á sínum tíma.

Sjóðurinn vill að fjármunirnir séu nýttir í almannaþágu, en segir jafnframt að boðskapur aðgerðarinnar sé það sem skipti mestu máli. Hér er stigið fast til jarðar og nýr tónn settur á sviði efnahagsmála. Því á bakvið boðskap um samstöðu liggja sterk efnahagsleg rök. Þar er Ísland ekki undanskilið.

Stór hluti þeirra sem eru án vinnu eða vinnulitlir hér á landi eru ungir einstaklingar og fólk undir meðaltekjum. Staða þessa fólks og framtíðarhorfur er falin á bakvið 1) punktstöðu um minni samdrátt í þjóðartekjum í fyrra en við var búist og 2) meðaltölum um ráðstöfunartekjur heimilanna sem ríkisstjórnin vitnar nú ósjaldan til að hafi aukist í fyrra.

Paul Krugman hagfræðingur orðar þetta ágætlega um stöðuna Vestanhafs:

„Sú staðreynd að meðaltekjur hafi haldist háar, að meðaltali hafi fólk það ágætt, hefur ekkert að gera með núverandi vanda. Milljónir eru enn án atvinnu.“

Nú síðast birtist eftirfarandi í umsögn fjármálaráðs um fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar út úr COVID:

„Sumar afleiðingar samdráttarins koma niður á flestum heimilum, s.s. hækkandi almennt verðlag, en atvinnuleysi kemur einungis niður á þeim sem fyrir því verða. Í framlagðri fjármálaáætlun er ítarleg umfjöllun um stöðu heimilanna þar sem byggt er á meðaltölum. Meðaltöl segja þó lítið þegar frávikin eru stór.“

„Aukið og langvarandi atvinnuleysi er ekki bara vandi einstakra hópa í samfélaginu. Áframhaldandi hátt atvinnuleysisstig mun kosta ríkissjóð í kringum 40 ma.kr. árlega út tímabilið sem er hátt í tvöföldun frá því sem var áætlað í málaflokkinn fyrir tilkomu kórónaveirufaraldursins.“

Þetta er 1,4% af landsframleiðslu. Það svipar til upphæðarinnar sem við munum greiða í vexti af allri skuldsetningunni sem nú hrannast upp vegna ástandsins og af skuldastabbanum sem fyrir var samkvæmt fjármálaáætlun.

Það að einblína á vexti af fjárhagslegum skuldum en líta framhjá kostnaðinum af því að vernda ekki mannauð er forneskjuleg nálgun og algjörlega úr takti við nýjustu rannsóknir. Í síðustu krísu var takmarkaður skilningur á því að niðurskurður í efnislegri fjárfestingu myndi skila sér í margföldun á viðhaldskostnaði síðar meir. Við virðumst hafa lært af því þó illa gangi að ýta úr hlaði opinberri fjárfestingu. Grípum aftur niður í umsögn fjármálaráðs:

„The Office of Government Property í Bretlandi hefur gefið út að frestun nauðsynlegs viðhalds geti aukið kostnað vegna viðhaldsins um 50% yfir 2-4 ára tímabil.“

Þessi krísa mun kenna okkur að skortur á stuðningi við fólk mun kosta okkur milljarða síðar meir. Spurningin er bara hvenær við erum móttækileg fyrir þessum upplýsingum – of seint eða í tæka tíð.

Raunverulegar áhyggjur framtíðarkynslóða

Fjármálaráðherra þreytist ekki á að ræða um framtíðarkynslóðir þegar skuldir ber á góma, en þá horfir hann fram hjá því að þetta fólk erfir líka vinnumarkaðinn sem út úr þessu ástandi kemur og samfélagsgerðina í heild sinni. Ungt fólk hefur ekki áhyggjur af skuldastöðu ríkissjóðs til skamms tíma þessa dagana. Það hafa áhyggjur af framtíðarhorfum sínum, möguleikum á að rækta eigin hæfileika og komast af stað í lífinu.

Fjöldi rannsókna hafa sýnt fram á að einstaklingar sem fara inn á vinnumarkaðinn í krísu verða með lægri lífstekjur fyrir vikið. Þetta á við um einstaklinga af öllum stéttum. En sýnt hefur verið fram á að þau verða verst úti sem stóðu höllum fæti fyrir. Fleiri rannsóknir sýna svo neikvæð áhrif á tekjur barna umræddra einstaklinga. Svona staða getur vegið á fjölskyldum í fleiri kynslóðir.

