Verið velkomin í Borgarkaffi með borgarfulltrúum Samfylkingarinnar. Við viljum hitta þig kæri borgarbúi og eiga í samtali við þig um borgina okkar Reykjavík. 

Borgarkaffið verður að þessu sinni  á Kaffihúsið Cocina Rodrígue, Gerðubergi 3 - 5, kl. 17:00. 

Boðið verður upp á kaffi og kruðerí. 

Hvernig getum við bætt bæinn okkar saman? 

Verið velkomin á opinn fund Samfylkingarinnar og óháðra á Seltjarnarnesi um bæjarmálin mánudaginn 26. maí kl. 17:30 í vallarhúsinu á Vivaldi-vellinum.  

Bæjarfulltrúar okkar og þingmenn verða til samtals um málefnin sem brenna á ykkur. 

Við hvetjum alla bæjarbúa til að mæta og taka þátt í að skapa bjartari framtíð á Nesinu!

Hvað brennur á bæjarbúum á Seltjarnarnesi? 

Reykjavík - Borgarstjóri

Heiða Björg Hilmisdóttir

Reykjavík

Skúli Helgason

Sabine Leskopf

Hjálmar Sveinsson

Guðný Maja Riba

Kópavogur

Bergljót Kristinsdóttir

Hafnarfjörður

Guðmundur Árni Stefánsson

Árni Rúnar Þorvaldsson

Hildur Rós Guðbjargardóttir

Stefán Már Gunnlaugsson

Reykjanesbær

Guðný Birna Guðmundsdóttir

Sverrir Bergmann

Sigurrós Antonsdóttir

Akureyri

Hilda Jana Gísladóttir

Mosfellsbær

Anna Sigríður Guðnadóttir

Árborg

Arna Ír Gunnarsdóttir

Sigurjón Vídalín Guðmundsson

Akranes

Valgarður Lyngdal Jónsson

Jónína M. Sigmundsdóttir

Kristinn Hallur Sveinsson

Múlaþing - Oddviti Austurlistans

Hildur Þórisdóttir

Seltjarnarnes

Sigurþóra Steinunn Bergsdóttir

Karen María Jónsdóttir

Suðurnesjabær

Sigursveinn Bjarni Jónsson

Elín Frímannsdóttir

Norðurþing

Benóný Valur Jakobsson

Húnaþing vestra - Oddviti Nýs afls

Magnús Vignir Eðvaldsson

Grundarfjörður -  Oddviti Samstöðu L lista fólksins

Garðar Svansson

Vopnafjörður - Vopnafjarðarlistinn

Björn Heiðar Sigurbjörnsson

Rangárþingi ytra - Oddviti Lista áhugafólks um sveitarstjórnarmál

Eggert Valur Guðmundusson

Fjallabyggð - A listi jafnaðarfólks og óháðra

Guðjón M Ólafsson

Höfn í Hornafirði - Kex framboð

Eyrún Fríða Árndóttir

Guðrún Stefanía V. Ingólfsdóttir

Fjarðabyggð - Fjarðalistinn

Stefán Þór Eysteinsson

Bláskógabyggð - T listinn

Stefanía Hákonardóttir

Kaldrananeshreppur

Arnlín Þuríður Óladóttir

Ölfuss

Berglind Friðriksdóttir

Reykhólahreppur

Jóhanna Ösp Einarsdóttir

1. varaborgarfulltrúi

Sara Björg Sigurðardóttir

2. varaborgarfulltrúi

Birkir Ingibjartsson

3. varaborgarfulltrúi

Ellen Jacqueline Calmon

4. varaborgarfulltrúi

Pétur Marteinn Urbancic Tómasson

5. varaborgarfulltrúi

Ólöf Helga Jakobsdóttir

Hákon Gunnarsson

Kolbrún Magnúsdóttir

Auður Brynjólfsdóttir

Jón Grétar Þórsson

Hjörtur Magnús Guðbjartsson

Aðalheiður Hilmarsdóttir

Sindri Kristjánsson

Ólafur Ingi Óskarsson

Björgvin Guðni Sigurðsson

Ástfríður M. Sigurðardóttir

Anna Sólveig Smáradóttir

Björn Guðmundsson

Sigrún Ríkharðsdóttir

Borgarbyggð - Samreisn xA

Logi Sigurðsson

Önundur S. Björnsson

Hlynur Þór Valsson

Rebekka Ásgeirsdóttir

Varaborgar- og sveitarstjórnarfulltrúar

Opinn fundur á Akureyrarflugvelli með Kristrúnu Frostadóttur forsætisráðherra og Loga Einarssyni menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðherra. Verið velkomin í morgunkaffi fimmtudaginn 22. maí kl. 8:00-9:00.

