Í kjölfar eldgoss í Eyjafjallajökli urðum við svo heppin að verða miðpunktur athygli ferðamanna frá öllum heimshornum. Fljótlega eftir að lækur ferðamanna varð að beljandi fljóti var rætt um skort á stefnu stjórnvalda í þessari stóru atvinnugrein. Rætt var um komugjöld, gistináttagjald og innviðauppbyggingu og sýndist sitt hverjum um hversu langt mætti ganga. Sveitarfélögin ræddu skarðan hlut sinn af þessum tekjum og var það verkefni óleyst þegar heimsfaraldur reið yfir. Núna bera sveitarfélögin höggið með stórauknu atvinnuleysi á öllum helstu svæðum ferðaþjónustu. 

Stjórnvöld verða að stíga mjög fast til jarðar og skapa hér framtíð greinarinnar. Engin atvinnugrein hefur farið eins illa út úr Covid kreppunni og ferðaþjónustan, en ekki má horfa framhjá því að hún er líka sú atvinnugrein sem mun spila stærsta hlutverkið við að ná árangursríkum efnahagsbata og fjölgun starfa. Það er nefnilega þannig að þessi heimsfaraldur er líka faraldur mikils ójöfnuðar. Tekjufall er algjört hjá hluta mannkyns en annar hluti finnur sáralítið fyrir  efnahagslegum áhrifum faraldurs. Þeir efnameiri eru oftar en ekki þeir sem fara í lengri ferðir á dýrari áfangastaði eins og Íslands. 

Grundvöllur farsældar okkar út úr heimsfaraldri felst í að stjórnvöld tryggi líf ferðaþjónustunnar. Þannig er brýnt að stjórnvöld stórauki fjárfestingar í innviðum ferðaþjónustu og styðji með ríkulegum hætti við lítil og meðalstór ferðaþjónustufyrirtæki í gegnum kreppuna. Það gerist ekki af sjálfu sér að þau standi af sér áfallið heldur verður að tryggja skýran ramma og stuðning. Tryggja verður að fyrirtæki um allt land, sem sköpuð voru af framtakssemi frumkvöðla í upplifun og ævintýrum, lognist ekki út af eða renni öll saman við hin vel stæðu stórfyrirtæki í ferðaþjónustu sem hafa greiðari aðgang að lánsfé. Það er sérstakt áhyggjuefni ef rétt er að risarnir á ferðaþjónustmarkaðnum séu að sölsa undir sig meira eða minna öll fyrirtækin því það skaðar stórlega samkeppni og minnkar fjölbreytileikann. Öll litlu og meðalstóru fyrirtækin, sem spruttu upp af nýjum hugmyndum skapandi fólks um allt land gera Ísland að ákjósanlegum áfangastað ævintýraþyrstra ferðalanga. Það eru þau fyrirtæki sem stjórnvöld eiga fyrst og fremst að huga að með skattaívilnun eða öðrum uppbyggilegum og styðjandi hætti. Loks verða stjórnvöld að huga að náttúru okkar og vernd hennar gegn ágangi ferðamanna. Treysta innviði svo við náum hvort tveggja að bjóða ferðafólk velkomið en um leið vernda viðkvæma náttúru.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 18. febrúar 2021

Ferðaþjónustan um allan heim hefur orðið fyrir slíku áfalli að stjórnvöld ríkja, sér í lagi þeirra sem byggja sitt efnahags- og atvinnulíf mikið á þessari atvinnugrein, verða að bregðast við með skýrum aðgerðum.

Tengsl eru milli heilsufars og efnahags og fátækt getur leitt til varanlegs heilsubrests og þunglyndis.  Atvinnuleysi leiðir oft til félagslegrar einangrunar og skaðar sjálfstraustið. Ekki síst hér á landi þar sem hátt atvinnustig hefur verið einkenni þjóðarinnar og samræður ókunnugra hefjast oftar en ekki á orðunum: „Við hvað starfar þú?“ Þátttaka í atvinnulífinu er einskonar aðgangskort að samfélaginu og hluti af sjálfsmynd.

Þeir sem búa við atvinnuleysi til langs tíma glíma oftar en ekki við neikvæðar aukaverkanir þess. Aukaverkanir sem hafa áhrif á alla fjölskylduna, ekki síst börn og ungmenni. Mörg börn á Suðurnesjum búa við það ástand að annað foreldri eða bæði eru atvinnulaus. Gæta þarf vel að börnum á heimilum þar sem einstætt foreldri eða báðir foreldrar hafa misst vinnu.

Um leið og unnið er að fleiri atvinnutækifærum á Suðurnesjum þarf að huga að aukinni aðstoð við þessar fjölskyldur og styrkja samstarf milli þjónustustofnana, svo sem félagsþjónustu, Vinnumálastofnunar og heilsugæslunnar.  Alls ekki má láta atvinnulaus ungmenni afskiptalaus heldur virkja þau til athafna í gegnum stofnanir svæðisins.

Neikvæð áhrif kreppunnar koma skýrast í ljós í afleiðingum atvinnuleysis á einstaklinga og fjölskyldur. Langtíma atvinnuleysi getur leitt til fátæktar og dæmin sýna að fátækt barn er líklegt til að vera fátækur fullorðinn.