Þetta er vítahringurinn sem þarf að stoppa. Þetta snertir okkur öll. Þeir sem eldri eru þurfa að treysta á virkar vinnandi hendur. Atvinnuleysi getur haft langvarandi áhrif á virkni fólks á vinnumarkaði. Þá geta fjárhagsáhyggjur haft áhrif á barneignir ungra einstaklinga. Ein aðalbreytan í tekjuvexti þjóðar er atvinnuþátttaka og fólksfjölgun. Hagstæð lýðfræðileg þróun (aukin virkni, fleiri börn) er aðalforsenda þess að lífeyriskerfið geti staðið undir sér.

Þetta er ástæðan fyrir því að Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn vekur okkur nú til umhugsunar um mikilvægi samstöðu. Ekki endilega af samúð gagnvart þeim sem verða fyrir áfallinu og ekki bara til að ýta undir heilbrigðari samfélagsvitund á tímum hamfara. Heldur vegna þess að þetta er góð efnahagsmálastefna sem tryggir heilbrigðan tekjuvöxt hagkerfisins.

Nýr tónn og ný nálgun í stjórnun efnahagsmála í takt við alþjóðlega umræðu er forsenda þess að skuldirnar sem hér byggjast upp út af COVID verði viðráðanlegar. Að við gröfum ekki undan mannauði, fólkinu sem skapar verðmætin. Rörsýn í fjármálum ríkissjóðs getur orðið til þess að kostnaðurinn af COVID verður meiri en ella, fjárhagslega og félagslega.

Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn hefur lagt til að auðugir einstaklingar og fyrirtæki sem högnuðust á kórónakreppunni borgi eins konar „samstöðuskatta“. Tímabundinn skatt til að vinna gegn þeim ójöfnuði sem hefur ágerst síðastliðið ár.

Börn og ungmenni virðast smitast mun frekar af þessu breska afbrigði og eins og sóttvarnarlæknir segir þá er eitt smit nóg til að koma af stað nýrri bylgju.
 
 Landamærin okkar leka þrátt fyrir að nú sé krafist neikvæðs Covid-vottorðs af ferðafólki og tvöföld sýnataka framkvæmd með sóttkví á milli. Eftirlit með sóttkvínni er því miður lítil ef nokkur. Allt of margir segjast vita af fólki sem mætir til vinnu og skilar börnum í skóla þrátt fyrir að eiga að vera í sóttkví. Bara það að ekki sé fylgst með því hvernig fólk kemur sér af flugvellinum sendir þau skilaboð út í samfélagið að stjórnvöld hafi í raun ekki miklar áhyggjur af því hvort fólk virði sóttkví. Ef einungis 5% þeirra sem hingað koma svíkjast undan erum við í hverri viku með 70 einstaklinga sem geta borið smit út í samfélagið. Það skiptir því máli að auka varnirnar eða hætta þeim. Þetta hálfkák virðist ítrekað vera að koma okkur í vanda á sama tíma og ráðherrar ríkisstjórnarinnar senda afskaplega misvísandi skilaboð út um heim allan.
 
 Í síðustu viku komu dómsmálaráðherra og ferðamálaráðherra út af ríkisstjórnarfundi og tilkynntu opnun á ferðir fólks utan Schengen svæðis á næstu dögum. Ferðafólk með vottorð um bólusetningu eða mótefni væri velkomið. Heilbrigðisráðherra birtist næst og sagði litakóðunarkerfi taka gildi 1. maí sem gæfi fólki frá grænum og gulum svæðum ákveðið frelsi á landamærum en eldrauð svæði þýddu skyldudvöl í sóttvarnarhúsi. Þá birtist forsætisráðherra og sagði að þrátt fyrir vottorð yrði fólk að fara í sýnatöku og sóttkví.
 
 Það hefur gætt nokkurrar óþreyju í samfélaginu vegna þessara óskýru upplýsinga því þótt Evrópa sé með samræmt litakóðunarkerfi þá eru ríki utan Evrópusambandsins ekki með slíkt kerfi. Þá eru sum ríki með rauðar, gular og grænar borgir í bland. Þeir einstaklingar sem koma frá gulum og grænum svæðum mega þá koma með neikvætt Covid próf og fara í eina sýnatöku á landamærum en halda því næst út í samfélagið, óháð því hvaða ferðalag átti sér stað áður en í flug var haldið og hvar var millilent. Það hvernig farþegar landa utan litakóðunarkerfis eiga að einkenna sig er óljóst.
 