Hvað brennur á þér? Hvernig gerum við Ísland betra? Hvað er framundan hjá ríkisstjórninni?

Tökum opið samtal. Beint og milliliðalaust. Morgunkaffi og kruðerí.

Í 80 ár hafa þessir flokkar, oftast saman en líka í sitthvoru lagi, meira og minna stjórnað landinu. En nú er nýtt upphaf, upphaf sem ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttir leiðir með flokkum sem forgangsraða almenningi á Íslandi, ekki sérhagsmunum fárra.

Þetta veldur óhjákvæmilegum titringi á meðal auðvaldsins í landinu, hagsmunasamtökum sem starfa í þeirra þágu og stjórnmálamönnum sem ganga erinda þeirra svo grímulaust, að þeir mæta í röðum í viðtöl hjá fjölmiðlum til þess að verja gallsúra auglýsingaherferð hagsmunasamtaka sjávarútvegsins, eins og hún væri þeirra eigin. Auglýsingaherferð sem er svo augljóslega lituð af örvæntingu, hroka og algjöru tengslarofi við fólkið í landinu. Þar birtist almenningi algjör vanvirðing við sögu fjölmarga byggðarlaga á landsbyggðinni sem misstu tilverugrundvöll sinn þegar útgerðirnar ryksuguðu í burtu kvótann og lokuðu hverri fiskvinnslunni á eftir annarri með vel þekktum afleiðingum.

Hvenær er nóg nóg hefur fólkið í landinu spurt sig þegar fréttir eru sagðar af arðgreiðslum kvótahafa, arði sem er byggður á sameiginlegri auðlind í eigu fólksins í landinu. Það þarf ekki annað en að skoða lista yfir auðugasta fólkið sem hér býr til þess að átta sig á því að það er borð fyrir báru hjá stóru útgerðum landsins. Ef það dugir ekki til þá er hægt að líta til annarra talna eins og rekstrarhagnaðarhlutfalls sjávarútvegs, sem er hagnaður eftir allar fjárfestingar og greiðslur á gjöldum. Rekstrarhagnaðarhlutfall sjávarútvegs var að meðaltali 24% á tímabilinu 2014-2023 samkvæmt rekstraryfirliti sjávarútvegsins frá Hagstofu Íslands.

Ef veiðigjaldið hefði verið 7,5 milljörðum krónum hærra, líkt og áætlað er, hefði rekstrarhagnaðarhlutfallið verið að meðaltali 21% á sama tíu ára tímabili. Til samanburðar var hlutfallið 9% yfir sama tímabil í hagkerfinu almennt. Rekstrarhagnaðarhlutfallið verður þannig áfram meira en tvöfallt hærra í sjávarútvegi heldur en gengur og gerist almennt. Sú mikla samþjöppun sem kvótakerfið hefur leitt af sér hefur búið til risa í sjávarútvegi sem hafa safnað að sér gríðarlegum kvóta. Það eru þessi fyrirtæki sem munu greiða uppistöðuna í leiðréttu veiðigjaldi. Greining atvinnuvegaráðuneytisins sýnir að 10 stærstu útgerðirnar munu borga 67 prósent þeirra og að 30 stærstu muni borga 90 prósent.

Litlum og meðalstórum útgerðum verður hlíft með gríðarlegri hækkun á frítekjumarki.

Skoðanakannanir sýna svart á hvítu að fólkið í landinu styður þær hugmyndir sem hérna eru bornar á borð. Rúmlega 80% þjóðarinnar, 8 af hverjum tíu íbúum landsins styðja það að útgerðin greiði hærri veiðigjöld fyrir sameiginlegar auðlindir þjóðarinnar.