Varanlegar afleiðingar fátæktar eru því bæði skaðlegar börnum og fullorðnum og mikið í húfi að komið verði í veg fyrir að heimilin verði fátæktinni að bráð.

Það er skylda stjórnvalda að leggja Suðurnesjamönnum lið. Styrkja menntastofnanir, félagsþjónustuna, heilsugæsluna, lögregluna og sóknaráætlanir svæðisins og uppbyggingasjóði.  

Við jafnaðarmenn viljum leggjast á árarnar til að greiða götu fjölbreyttra og skynsamlegra atvinnutækifæra og horfa á lausnir ekki síst út frá sjónarhóli barna.

Heildaratvinnuleysi á landinu öllu var í desember 12,1%. Mest er atvinnuleysið á Suðurnesjum; 26,2% meðal kvenna og 21,4% meðal karla með tilheyrandi efnahagsvanda heimilanna.

Auð­vitað vitum við það ekki ná­kvæm­lega en við reiknum með að mann­fjölda­spár Hag­stofunnar séu nokkurn veginn réttar. Þar með vitum við í stórum dráttum hvað þarf að byggja mikið af í­búðar­hús­næði og at­vinnu­hús­næði til ársins 2040. Við viljum að byggðin mótist af vist­vænni þéttingar­stefnu næstu tvo ára­tugina og að sátt­málar um lofts­lags­mál, sam­göngu­mál og hús­næðis­mál haldi gildi sínu. Borgar­lína verður orðin að veru­leika ef við höldum vel á spöðunum. Við teljum ein­sýnt að um­hverfis­mál, og lýð­heilsa fái alltaf meira og meira vægi í út­færslu borgar­skipu­lagsins en til þess þarf fram­tíðar­sýnin að vera skýr.

Nú er unnið að nýjum við­auka við Aðal­skipu­lag Reykja­víkur – en hann felur í sér endur­skoðun á stefnu um í­búða­byggð og blandaða byggð og fram­lengingu aðal­skipu­lagsins til 2040. Við tökum undir okkur stökk til ársins 2040.

Enn og aftur er Reykja­vík í efstu sætum á lífs­gæða­listum borga sem al­þjóð­leg ráð­gjafa­fyrir­tæki gefa út. Ljóst er að aukin á­hersla á um­hverfis­mál, vist­vænar sam­göngur, lýð­heilsu, öryggi og tæki­færi til úti­vistar og hreyfingar skapar Reykja­vík sterka stöðu á slíkum listum. Byggt hefur verið upp metnaðar­fullt hjóla­stíga­kerfi sem tengir höfuð­borgar­svæðið saman með þétt­ofnu neti góðra stíga en stígarnir liggja líka út í ó­byggða náttúru utan borgar­markanna. Reykja­vík er hjóla­borg á heims­mæli­kvarða. Þrjár nýjar sund­laugar, auk yl­strandanna við Naut­hóls­vík, Köllunar­klett og í Gufu­nesi, þykja lýsandi dæmi um hvernig hægt er að bjóða rysj­óttu veður­fari byrginn með hug­vitsam­legri nýtingu jarð­varmans. Margt fleira kemur til. Bíla­stæðum í landi borgarinnar hefur verið mark­visst fækkað og þau tekin undir fjöl­breytt og gróður­sæl svæði til al­mennings­nota. Mengun af manna­völdum er sama og engin og borgin er kol­efnis­hlut­laus. Hér þykir gott að ala upp börn enda eru hér góðir skólar og fram­sækin mennta­stefna. Borgin er eftir­sótt af lista­fólki og hér er öflugt þekkingar- og ný­sköpunar­sam­fé­lag. Auk þess er til þess tekið að fólk af er­lendu bergi brotið, sem er hlut­falls­lega margt, eigi auð­velt með að að­laga sig sam­fé­laginu og sam­fé­lagið sig að þeim.

Borgar­línu­stöðvar tengja saman blóm­lega byggð

Borgar­línan er komin á fullt skrið. Hún rann af stað fyrir 16 árum og tengir nú saman allt höfuð­borgar­svæðið. Vagnar nema staðar á borgar­línu­stöðvum á nokkurra mínútna fresti og við sjáum á skjá við hverja stöð hve­nær von er á næsta vagni – og við tökum því sem sjálf­sögðum hlut. Hjóla­stólar og barna­vagnar komast greið­lega inn og út úr vögnum á borgar­línu­stöðvunum og að­gengi er fyrir alla.