 Bretar leggja bann á óþörf ferðalög og ætla að sekta fyrir slíkt á sama tíma og ríkisstjórn Íslands býður sömu ferðalanga velkomna til Íslands. Nýsjálendingar banna öll óþörf ferðalög en ef ferð er nauðsynleg þá verður viðkomandi að dvelja í 14 daga sóttkví í sóttvarnarhúsi. Já, landamærin okkar leka og munu gera það áfram ef þessar marglaga reglur hinna ýmsu ráðherra taka gildi.

Sóttvarnarráðstafanir hafa enn á ný verulega íþyngjandi áhrif á daglegt líf okkar. Þetta eru eðlileg viðbrögð sóttvarnarlæknis sem sér smitum fjölga á ógnarhraða í samfélaginu með áður óþekktum hætti. 

Framboðslisti Samfylkingarinnar í Norðausturkjördæmi fyrir alþingiskosningarnar 25. september 2021 var samhljóða samþykktur á fundi kjördæmisráðs Samfylkingarinnar í kvöld.

Logi Einarsson formaður Samfylkingarinnar, þingmaður og arkitekt leiðir listann, annað sætið skipar Hilda Jana Gísladóttir bæjarfulltrúi í Akureyrarbæ, formaður SSNE og fyrrverandi sjónvarpsstjóri N4. Í þriðja sæti er Eydís Ásbjörnsdóttir forseti bæjarstjórnar í Fjarðabyggð og framhaldsskólakennari, fjórða sæti skipar svo Kjartan Páll Þórarinsson íþrótta- og tómstundafulltrúi í Norðurþingi. 

 Kristján L. Möller og Svanfríður Jónasdóttir skipa heiðurssæti á listanum en hann er skipaður tuttugu kraftmiklum frambjóðendum, með fjölbreytta reynslu og þekkingu, sem eiga það sameiginlegt að vilja vinna að framgangi jafnaðarstefnunnar og beita sér af fullu afli í þágu íbúa kjördæmisins, sem og alls almennings.

 „Ég er stoltur af því að leiða áfram lista Samfylkingarinnar í Norðausturkjördæmi. Allir frambjóðendur Samfylkingarinnar í kjördæminu eru gríðarlega öflugir, en það sem einkennir efstu fjögur sætin á listanum er ekki síst öflugur bakgrunnur í sveitarstjórnum. Öll höfum við setið í sveitarstjórnum og þekkjum vel mikilvægi nærþjónustunnar og nauðsyn þess að auka samvinnu og traust milli ríkis og sveitarfélaga. Ég hlakka til kosningabaráttunnar með þessum góða hópi” - Logi Einarsson

 „Ég er þakklát fyrir það traust sem mér er sýnt og ég hlakka til kosningabaráttunnar sem framundan er. Ég brenn fyrir jöfnuði, þá ekki síst byggðajöfnuði, enda tel ég að við sem samfélag eigum mikið undir því að skapa hverjum einstaklingi skilyrði til þess að vaxa og dafna á eigin forsendum í landi sem bæði hefur upp á að bjóða sterka höfuðborg og öflugar landsbyggðir.“ - Hilda Jana Gísladóttir