Meira að segja tæplega 60% kjósenda sjálfstæðisflokksins er á þeirri skoðun. Það kom líka glögglega fram í pistli Elíasar Péturssonar, fyrrum bæjarstjóra Fjallabyggðar, sem birtist á samfélagsmiðlum að það eru ekki bara einhverjir vinstri villingar sem sjá sanngirnina og réttlætið í leiðréttum veiðigjöldum. Þar sagði hann, með leyfi forseta:

„Ég vil taka fram að ég hef verið Sjálfstæðismaður allt mitt líf. Nú líður senn að því að þing komi saman að nýju eftir gott páskafrí og ræði hið sanngjarna afgjald kvótahafa til þjóðarinnar. Mig grunar að þingmenn Sjálfstæðisflokks séu nú að hlaða í málþóf í þágu kvótahafanna og aðra viðlíka vanvirðu við lýðræðið. Mér þætti miður ef grunur minn reynist réttur, en óttast það. Ef svo reynist þá sannast enn að lífið er endalaus uppspretta reynslu sem kallar reglulega á endurskoðun eldri sjónarmiða.“

þjóðin er með okkur í þessu máli enda eru tillögurnar bæði sanngjarnar og réttlátar. Háttvirtir þingmenn í stjórnarandstöðu standa hinsvegar í ræðustól Alþingis og verja sérhagsmuni auðvaldsins fyrir framan alþjóð klukkutímunum saman áður en þetta mál kemst í þinglega meðferð og sýna þar með sitt rétta andlit.

Við ætlum hins vegar að sjá til þess að fólkið í landinu fái greitt sanngjarnt og eðlilegt gjald fyrir auðlind sem það sannarlega á, hún er nefnilega ekki í eigu útgerðarinnar, þau eru að leigja hana af íslenskri þjóð. Við ætlum að nýta þá fjármuni sem verða til með hækkun veiðigjalds í lífsnauðsynlega uppbyggingu á vegakerfi landsins, vegakerfi sem helmingaskiptaflokkarnir hafa ekki haft burði til þess að viðhalda og byggja upp í gegnum árin.

Þannig ætlum við að halda áfram að standa með almannahagsmunum, með venjulegu fólki í landinu, en ekki sérhagsmunum. Það eru allir löngu komnir með nóg af því.

Það eru breyttir tímar á Íslandi. Gömlu helmingaskiptaflokkarnir sitja ekki lengur við stjórnvölinn, sem verður að teljast til tíðinda því það hefur aðeins gerst samtals í sex ár frá árinu 1944. 

Verið velkomin á félagsfund Samfylkingarfélagsins í Reykjanesbæ laugardaginn 24. maí kl. 11:00. Á dagskrá fundarins verða umræður um næstu sveitarstjórnarkosningar og tillaga stjórnar um fyrirkomulag við val á framboðslista auk annarra mála.

Heitt á könnunni - hlökkum til að sjá ykkur! 

Samfylkingin í Kópavogi mun mæta tilbúin í bæjarstjórnarkosningarnar í maí 2026. Málefnavinnan hófst í mars með greiningarfundi og næstu skref eru að málefnahópar kafa dýpra í málin og byggja upp stefnu og málefnaáherslur. Hóparnir eru fjórir og fjalla um menntamál, umhverfi og skipulag, velferðarmál og stjórnsýslu og þróun.  

Málefnahópur um skipulag og umhverfismál boðar til fundar þriðjudaginn 27. maí kl. 20:00 í Hlíðarsmára 9. Hópstjóri er Hákon Gunnarsson.

Samfylkingarfólk í Kópavogi er hvatt til þess að koma og taka þátt í starfi þessara málefnahópa og hafa áhrif á stefnu og málefnaáherslur flokksins fyrir kosningarnar eftir ár.

Skipulag og umhverfismál - málefnafundur í Kópavogi

Stærstur hluti viðskipta með íslenskan afla á sér stað innan fyrirtækja þar sem veiðar og vinnsla eru á sömu hendi. Afleiðingar þessa fyrirkomulags eru að fyrirtækin ákveða verðmæti aflans í viðskiptum við sig sjálf. Þetta er mögulegt vegna lóðréttrar samþættingar fyrirtækjanna. Á mannamáli þýðir þessi breyting að fyrirtækin ákveða ekki lengur sjálf reiknistofn veiðigjaldsins.