Árið 2040 eru stöðvar Borgar­línu við Krossa­mýrar­torg, BSÍ og Hlemm vin­sælir við­komu­staðir og iða af mann­lífi. Þar sem áður var iðnaðar­svæði við Ár­túns­höfða er nú blóm­leg í­búða­byggð, verslun og þjónusta. Við Voga­byggð er Sæ­braut komin í stokk sem tengir saman byggð beggja vegna götunnar. Mikla­braut er einnig komin í stokk og í stað um­ferðarniðs og mengunar eru nú að­eins vist­vænar sam­göngur á yfir­borði. Hrað­braut sker ekki lengur hverfin í sundur. Borgar­línan fer um HR-svæðið og eftir Foss­vogs­brú yfir á Kárs­nesið. Línan tengir saman mið­bæ Reykja­víkur við Kópa­vog, Mos­fells­bæ, Hafnar­fjörð og Garða­bæ. Við skjótumst nú á milli sveitar­fé­laga án þess að þurfa að setjast upp í bíl og keyra, án þess að eyða pening í mengandi elds­neyti til að komast leiðar okkar eins og gert var í gamla daga.

Um 1.000 í­búðir hafa verið byggðar í Reykja­vík á ári síðast­liðin 20 ár, alls um 20.000 í­búðir. Vaxtar­mörk borgarinnar eins og þau voru skil­greind fyrir aldar­fjórðungi hafa verið virt. Byggðin hefur þést á vist­vænum for­sendum. Fyrst og fremst hefur verið byggt á illa nýttum og þegar röskuðum svæðum. Á­hersla hefur verið lögð á að þessi nýja byggð sé í sem bestum tengslum við Borgar­línuna, en á síðustu 20 árum hafa yfir 80% nýrra í­búða verið innan á­hrifa­svæðis hennar.

Orðið hús­næði felur í sér fyrir­heit um skjól. Tekist hefur að skapa fjöl­breytt borgar­hverfi þar sem allir fé­lags­hópar hafa tæki­færi til bú­setu. Fjórðungur nýja hús­næðisins er á vegum hús­næðis­fé­laga sem ekki eru rekin í hagnaðar­skyni.

Til þess að að­gerðir okkar skili árangri þarf skýra fram­tíðar­sýn. Sú sýn er sett fram í Aðal­skipu­lagi Reykja­víkur til ársins 2040. Við hvetjum borgar­búa til þess að kynna sér hana og þau leiðar­ljós sem vísa okkur leið inn í fram­tíðina.

Greinin birtist á frettabladid.is 16. febrúar.

Ímyndum okkur að árið 2040 sé runnið upp. Hvernig er um­horfs í borginni - hvernig er lífið?

Áður en samkomutakmarkanir voru settar á fjölgaði umsóknum frá heilbrigðisstofnunum aldraða um leyfi til að fá t.d. hunda í heimsókn í meðferðarskyni, Rauði krossinn hefur lengi verið með hóp af sjálfboðaliðum og þjálfuðum hundum sem gleðja fólk sem er einangrað eða þunglynt. Ég sjálf hef aldrei verið þakklátari fyrir Dimmu mína sem dregur okkur hjónin út í góðan göngutúr á hverjum degi sama hvernig viðrar. Rannsóknir sýna svart á hvítu mikilvægi gæludýra fyrir lýðheilsu, bæði andlega og líkamlega.

Á sama tíma er sambúð manna og dýra í æ þéttari borg líka áskorun. Mjög umdeilt var til dæmis að leyfa gæludýr í strætó en eftir umfangsmikið samtal við alla haghafa voru skýrar reglur settar sem hafa reynst vel. Fólk þarf ekki oft að fara með dýrin sín í strætó, en hefur nú þann kost, t.d. til að komast til dýralæknis.

Miklar kröfur eru gerðar til sveitarfélaga að tryggja heilnæmt umhverfi fyrir alla og bjóða nauðsynlega þjónustu fyrir dýr og dýraeigendur, en líka þá sem ekki eiga dýr, eiga kannski erfitt með að vera nálægt þeim eða verða fyrir ónæði. Vissulega hjálpa samfélagsmiðlar við að finna týnd gæludýr, en löggjafinn krefst þess samt að sveitarfélögin sinni dýrum sem eru týnd eða slösuð, sama hvort það séu gæludýr, villt eða hálfvillt dýr. Hreinlæti getur verið vandamál og kostnaðarsamt fyrir borgina t.d. á leiksvæðum eða á vatnsverndarsvæðum. Einnig er það skylda sveitarfélagsins að fylgja eftir kvörtunum vegna dýrahalds annarra og að taka við dýrum í erfiðum aðstæðum, til dæmis í sambandi við lögregluaðgerðir.

Í gegnum árin hafa dýramálin og þekking á þessum málaflokki verið mjög dreifð, hundamálin voru hjá Heilbrigðiseftirlitinu, kettir hins vegar undir Meindýraeftirlitinu, hvort tveggja var kannski ekki endilega til að vekja traust og velvild eigenda sem líta nú ekki á dýrin sín sem heilbrigðisvá, hvað þá meindýr. Hundagerði eru hjá umhverfis- og skipulagssviði, en samningar t.d. varðandi mótttöku dýra í útrýmingarhættu hjá húsdýragarðinum. Margt er ennþá umdeilt, lausaganga hunda og katta, gagnkvæm tillitssemi, hvort sem það er í fjölbýlum eða á göngu- og hjólastígum.

En annað er að verða óumdeilt, ekki síðst núna í covidinu, að gæludýrahald er lýðheilsumál, frístundaiðkun og útivist í nútímaborgarsamfélagi, en líklega eiga um 40% borgarbúa gæludýr, hundar eru á um 15% heimila, kettir á um 20-30%.