Framboðslisti Samfylkingarinnar í Norðausturkjördæmi

1. Logi Einarsson, Akureyri- Alþingismaður og formaður Samfylkingarinnar

2. Hilda Jana Gísladóttir, Akureyri- Bæjarfulltrúi og formaður SSNE

3. Eydís Ásbjörnsdóttir, Eskifirði- Framhaldskólakennari og bæjarfulltrúi

4. Kjartan Páll Þórarinsson, Húsavík- Íþrótta- og tómstundafulltrúi

5. Margrét Benediktsdóttir, Akureyri- Háskólanemi

6. Sigurður Vopni Vatnsdal, Vopnafirði- Deildarstjóri á leikskóla

7. Ísak Már Jóhannesson, Akureyri- Umhverfisfræðingur

8. Lilja Guðný Jóhannesdóttir, Neskaupstað- Skólameistari

9. Ólafur Haukur Kárason, Siglufirði- Byggingameistari

10. Guðrún Einarsdóttir, Húsavík- Hjúkrunarfræðinemi

11. Jóhannes Óli Sveinsson, Akureyri- Framhaldsskólanemi

12. Nanna Árnadóttir, Ólafsfirði- Félagsliði á öldrunarheimili

13. Baldur Pálsson, Egilsstöðum- Austurlandsgoði

14. María Hjálmarsdóttir, Eskifirði- Verkefnisstjóri 

15. Sigríður Huld Jónsdóttir, Akureyri- Skólameistari

16. Magni Þór Harðarson, Eskifirði- Ráðgjafi

17. Björgvin Valur Guðmundsson, Stöðvarfirði- Leiðbeinandi í grunnskóla

18. Albertína Friðbjörg Elíasdóttir, Akureyri- Alþingismaður

19. Svanfríður Inga Jónasdóttir, Dalvík- F.v. alþingismaður og bæjarstjóri

20. Kristján L. Möller, Siglufirði- F.v. alþingismaður og ráðherra

Það eru gríðarleg vonbrigði í hvaða farveg málefni hjúkrunarheimilanna eru komin af hálfu heilbrigðisyfirvalda. Í september 2020 ákvað Fjarðabyggð að segja upp samningum við Sjúkratryggingar Íslands, samkvæmt uppsagnarákvæðum samninganna og skila þannig rekstri hjúkrunarheimilanna Hulduhlíðar og Uppsala aftur til ríkisins. Þetta var ekki léttvæg ákvörðun en vaxandi halli hefur verið á rekstri hjúkrunarheimilanna frá árinu 2014. Ástæðan er vanfjármögnun af hálfu ríkisins og fyrirséð er að hallinn verður einnig mikill á næstu árum að óbreyttu.

Áður en farið var í þessa uppsögn höfðu bæjaryfirvöld um árabil verið í viðræðum við heilbrigðisyfirvöld um málaflokkinn þar sem ljóst var að fjárhagslegur grundvöllur rekstursins var brostinn. Þannig er og var staðan, þrátt fyrir að yfirstjórn og starfsfólk heimilanna hafi lagt sig allt fram um að haga rekstrinum sem best miðað við aðstæður og gætt að faglegu starfi. Þessar viðræður báru engan árangur, ekki frekar en viðræðurnar frá því í september, þegar samningum var sagt upp.

Sveitarfélagið hefur lagt fé til hjúkrunarheimilanna úr rekstri sínum þrátt fyrir að ábyrgð málaflokksins og greiðsluskylda sé á hendi ríkisvaldsins. Bæjarstjórn Fjarðabyggðar ræddi strax í byrjun þessa ferils að ríkinu bæri að taka við rekstrinum þannig að enginn brestur yrði á þjónustu við heimilismenn á hjúkrunarheimilunum og að réttindi og kjör starfsmanna þeirri haldist óbreytt. Venjan hefur verið sú, eins og nýlegt dæmi sýnir þegar sveitarfélagið Hornafjörður skilaði rekstri á sínu hjúkrunarheimili aftur til ríkisins. Hér er verið að tala um að yfirfærslan byggi á aðilaskiptalögum sem eru eðlilegir og vandaðir stjórnsýsluhættir. Ríkisvaldið hefur í öllum nýlegri yfirfærslum verkefna til sveitarfélaganna samið á þeim grunni að réttindi starfsmanna haldist og nefni ég þá sem dæmi málefni fatlaðs fólks og grunnskólanna. Að ríkið skuli nú beita sér gegn starfsmannahópi sem tengist hjúkrunarheimilunum, sem er mikilvægur stuðningur við aldraða íbúa í viðkvæmri stöðu, felur ekki í sér mikla virðingu gagnvart honum. Það bendir einnig til fádæma skilningsleysis á stöðu atvinnumála í landinu í kjölfar kórónuveirufaraldursins.

Við erum langþreytt á framkomu og samskiptaleysi heilbrigðisráðherra, heilbrigðisráðuneytis og Sjúkratrygginga Íslands. Þrátt fyrir ítrekaðar beiðnir um svör og samtöl frá því í september 2020 er ekki brugðist við fyrr en 3. mars sl. Þá, fimm mánuðum og þremur dögum eftir að uppsögnin tók gildi, var okkur tilkynnt að Heilbrigðisstofnun Austurlands taki við rekstrinum 1. apríl nk. Þessum skilaboðum fylgdu þær upplýsingar að ráðuneytið ætlar ekki að taka tillit til aðilaskiptalaganna og sveitarfélagið verði að segja upp sínu starfsfólki sem nánast allt eru konur. Þetta eru óásættanleg vinnubrögð og framkoma. Óvissa sem þessi kemur illa niður á heimilisfólki og starfsmönnum hjúkrunarheimilanna. Það tekur steininn úr að skella þessu fram tæpum mánuði áður en yfirtakan á að fara fram og það er vond framkoma við fólkið sem er búið að standa sig gríðarlega vel í erfiðum aðstæðum heimsfaraldurs að bíða í óvissu með framhald sinna starfa.