Með þeirri aðferðafræði sem lögð er til í frumvarpinu munu veiðigjöld verða 17,3 milljarðar króna á næsta ári í stað þess að vera 11,2 milljarðar króna, líkt og þau yrðu ef lögin stæðu óbreytt. Vert er að taka fram að kostnaður ríkissjóðs vegna þjónustu við sjávarútveg var 11 milljarðar króna árið 2023. Veiðigjöld þess árs dugðu ekki fyrir útgjöldum ríkisins vegna atvinnugreinarinnar!

Útgerðin fær áfram 67% hagnaðar af hverri veiðiferð en 33% hagnaðar verða greidd í veiðigjald fyrir afnot af auðlindinni. Við þessar breytingar mun framlegð útgerðarfélaga fara úr 93,8 milljörðum niður í 84,2 milljarða króna sé miðað við árið 2023. Hækkun frítekjumarks mun draga úr áhrifum á lítil og meðalstór útgerðarfyrirtæki.

Í meira en þrjá áratugi hafa staðið illvígar deilur á Íslandi um eignarhald sjávarútvegsauðlindarinnar og ranglætið sem fólst í því að afhenda aflaheimildir án endurgjalds og leyfa svo framsal þeirra á markaði. Um árabil tók ritstjórn Morgunblaðsins fullan þátt í þeirri umræðu og lagðist á sveif með þeim sem vildu leiðrétta ranglætið.

Þegar Samfylkingin var stofnuð fyrir réttum aldarfjórðungi var fyrningarleiðin mjög mikilvægt kosningamál. Hefði henni verið hrint í framkvæmd hefði á tveim áratugum verið hægt að endurúthluta öllum aflaheimildum og fá fyrir þær markaðsverð. En jafnaðarflokkur Íslands fékk ekki tækifæri til að innleiða fyrningarleiðina. Það er allt saman efni í aðra umfjöllun.

Ríkisstjórn Samfylkingar, Viðreisnar og Flokks fólksins er einhuga um að innheimta eigi réttlát gjöld af auðlindum lands og sjávar og að hluti þeirra eigi að renna til nærsamfélaga. Fyrir liggur að tekjurnar af veiðigjöldum munu að stóru leyti renna til innviðafjárfestinga. Því ber að fagna í ljósi innviðaskuldarinnar sem ný ríkisstjórn hefur fengið í arf.

Þetta er mildari leið réttlátra breytinga í sjávarútvegi en sumir stjórnarflokkarnir hafa talað fyrir á undanförnum árum en ljóst er að með þessum breytingum er ríkisstjórnin að stíga mikilvægt og tímabært skref og um það ríkir samstaða meðal stjórnarflokkanna.

Greinin birtist í Morgunblaðinu þann 6. maí 2025. Höfundur er forseti Alþingis. 

Hanna Katrín Friðriksson atvinnuvegaráðherra mælti í gær fyrir frumvarpi um veiðigjöld. Það felur í sér nýtt mat á aflaverðmæti sem tryggir að horft sé til raunverulegs verðmætis aflans við útreikning gjaldanna. Hefur það ekki alltaf verið þannig? Svarið við því er nei.

Leiðrétting veiðigjalda er tímamótaskref

Spjallkaffi Samfylkingarinnar í Reykjavík 60+ verður á sínum stað miðvikudaginn 7. maí kl. 10:00 - 12:00 í sal Samfylkingarinnar, Hallveigarstíg 1, 101 Reykjavík.

Gestur okkar verður Ása Berglind Hjálmarsdóttir alþingismaður.

Það verður heitt á könnunni og eitthvað með því.

Verið öll velkomin!

I.
Kæru félagar, í verkalýðshreyfingunni og í Samfylkingunni. Gleðilegan 1. maí! Og takk fyrir að halda merkjum okkar á lofti og heiðra þennan hátíðlega dag.