Á sama tíma rekur borgin Fjölskyldu- og húsdýragarðinn sem er svo mörgum kær á meðan aðrir spyrja gagnrýnna spurninga um rekstur dýragarða almennt og framtíðarsýnina á garðinn. Með ákvörðun um stofnun Dýraþjónustunnar bregðumst við í meirihluta Borgarstjórnar Reykjavíkur nú við þessu öllu en þar verða sérfræðingar sem sjá um öll málefni gæludýra hjá borginni, veita fræðslu, stuðning eða viðtöku ef dýr eru týnd eða slösuð í borgarlandinu.

Hundaeftirlit verður lagt niður í núverandi mynd, en á sama tíma verða hundagjöldin lækkuð um helming og verða þar með lægst á höfuðborgarsvæðinu og bjóða um leið hagkvæma skyldutryggingu. Skráningin sjálf verður einföld og rafræn, ekki þarf lengur að sækja um leyfi til hundahalds hjá sveitarfélaginu heldur þarf eigandinn einungis að skrá hundinn og staðfesta að hann hafi kynnt sér gildandi lög og samþykktir, til dæmis vegna hundahalds í fjölbýlishúsum. Fjármagn er sett strax á þessu ári í fleiri og betri hundagerði og fræðsla um dýrahald í borginni í samstarfi við hagaðila getur hafist strax.

Hundaeigendur hafa oft tjáð sig um að þeir séu ekki tilbúnir að borga hundagjöld vegna þess að þeim finnst þeir ekki fá þjónustu fyrir þau og upplifa eftirlit sveitarfélagsins frekar sem ógn en stuðning. Með því að snarlækka þessi gjöld en bjóða betri þjónustu á sama tíma í Fjölskyldu- og húsdýragarðinum vonumst við til að vinna okkur inn það traust sem við viljum njóta og stígum stórt skref í átt að nútímaborgarsamfélagi þar sem dýr og menn búa í sátt og samlyndi. Dýraþjónustan mun leggja ríka áherslu á samstarf við hagsmunaaðila sem láta sér málefni dýra, dýraeigenda og annarra borgarbúa varða.

Greinin birtist á vísi.is 17. febrúar.

Aldrei hafa fleiri borgarbúar átt gæludýr en nú í covidinu. Þörfin fyrir hlýju, nánd og kærleik í sambúð við gæludýr er mikil og langt er síðan fólk afgreiddi þessa sérvisku með orðunum „dýr eiga heima í sveit“.

Atvinnuleitendur finna meira fyrir efnahagsþrengingum en aðrir og leita frekar á náðir sveitarfélaga, ættingja eða hjálparsamtaka eftir aðstoð. Þar skera þrír hópar sig út - innflytjendur, ungt fólk og konur.

Hver hópur glímir við sín sérstöku vandamál. Ungir atvinnuleitendur, sem ég geri hér að umtalsefni, eiga erfiðara með að mæta óvæntum útgjöldum en aðrir, hafa minna milli handana og búa við minna húsnæðisöryggi. Þau eiga líka erfiðara með að finna vinnu út af skorti á reynslu á vinnumarkaði.

Yfir 42% ungra atvinnuleitenda segjast búa við slæma andlega heilsu og nær 60% hafa þurft að neita sér um nauðsynlega heilbrigðisþjónustu á síðasta hálfa ári. Allar viðvörunarbjöllur glymja, skammtímaáhrifin eru augljós og langtímaáhrifin gætu orðið alvarleg.

Bág fjárhagsstaða og andleg vanlíðan eru þekktir fylgifiskar atvinnuleysis. En atvinnuleysi skilur eftir sig dýpri ör hjá ungu fólki - og getur haft áhrif á félagslega og efnahagslega stöðu þess til framtíðar: fólk sem upplifir atvinnuleysi ungt er oft einangraðra, seinna til að stofna fjölskyldu, því bjóðast færri atvinnutækifæri og það á á hættu að fá lægri laun síðar á atvinnuferlinum.

Þetta er samfélagslegur vandi sem krefst bæði almennra og sértækra aðgerða stjórnvalda - en ríkisstjórnin hefur sýnt stöðu þessa unga fólks fullkomið fálæti. Tryggja þarf mun fleirum náms- og starfsþjálfunartækifæri, við þurfum að fjárfesta ríkulega í rannsóknum og nýsköpun og ráðast í stórhuga átaksverkefni sem skapa því atvinnu.

Samfylkingin hefur þegar lagt fram tillögu um græna atvinnubyltingu - og hefur ein flokka lagt fram efnahagsáætlun fyrir árið sem gæti skapað allt að 7000 störf. En betur má ef duga skal og við munum halda áfram að leggja til lausnir í sögulegri atvinnukreppu með það að markmiði að lágmarka skaða fyrir fólk á meðan við glímum við veirufjandann, og tryggja öfluga, græna viðspyrnu þegar hann hefur verið sigraður.

Greinin birtist á vísi.is 12. febrúar.