Sveitarfélagið Fjarðabyggð hefur ásamt Vestmannaeyjabæ, sveitarfélaginu Hornafirði og Akureyrarbæ, verið með lausa samninga hjúkrunarheimila vegna vanfjármagnaðs rekstrar. Margoft hefur verið bent á það ósamræmi sem er í rekstrarumhverfi hjúkrunarheimilanna í landinu þar sem sum þeirra eru nú fjármögnuð beint af ríkisframlögum á meðan ofan talin sveitarfélög hafa rekið sín hjúkrunarheimili á daggjöldum. Sveitarfélögin hafa mætt halla á rekstri hjúkrunarheimila á þeirra vegum til að tryggja rekstur. Það er löngu tímabært að ríkisvaldið taki til skoðunar að 90% hjúkrunarheimila landsins standa ekki undir rekstri eins og margoft er búið að benda á.

Skýr verkaskipting milli ríkis og sveitarfélaga er mikilvæg. Það er sveitarfélögunum mikið kappsmál að á milli ríkis og sveitarfélaga ríki traust og samningsvilji um stór sem lítil mál. Að fjármögnun reksturs hjúkrunarheimila til fjölda ára lendi að hluta til á herðum sveitarfélaga er dæmi um að mjög rangt er gefið og hallar mikið á sveitarfélögin sem er ekki boðlegt. Áætlanir um að koma fleiri verkefnum yfir til sveitarfélaganna frá ríkinu er oft skynsamleg leið til að bæta þjónustu í nærsamfélaginu en sjaldnast fylgir nægilegt fjármagn með. Af því sem á undan er gengið í málefnum hjúkrunarheimilanna verður ekki séð að samningsvilji eða traust ríki og á því ber ríkisvaldið eitt ábyrgð. Að vanvirða sjónarmið annars samningsaðilans og hunsa samtal um farsælan framgang yfirfærslunnar, verður ekki til að greiða leið verkefnaflutnings til lengri tíma.

Hvert erum við að stefna? Ríkisvaldið þarf að taka skýra afstöðu og ekki er verra að það sé gert í samtali við fulltrúa sveitarfélaganna, einn ráðherra getur ekki tekið slíka ákvörðun.

Það eru gríðarleg vonbrigði í hvaða farveg málefni hjúkrunarheimilanna eru komin af hálfu heilbrigðisyfirvalda.

Aðalfundur Sveitastjórnarráðs Samfylkingarinnar verður haldinn rafrænt þann 15. apríl næstkomandi kl 17:00.

Sveitastjórnarráð Samfylkingarinnar – jafnaðarmannaflokks Íslands, skal skipað öllu því fólki sem kjörið er sem aðalmenn f.h. Samfylkingarinnar – jafnaðarmannaflokks Íslands í sveitastjórnir í landinu í sveitastjórnarkosningum hverju sinni. Fulltrúar af sameiginlegum framboðslistum eiga þar þó einungis sæti ef þeir eru félagar í Samfylkingunni – jafnaðarmannaflokki Íslands.

 
Dagskrá fundarins:

Skýrsla formanns sveitastjórnarráðs Péturs Hrafns Sigurðssonar

Ávarp formanns Samfylkingarinnar, Logi Einarsson

Betri samvinna og aukin ásýnd sveitarstjórnarfulltrúa innan Samfylkingarinnar, varaformaður Samfylkingarinnar Heiða Björg Hilmisdóttir

Fundur kjördæmisráðs Samfylkingarinnar í Norðausturkjördæmi verður haldinn miðvikudaginn 7. apríl kl. 20:00.
 

Fundurinn verður haldinn á Zoom. Frestur til að skrá sig er til 7. apríl kl.12:00, skráningaform barst í tölvupósti til þeirra sem eiga setu- og atkvæðisrétt. Fundarslóð verður send á skráða þátttakendur eftir að frestur rennur út til skráningar. 

Skrá mig á fundinn: https://forms.gle/ujzYAy4A488PNLmeA

Formaður kjördæmisráðs setur fundinn og tilnefnir fundarstjóra.

Fundarstjóri fer yfir fyrirkomulag og dagskrá fundarins. 

Formaður uppstillingarnefndar kynnir starf nefndarinnar og tillögu hennar að framboðslista.

Á fundi kjördæmisráðs Samfylkingarinnar í Norðausturkjördæmi 28. janúar sl. var samþykkt að viðhafa uppstillingu á framboðslista flokksins til Alþingiskosninganna 25. september nk.

Kjördæmisráðsfundur í Norðausturkjördæmi

Leit um „��“

2366 niðurstöður fundust við leit að „��“

Póstlisti Samfylkingarinnar

Samfylkingin

Flokkurinn

Flýtileiðir

Vertu í bandi:

Leit um „���������������������������“