Fyrir mér er 1. maí dagur stolts og virðingar. Stolts og virðingar fyrir hinn almenna launamann. Áminning um að saman erum við sterk. Og að með samstöðu hefur verkalýðshreyfingin mótað samfélag okkar í þágu alþýðu manna. Það var svo langt frá því að vera sjálfgefið þegar fyrstu stéttarfélögin voru stofnuð á Íslandi fyrir meira en 100 árum. Þá var þorri almennings enn í fjötrum fátæktar, réttleysis og niðurlægingar – en frelsið aðeins fyrir fámenna yfirstétt í landinu.

Býsna margt hefur breyst. En barátta verkalýðshreyfingarinnar er og hefur alltaf verið frelsisbarátta fyrir venjulegt fólk. Barátta fyrir því að hinn almenni maður geti notið frelsis og öryggis í daglegu lífi, óháð stétt og stöðu. Og það gildir eins á okkar dögum – enda er þetta eilífðarverkefni.

II.
Ég lít svo á að verkalýðshreyfingin vinni bæði í gegnum stéttarfélögin sjálf og á vettvangi stjórnmála. Og á síðustu árum hefur Samfylkingin farið aftur í kjarnann eins og þekkt er orðið.

Forseti Alþýðusambands Íslands fagnaði því á landsfundi okkar um daginn að jafnaðarmenn væru nú að sameinast, fremur en hitt, í Samfylkingu – og benti á að við værum sprottin af sömu rót og eigum okkar sameiginlegt upphaf í stofnun Alþýðusambands og Alþýðuflokks árið 1916. Hann hvetur félaga sína til þátttöku í stjórnmálum þó að stéttarfélögin séu ekki flokkspólitísk – enda blasi við að áhrif af kjarasamningum á þróun samfélagsins séu takmörkuð.

Í sömu ræðu sagði forseti Alþýðusambandsins að Samfylkingin væri rödd verkalýðshreyfingarinnar á Alþingi Íslendinga. Það var sérlega gleðilegt að heyra. Enda höfum við í Samfylkingunni lagt mikið á okkur til að færa flokkinn á réttan stað – þétt með þjóðinni – og förum nú með forystu í ríkisstjórn. Og í þessari stöðu felast sannarlega tækifæri. Ég vil leyfa mér að fullyrða að ríkisstjórn Samfylkingar, Viðreisnar og Flokks fólksins standi nær vinnandi fólki og fjær hvers kyns sérhagsmunum en nokkur önnur ríkisstjórn á Íslandi í háa herrans tíð – að minnsta kosti í meira en áratug.

Við verðum að nýta þetta tækifæri. Til að vinna langvarandi sigra fyrir fólkið í landinu. Og það ætlum að við gera.

Gott fólk. Á þessum mikilvæga degi er ánægjulegt að geta sagt frá því að ríkisstjórnin stendur sannarlega með verkalýðshreyfingunni. Í stefnuyfirlýsingu Samfylkingar, Viðreisnar og Flokks fólksins kemur skýrt fram að ríkisstjórnin hyggst taka fast á félagslegum undirboðum, meðal annars með því að herða eftirlit með starfsmannaleigum, innleiða keðjuábyrgð í stærri verklegum framkvæmdum, efla heimildir til vinnustaðaeftirlits og lögfesta skýrari refsiákvæði vegna vinnumansals. 

Vinna að þessum málum er þegar farin af stað og ég mun fylgja henni fast eftir. 

III.
Kæru vinir. Ég vil leiða verkstjórn í þágu vinnandi fólks. En ég er fyllilega meðvituð um að það er ekki nóg að segja þetta bara. Verkin tala.

Og við verðum dæmd af verkum okkar – hvernig okkur gengur að sinna hagsmunum vinnandi fólks í raun og veru.

* * *

Þess vegna megum við ekki frjósa föst í báða fætur af ótta við breytingar eða erfiðar ákvarðanir eða jafnvel í einhverjum tilvikum endurskoðun á okkar eigin afstöðu. Ég skal taka dæmi: Á síðustu árum og áratugum höfum við jafnaðarmenn oft barist fyrir breytingum á lögum og reglum og stjórnsýslu í því skyni að verja réttindi einstaklinga fyrir ofríki stjórnvalda – til dæmis á sviði skipulagsmála þegar kemur að ýmiskonar uppbyggingu, á húsnæði og öðrum innviðum. Þetta er góðra gjalda vert og hluti af alþjóðlegri þróun. En öllu eru takmörk sett og í einhverjum tilvikum getur verið að pendúllinn hafi sveiflast of langt í aðra áttina. Til dæmis með þeim afleiðingum að það verður einfaldlega of erfitt að byggja nógu mikið, nógu hratt, af nauðsynlegum innviðum. Og þá þarf að leita á ný að réttu jafnvægi.