Um fjórðungur launafólks á erfitt með að ná endum saman samkvæmt nýrri könnun Vörðu – rannsóknastofnunar vinnumarkaðarins - og um helmingur atvinnulausra.

Fyrir rúmum 20 árum voru samþykktar lagabreytingar sem ætlað var að vinna sérstaklega gegn samþjöppun aflahlutdeildar. Samþjöppun var talin skaðleg vegna mikilvægis fiskveiða fyrir íslenskan þjóðarbúskap. Yfirráð fárra yfir fiskveiðiauðlindinni myndi þýða meiri völd fárra í þjóðfélaginu en heilbrigt væri og of sterka stöðu þeirra gagnvart stjórnvöldum. Samþjöppun kæmi einnig í veg fyrir samkeppni og hamlaði nauðsynlegri endurnýjun. Þá var bent á að samþjöppun gæti beinlínis unnið gegn þjóðarhag, sérstaklega ef viðkomandi stæðu sig ekki í því að skapa sem mest verðmæti úr auðlindinni. Tilfærsla milli byggða myndi skaða sveitarfélög og tilfærsla milli útgerðarflokka gæti leitt til þess að minni útgerðir færu halloka. Á þessu öllu áttu lögin að taka.

En lögin hafa ekki náð tilgangi sínum. Enda má samkvæmt þeim einn aðili ráða yfir 12% kvótans, og því til viðbótar eiga 49,99% hlut í öllum hinum fyrirtækjunum sem ráða yfir þeim 88% sem út af standa. Þannig getur einn aðili átt hlutdeild í meira en helmingi kvótans sem árlega er úthlutað. Þessi túlkun á lögunum gengur þvert á anda þeirra.

Endurskoða þarf lögin strax. Í skýrslu verkefnastjórnar um bætt eftirlit með fiskveiðiauðlindinni sem ég átti sæti í, eru tillögur um breytingar á lögum um fiskveiðistjórnun þar sem fjallað er um tengda aðila. Fyrirmyndin er í lögum um fjármálamarkaði.

Verkefnastjórnin leggur til að lögunum um fiskveiðistjórnun verði breytt þannig:

Skilgreining á tengdum aðilum verði látin ná til hjóna, sambúðarfólks og barna þeirra.

Ákveðin stjórnunartengsl milli fyrirtækja leiði til þess að fyrirtækin séu talin tengd nema sýnt sé fram á hið gagnstæða.

Skilgreint verði hvað felst í raunverulegum yfirráðum.

Aðilar sem ráða meira en 6% af aflahlutdeild eða 2,5% af krókaflahlutdeild skulu tilkynna til Fiskistofu áætlaðan samruna, kaup í félagi sem ræður yfir hlutdeild eða kaup á hlutdeild og koma kaupin ekki til framkvæmda nema samþykki Fiskistofu liggi fyrir.

Fiskistofu verði veittar auknar heimildir til að afla gagna.

En þessar breytingar eru ekki nóg. Í nýjum lögum um skráningu raunverulegra eigenda fyrirtækja er miðað við 25% beinan eða óbeinan eignarhlut til að aðilar teljast tengdir eða aðili teljist raunverulegur eigandi. Upplýsingar um raunverulega eigendur fyrirtækja eru ávallt aðgengilegar almenningi og ef sami háttur væri hafður á um fyrirtæki í sjávarútvegi og yfirráð yfir kvóta væri auðvelt að hafa eftirlit með því hvort farið er yfir 12% hámarkið. Meirihlutaeign, eins og er í núverandi lögum, er allt of rúmt viðmið og leiðir af sér samþjöppun og óheillaþróun í nýtingu fiskveiðiauðlindar þjóðarinnar.

Samþjöppun leiðir af sér fábreytt útgerðarform, aukna kerfislæga áhættu og getur leitt til einokunar. Stór útgerðarfyrirtæki hér á landi eru í raun rekin sameiginlega og hafa samráð um veiðar, vinnslu og sölu afurða. Það er nauðsynlegt að vinna gegn slíkri samþjöppun og því að stóru útgerðarfyrirtækin verði svo stór að völd þeirra og áhrif í þjóðfélaginu verði óeðlileg og vinni gegn almannahag.

Greinin birtist á vísi.is 10. febrúar.

Tíu stærstu útgerðirnar fara með meira en helming kvótans og 20 stærstu meira en 70% kvótans. Ofan á þetta bætist svo eignarhald þessara útgerðarisa í öðrum útgerðum.

Óeðlileg völd og áhrif stórra útgerðarfyrirtækja

Núna er eitt mest krefjandi verkefni íslensks menntakerfis að skapa börnum með annað móðurmál en íslensku sömu tækifæri til náms og jafnöldrum þeirra. Þetta er risavaxið verkefni því þessi hópur hefur stækkað afar hratt á stuttum tíma en sem dæmi hefur grunnskólanemum í Reykjavík með annað móðurmál en íslensku fjölgað um rúmlega 1.100 á undanförnum 6 árum og eru nú 2.750 talsins, eða rúm 14% allra grunnskólanemenda í borginni. Munur milli skóla er mikill, lægst er hlutfall þessara nemenda 2% en hæst 79%. Á sama tíma hafa framlög til íslenskukennslu þessa hóps í Reykjavík sjöfaldast úr 70 í 422 milljónir króna frá 2014.