Því að ríkið verður að virka. Og stjórnvöld sem standa ekki undir uppbyggingu til að mæta þörf fólks fyrir íbúðir á viðráðanlegu verði, vegi, orkuinnviði, hjúkrunarheimili, leikskóla og svo framvegis – slík stjórnvöld eru ekki að starfa í þágu vinnandi fólks í raun. Þá þarf að gera betur. Sérstaklega þegar að jafnaðarflokkur er við stjórn: Þar sem er skortur á nauðsynjum eigum við að stíga inn og skapa meira – eða að minnsta kosti skapa umgjörð sem vinnur á skortinum.

Kerfið verður að virka. Það má ekki vera svo mikil tregða í kerfinu að það grafi undan grunninnviðum og þjónustu við almenna borgara. Regluverk getur verið innleitt í góðri trú og af gildum ástæðum á tilteknum tímapunkti – en við megum aldrei sofa á verðinum gagnvart því að það þarf alltaf að vega og meta mismunandi hagsmuni. Of íþyngjandi regluverk getur bitið í skottið á sér og leitt til þess að fólk missi trú á stjórnvöld og að stjórnkerfið geti virkað sem skyldi.

Gagnrýni á ríkið, á kerfið, á að vera í okkar höndum - við getum ekki eftirlátið þeim sem vilja ekki að kerfið virki, vilja ekki að ríkið virki að gagnrýna það og rífa það niður. Þetta verður verkalýðshreyfingin líka að hafa í huga í samvinnu við okkur og við eigin baráttu og skipulag. Allt er breytingum háð, samfélög breytast og eitthvað sem átti við á einum tíma getur þurft að taka breytingum við aðrar aðstæður. En það skiptir máli hvernig það er gert, og hver gerir það.

Höfum eitt í huga: það er eitt að tala um regluverk og eftirlit fyrir einkageirann - það er enginn að tala um að hleypa öllu hér lausu án eftirlits og reglna. En það er annað þegar regluvæðing ríkisins sjálfs hindrar að ríkið - og hið opinbera - geti hreyft sig. Þegar fjárheimildir ríkisins rata ekki út vegna flækjustigs. Ríki sem getur ekki byggt nauðsynlega samfélagslega innviði fyrir fólkið í landinu er ekki að þjóna fólkinu. 

Við erum hér til að þjóna fólkinu og það gerir verkalýðshreyfingin líka.

Hættan er meðal annars – fyrir okkur jafnaðarmenn og verkalýðshreyfinguna – að slíkar aðstæður, þegar ríkið virkar ekki, getur ekki byggt, getur ekki þjónað - geti verið vatn á myllu öfgaafla í pólitík. Jaðarflokka sem nærast á skortinum og þykjast geta boðið betur – jafnvel með því að brjóta niður velferðarkerfið og þau verðmæti sem við eigum saman.

* * *

Þessar vangaveltur snúa að uppbyggingu á grunninnviðum. Þar verður flokkur eins og Samfylkingin að standa sig í stykkinu. En það væri allt eins hægt að ræða á svipuðum nótum um önnur atriði sem skipta fólk máli en geta kallað á erfiðar ákvarðanir – eða allavega mat á mismunandi hagsmunum og sjónarmiðum sem vegast á. Ég get nefnt sem dæmi: Útlendinga- og innflytjendamál. Löggæslumál og öryggi borgaranna. Varnarmál og virk þátttaka í varnarsamstarfi NATO.

Þó að við séum fyrst og fremst jafnaðarflokkur og velferðarsinnar, þétt með verkalýðshreyfingunni – þá eru þetta allt dæmi um málaflokka sem liggja mörgum á hjarta. Og sem við verðum að sinna með þeim hætti að það skapi breiða sátt í samfélaginu og auki öryggistilfinningu fólks í daglegu lífi frekar en hitt.

Því að það er fleira sem skiptir fólk máli en hvernig kökunni er skipt og hvernig við beitum sköttum og velferð til að vinna að jöfnuði.

Forsenda fyrir því að pólitík okkar jafnaðarmanna fái brautargengi er að okkur sé treyst til að taka á málum sem standa fólki næst – og að við náum árangri. Og þetta getum við gert af virðingu.

Ef við lokum augunum fyrir áhyggjum fólks í málum sem okkur finnst erfitt takast á við – þá er hætt við að öfgaflokkar vaxi og dafni í kosningum fyrir vikið. Og því miður sjáum við dæmi þess alltof víða á Vesturlöndum á síðustu árin.

Þess vegna segi ég: Andvaraleysi og kæruleysi er ekki í boði. Við í Samfylkingunni verðum að taka þá ábyrgð sem okkur er falin alvarlega. Og ég hvet verkalýðshreyfinguna sömuleiðis til að taka þátt með virkum hætti í samfélagsumræðu um viðkvæm en mikilvæg mál sem liggja félögum þeirra á hjarta.

Eitt er að tryggja kraftmikla verðmætasköpun og sterka velferð. Það er höfuðverkefni okkar í pólitík. En við verðum líka að búa fólki ákveðið öryggi og jafnvægi. Það er líka í okkar verkahring.

IV.
Já – kæru félagar. Stéttarfélögin standa sterk. Og Samfylkingu hefur verið treyst til að leiða stjórn landsmála. Sama á reyndar við um marga systurflokka okkar í nágrannalöndunum – þrátt fyrir margumræddan uppgang öfgaflokka.

Þetta er jákvætt. Verkalýðshreyfing og sósíaldemókratísk pólitík eru í raun á þokkalega góðum stað ef svo má segja. En við setjum markið hátt. Markmiðið er að móta samfélagið okkar yfir lengri tíma í ríkisstjórn. Í þágu vinnandi fólks. Og til þess þarf Samfylkingin að verða burðarflokkur í meira en eitt stakt kjörtímabil.

Við vitum að það tekur langan tíma að byggja upp traust. En styttri tíma að tapa því niður. Við höfum tekið markviss skref við að endurheimta traust hjá fólkinu í landinu á síðustu árum – og ég veit að við eigum meira inni ef við höldum áfram á sömu braut. Trúið mér. En það útheimtir sleitlaust strit fyrir málefnunum og að við höldum áfram að vera í virku sambandi við venjulegt fólk – hringinn í kringum landið.

Ég hef eytt talsverðum tíma frá því að ég steig inn á hið pólitíska svið í ferðalög um landið, haldið fundi hér á höfuðborgarsvæðinu og í öllum kjördæmum reglulega. Þetta hef ég gert til að tryggja tengingu við fólkið í landinu, halda mér á jörðinni. Og nýr þingflokkur Samfylkingarinnar hefur sannarlega verið duglegur við þetta nú þegar.

Ef ég ætti að taka það saman í eitt orð – sem ég hef tekið með mér og tamið mér eftir alla þessa hringi um landið síðustu árin, sem gefst auðvitað meiri tími til í stjórnarandstöðu en í forystu ríkisstjórnar – þá er orðið sennilega:

Virðing.

Virðing fyrir ólíku fólki með mismunandi bakgrunn. Virðing fyrir Íslandi og fólkinu sem byggir landið. Og virðing fyrir því að við höfum öll mismunandi hlutverkum að gegna í samfélaginu.

Enn meiri væntumþykja – tenging við veruleika fólks og skilningur á því hvað gerir sterkt samfélag: Og það er svo sannarlega meira en bara sterk fyrirtæki og sterkt opinbert velferðarkerfi sem þarf bara að stilla rétt til af hámenntuðum sérfræðingum í ráðuneytum. Við sjáum nú bara sameinandi mátt verkalýðshreyfingar og stéttarfélaga hér í salnum í dag. Eins mætti nefna menningar og sjálfboðaliðastarf víða, trúfélög, íþróttafélögin, æskulýðsstarfið, félagsstarf eldri borgara og svo mætti lengi telja.