Við í Reykjavíkurborg leggjum höfuðáherslu á að tryggja þessum börnum góða íslenskukennslu frá fyrsta degi enda er góð kunnátta í íslensku meginforsenda lýðræðislegrar þátttöku og jafnréttis í íslensku samfélagi. Það er okkar stefna að börnin þrói með sér virkt tvítyngi, þ.e. að þau viðhaldi og efli móðurmál sitt um leið og þau ná færni í íslensku. Síðast en ekki síst er mikil áhersla á gott og náið samstarf við foreldra enda er það lykill að því að ná og viðhalda árangri.

Við samþykktum í skóla- og frístundaráði á þriðjudag aðgerðaáætlun þar sem framlög til íslenskukennslu hækka um tæpan helming, eða 143 milljónir á ári næstu þrjú árin, eða 429 milljónir króna alls. Aðgerðirnar fela í sér aukin framlög í íslenskukennslu í grunnskólum, markvissari íslenskukennslu barna sem koma ný inn í reykvíska grunnskóla, aukna kennslufræðilega ráðgjöf og stuðning við kennara í íslensku sem öðru tungumáli, fjölgun brúarsmiða sem sinna tengslum við foreldra og fjölskyldur barnanna og auknu framlagi í fjölmenningarlegt leikskólastarf þar sem framlögin hafa næstum þrefaldast frá 2017.

Bein framlög til skólanna hækka um tæp 20% milli ára en því til viðbótar verður boðið upp á nýtt úrræði þar sem áhersla verður á markvissari móttöku nýrra nemenda af erlendum uppruna sem fá mikla íslenskukennslu í sérstökum íslenskuverum fyrstu 3–9 mánuðina eftir að þau hefja sína skólagöngu í borginni. Íslenskunám verður í algjörum forgangi hjá þessum börnum en þau munu líka taka þátt í frístundastarfsemi í sínum heimaskóla frá fyrsta degi til að mynda strax vinatengsl við sína jafnaldra. Starfsemi íslenskuveranna hefst í haust í og við byrjum væntanlega í tveimur hverfum þar sem fjöldi nemenda af erlendum uppruna er mikill og fer hratt vaxandi, þ.e. Miðborg/Hlíðum og Laugardal/Háaleiti. Innleitt verður nýtt sænskt stöðumat sem mælir námslega stöðu þessara barna við komuna til borgarinnar, m.a. í móðurmáli og stærðfræði, og niðurstöðurnar verða nýttar til að sníða einstaklingsbundna námsáætlun. Áhersla verður lögð á innleiðingu verkefnisins Gefðu 10 í leikskólum, grunnskólum og frístundastarfi fyrir öll börn sem eru ný í íslensku málumhverfi og fyrir börn sem þurfa markvissa málörvun.

Reykjavík er nú fjölmenningarlegt samfélag sem án nokkurs vafa hefur bætt samfélag okkar og dregið úr menningarlegri eins­leitni. En til að við stöndum undir nafni sem gott samfélag verða börn að hafa jöfn tækifæri til menntunar óháð fjárhag og félagslegri stöðu foreldra. Þessi aðgerðaáætlun varðar veginn að þessu marki og við munum fylgja henni fast eftir á næstu mánuðum og misserum.

Greinin birtist á frettabladid.is 11. febrúar.

Það er ekkert mikilvægara en að tryggja börnum jöfn tækifæri til menntunar því menntun leggur grunn að framtíð þeirra og reyndar okkar hinna líka.

Heims­far­ald­ur­inn hef­ur kallað á snör viðbrögð stjórn­valda til vernd­ar lík­am­legu og geðheil­brigði þjóðar í bar­áttu við veiruna og ekki síður vegna þess áfalls og þjóðfé­lags­breyt­inga sem skyndi­lega urðu. Far­ald­ur­inn hef­ur einnig kallað á snör viðbrögð stjórn­valda vegna þess mikla efna­hags­áfalls sem far­ald­ur­inn hef­ur leitt yfir landið með fjölda­at­vinnu­leysi sem eykst jafnt og þétt. At­vinnuþátt­taka lands­manna 16-74 ára hef­ur ekki mælst minni hér á landi frá því mæl­ing­ar hóf­ust fyr­ir 30 árum. Í fyrsta sinn mæl­ist at­vinnuþátt­taka und­ir 80%, hlut­fall starf­andi kvenna var um 71% og starf­andi karla um 76% í lok árs. Þessi al­var­lega staða birt­ist svo með mis­jöfn­um hætti eft­ir lands­hlut­um og er staðan lang­sam­lega verst á þeim hluta lands­ins sem mest hef­ur sinnt þjón­ustu við Kefla­vík­ur­flug­völl. At­vinnu­leysi á Suður­nesj­um er svo al­var­legt að neyðaraðgerðir ættu að vera komn­ar á af hálfu stjórn­valda til fjölg­un­ar starfa á svæðinu þar sem nærri fjórði hver ein­stak­ling­ur er án at­vinnu!