Hugsið ykkur samfélagið sem við eigum hérna saman.

Það er svo margt sem bindur okkur saman sem þjóð og við eigum svo ofboðsleg verðmæti sem við megum til með að standa vörð um og passa upp á. 

Við getum verið ósammála fólki um allt mögulegt í stjórnmálum. Og til þess er jú pólitík – að leysa úr álitamálum þar sem fólk greinir á. En ég hef lært að það er fleira sem er mikilvægt í þessu.

Það snýst ekki allt um hvað við gerum – heldur skiptir líka máli hvernig: Hvernig við segjum hlutina. Hvernig við tölum við fólk. Og hvernig við vinnum með öðru fólki.

Virðing fyrir fólki byggir á þeirri trú að öll höfum við okkar ástæður og öll höfum við eitthvað fram að færa – þótt lífið sér hverfult. Öll höfum við réttindi en líka skyldur gagnvart hvert öðru. Þannig er það auðvitað ekki rökrétt afleiðing af slíkum boðskap - að við hlustum á öll sjónarmið og mætum til leiks með kærleik -  að samfélagið okkar megi einkennast af einhvers konar markaleysi eða stjórnleysi. Því að röð og regla er ein forsenda þess að virðingar sé gætt manna á milli. En það skiptir máli hvernig það er gert.

Ég trúi því að sérhvert samfélag sé sterkast og virki best þegar það grundvallast á virðingu. Það á við um pólitíkina. Það á við um verkalýðshreyfinguna. Og það á við um þjóðlífið allt.

Andhverfa þess er þegar fólk er afskipt eða útilokað eða þegar sá sterki valtar yfir hinn veika. Þannig er ekki samfélag sem ég vil tilheyra.

Ég trúi á samstöðu, rétt og eins verkalýðshreyfingin. Og ég tel að því séu takmörk sett hvað lítið samfélag eins og okkar gæti þolað af klofningi eða ójöfnuði. Þess vegna vil ég beita mér fyrir því með minni forystu að færa fólkið í landinu nær hvert öðru en ekki fjær. Til dæmis með því að leggja ekki of umfangsmiklar breytingar á landann í einu vetfangi – og með því að keyra ekki á klofningsmálum heldur leitast eftir því að ná árangri á þeim sviðum sem sameina þorra þjóðarinnar. En þetta er og verður alltaf jafnvægislist í flóknum heimi. Og má ekki leiða til þess að við frjósum föst í báða fætur. Verkstola. Þess vegna er líklega best að ganga til verka og prófa sig áfram – en alltaf af virðingu!

Ég legg mig fram um að vanda mig við þetta í nýju starfi sem forsætisráðherra og vil að ríkisstjórnin öll geri slíkt hið sama – og flokkurinn og verkalýðshreyfingin. Ég er vel meðvituð um ábyrgð mína að þessu leyti gagnvart landi og þjóð.

* * *

Þó við tökum stóra slagi í pólitíkinni þessa dagana og gefum ekki tommu eftir – þá vil ég að lokum leggja þetta til: Virðum og elskum náungann. Og forðumst að láta kappið bera virðinguna ofurliði. Ég trúi því að sérhvert samfélag sé sterkast og virki best þegar það grundvallast á virðingu. Það á við um pólitík. Og þjóðlífið allt.

Til hamingju með baráttudag verkalýðsins! Og þakkir til Samfylkingarfélagsins í Reykjavík fyrir að standa að hátíðarhöldunum. Takk fyrir mig og njótið dagsins.

Ræða Kristrúnar Frostadóttur, formanns Samfylkingar og forsætisráðherra, á baráttudegi verkalýðsins 1. maí 2025 í Reykjavík.

Ræða formanns 1. maí: „Verkstjórn í þágu vinnandi fólks“

Leit um „��“

2742 niðurstöður fundust við leit að „��“

Póstlisti Samfylkingarinnar

Samfylkingin

Flokkurinn

Flýtileiðir

Um Samfylkinguna

Vertu í bandi:

Leit um „���������������������������������������������������“

2742 niðurstöður fundust við leit að „���������������������������������������������������“