At­vinna, at­vinna, at­vinna, seg­ir ráðherra rík­is­stjórn­ar­inn­ar en nú þegar nærri ár er frá fyrsta höggi er ekki laust við að maður spyrji sig hvort rík­is­stjórn­in sé al­gjör­lega ráðþrota þegar kem­ur að fjölg­un starfa á fjöl­breytt­um vett­vangi. Við vit­um að þegar ferðamanna­bylgj­an skall á okk­ur eft­ir gosið í Eyja­fjalla­jökli vor­um við al­gjör­lega óund­ir­bú­in und­ir flóðið. Innviðir ferðaþjón­ustu voru veik­b­urða og kallað eft­ir upp­bygg­ingu þeirra og stefnu stjórn­valda í ferðamál­um. Lítið hef­ur til þess spurst og ekk­ert núna á þeim tíma sem hægðarleik­ur er að ráðast í meiri­hátt­ar fram­kvæmd­ir á meðan ferðamenn sitja heima. Hvar er ráðherra ný­sköp­un­ar, at­vinnu­vega og ferðamála á tólfta mánuði at­vinnukreppu? Alls hafa 98 ráðning­ar­styrk­ir verið veitt­ir á ár­inu en í des­em­ber kom fram að lít­il sem eng­in kynn­ing hefði verið á því átaki af hálfu hins op­in­bera og um­sókn­ir því fáar. Það að sitja með hend­ur í skauti og bíða eft­ir næstu bylgju ferðamanna er bara alls ekki boðlegt af hálfu rík­is­stjórn­ar í at­vinnukreppu. Und­ir­mönn­un í heil­brigðisþjón­ustu er staðreynd sem hægt væri að bregðast við með auknu fjár­magni. Stutt­ur af­greiðslu­tími og óra­löng bið á síma­línu Vinnu­mála­stofn­un­ar bend­ir til und­ir­mönn­un­ar þar líka. Upp­bygg­ing á innviðum í ferðaþjón­ustu kall­ar á margskon­ar störf. Rík­is­stjórn­in þarf að fara fram með góðu for­dæmi og skapa bæði op­in­ber störf og hvata til auk­inna starfa í einka­geir­an­um með marg­vís­leg­um hætti.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 9. febrúar 2021

Senn er komið ár síðan heims­far­ald­ur kór­ónu­veiru skall á land­inu. Áður en til þess kom voru þegar far­in að hrann­ast upp óveðurs­ský á vinnu­markaði vegna versn­andi stöðu í ferðaþjón­ustu með falli Wow, þannig að at­vinnu­leysi hafði þegar auk­ist, sér í lagi á til­tekn­um svæðum lands­ins.

Kjördæmisfundur Norðvesturkjördæmis sem haldinn var laugardaginn 20. febrúar sl. samþykkti tillögu stjórnar um að valið verði á framboðslista til alþingiskosninga 2021 skv. aðferð 3.3 b. lið í reglum flokksins um val á framboðslista., Aukið kjördæmisþing.

Samþykkt var að þingið verði haldið rafrænt laugardaginn 27. mars.  Á kjördæmisþinginu verður kosið um fjögur efstu sætin og raðað eftir paralista skv. skilgreiningu úr reglum flokksins. Paralisti: Kvenframbjóðandi skal hið minnsta skipa annaðhvort sæti 1. eða 2. hið minnsta annaðhvort næstu tveggja sæta og svo koll af kolli í hver tvö sæti.
 
Kjörstjórn var kosin; Bryndís Friðgeirsdóttir - Ísafirði, Guðrún Vala Elísdóttir - Borgarfirði og Guðni Kristjánsson - Skagafirði.  
 
Uppstillinganefnd var kosin; Anna Kristín Gunnarsdóttir - Skagafirði, Lína Björg Tryggvadóttir - Ísafiði, Sigrún Ríkharðsdóttir - Akranesi, Ívar Örn Reynisson - Borgarbyggð og Magnús Bjarnason - Ísafirði.
 
Frestur til að tilkynna framboð rennur út þriðjudaginn 23. mars 23.00. Þeir sem hafa áhuga á að bjóða sig fram í eitt af fjórum efstu sætunum tilkynni það til kjörstjórnar í netfangið nordvestur@xs.is fyrir þann tíma. Kjörstjórn mun kynna frambjóðendur tveimur sólarhringum fyrir fundinn.
  
Val fulltrúa á kjördæmisþingið fer fram hjá aðildarfélögunum en kjöskrá lokar endanlega 20. mars kl. 10.00. Mjög brýnt er að allir sem vilja komast á þingið hafi samband við sitt aðildarfélag vel fyrir þann tíma og einnig er mjög mikilvægt að allir hafi rétt netfang skráð þar sem um rafrænan fund verður að ræða. 
 

Með kærri kveðju
Kjörstjórn Norðvesturkjördæmis,
Guðrún Vala, Bryndís og Guðni

Samfylkingin í Norðvesturkjördæmi auglýsir eftir frambjóðendum til alþingiskosninga - frestur til 23. mars

Mál­efni öryrkja og eldri borg­ara og ann­arra fátækra lands­manna eru á meðal minna helstu bar­áttu­mála. Sjálfur var ég á end­ur­hæf­ing­ar­líf­eyri í 2 ár nýlega vegna end­ur­bygg­ingar á sjálfum mér eftir mann­skemm­andi reynslu af barna­vernd­ar­kerf­inu frá því að ég var barn. Ég þekki því bæði líf á líf­eyr­is­greiðslum og einnig þekki ég almenna fátækt af eigin reynslu, mán­að­ar­tekjur mínar í dag eru um 180 þús­und í 50% starfi, ég er auk þess í fjar­námi og í leit að meiri vinnu. Ég þekki í raun ekk­ert annað en fátækt í mínu lífi. Ég hef í mörg ár beitt mér fyrir því að standa fyrir rétt­læti hvar sem er. Öryrkjar og eldri borg­arar lands­ins þekkja vel órétt­læti hvað varðar fjár­hags­stöðu þeirra. Sú fátækt­ar­staða er á ábyrgð rík­is­stjórn­ar­inn­ar.

Ég tók eftir því í lok árs 2019 að þrír flokkar stóðu fyrir breyt­inga­til­lögu á frum­varpi til fjár­laga á Alþingi. Breyt­inga­til­lagan sner­ist um að færa öryrkjum og eldri borg­urum lands­ins tugi millj­arða í heild í auknar tekj­ur. Þessir flokkar voru Sam­fylk­ing­in, Píratar og Flokkur fólks­ins. Með mína reynslu af fátækt fannst mér ekki ásætt­an­legt að aðrir flokkar sögðu annað hvort nei við öryrkja og eldri borg­ara eða sátu hjá í þess­ari mik­il­vægu atkvæða­greiðslu.

Ég tók því nýlega þá ákvörðun að bjóða mig fram til næstu þing­kosn­inga fyrir einn af þessum 3 flokkum sem stóðu sig þarna og leist mér best á Sam­fylk­ing­una. Flokks­menn Sam­fylk­ing­ar­innar tóku svo þá ákvörðun að ég mun skipa 11. sæti flokks­ins í Reykja­vík í næstu kosn­ing­um. Ég er því form­legur fram­bjóð­andi á vegum flokks­ins. Ég mun beita mér fyrir því að tala máli fátæks fólks á Íslandi eins og ég hef alltaf gert.

Það sem ég vill leggja til við ykkur er að við tökum þátt í eða styðjum einn þess­ara 3ja flokka í næstu kosn­ingum til að launa þeim þeirra vinnu fyrir öryrkja og eldri borg­ara lands­ins með því fram­taki þeirra að leggja til að hækka tekjur öryrkja og eldri borg­ara um tugi millj­arða í heild­ina. Hefði það feng­ist sam­þykkt af öðrum flokkum á þingi þá hefði staða fátæks fólks á Íslandi batnað gíf­ur­lega, það er ekki hægt að segja ann­að. Ég hef auk þess trú á að sós­í­alistar munu bæt­ast við þennan hóp flokka sem tala máli fátæks fólks.

Við ykkur sem eruð ákveðin í að kjósa eitt­hvað annað vill ég hvetja ykkur til að tala fyrir því að ykkar flokkar standi sig þegar kemur að því að bæta stöðu öryrkja og eldri borg­ara á Íslandi. Það er ekki ásætt­an­legt fyrir okkur hér að stjórn­mála­menn sitji hjá eða segi nei við fram­tökum sem hjálpa fátæku fólki. Fátækt­ar­stefna bitnar á börnum öryrkja og ungum ætt­mennum eldri borg­ara og fleira fólki.

Það er alvitað meðal sér­fræð­inga í þessum efnum að 300 þús­und krónur útborg­aðar duga ekki til fram­færslu á Íslandi. Upp­hæðin sem við þurfum að tala um fyrir öryrkja, eldri borg­ara og verka­fólk þarf því að vera hærri en 300 þús­und krónur á mán­uði útborg­að­ar. Fjöldi fátæks fólks sem ég hef talað við hefur sagt mér að í raun dugi ekki minna en 400 þús­und til að líf þeirra geti talist almenni­legt. Allar tölur á milli 300-400 þús­und krónur útborg­aðar eru því eðli­legar til að berj­ast fyrir og ég hvet ykkur til að hafa sam­band við stjórn­mála­fólk sem þið treystið og segið því hvaða tekjum það á að berj­ast fyr­ir, fyrir ykk­ur.

Hvaða útborg­uðu tekjum er eðli­legt að berj­ast fyr­ir, fyrir öryrkja, eldri borg­ara og verka­fólk? Hvað segið þið?

Greinin birtist í Kjarnanum 19. febrúar.

Hlynur Már Vilhjálmsson er þingframbjóðandi Samfylkingarinnar í Reykjavík suður, 11. sæti. 

Þingframbjóðanda vantar þína skoðun

Leit um „��“

2366 niðurstöður fundust við leit að „��“

Póstlisti Samfylkingarinnar

Samfylkingin

Flokkurinn

Flýtileiðir

Vertu í bandi:

Leit um „���������������������������“