Framundan eru ýmis stór verkefni og áskoranir á nýju ári aðrar en heimsfaraldur tengdar ójöfnuði, loftslagsbreytingum og tæknibyltingunni - og besta leiðin til að takast á við þær allar er með hugmyndir og lausnir jafnaðarmanna í öndvegi.

Þótt íhaldsflokkarnir þrír við stjórnvölinn hafi gefist upp á baráttunni fyrir réttlátara, sjálfbærra samfélagi höfum við í Samfylkingunni sannarlega ekki gert það.  Við mættum sterk til leiks á Alþingi í stafni stjórnarandstöðunnar. Þannig knúðum við fram jólabónus til öryrkja og aukin framlög til geðheilbrigðismála á lokametrum þingsins og erum hvergi nærri hætt. 

Þá erum við stolt af öflugri forystusveit jafnaðarfólks í sveitarfélögum landsins. Okkar fólk hefur staðið vörð um þá gríð­ar­lega mik­il­vægu þjón­ustu sem sveit­ar­fé­lög veita, því miður oft við lít­inn skiln­ing rík­is­stjórn­ar­innar á mik­il­vægi sveit­ar­stjórn­ar­stigs­ins og áhrif sam­dráttar þar á mann­rétt­indi, heil­brigði, ofbeldi, menntun og atvinnustig um land­ið. Þau munu á nýju ári, sækja umboð til kjósenda til að gera nærsamfélag okkar allra jafnara, grænna og betra. 

Það stefnir í spennandi starfsár hjá Samfylkingunni og við þurfum öll með. Við hvetjum þig því, kæri félagi, til að taka virkan þátt í grasrótarstarfi flokksins á komandi ári með aðildarfélögum, landshreyfingum, málefnanefndum eða þeim hætti sem hentar þér best. Auður Samfylkingarinnar er fólkið sem í henni starfar og sá kraftur og hugvit sem við í sameiningu búum yfir. 

Við sendum ykkur árnaðaróskir á nýju ári og lofum því að vinna af heilindum í þágu almannahags og sjálfbærrar framtíðar. 

Heiða Björg Hilmisdóttir, varaformaður

Kæru félagar, nú hefur nýtt ár gengið í garð eftir nokkuð viðburðaríka tíma í íslensku samfélagi og stjórnmálum.

Nýjar tölur sýna að hlutfall barna sem hefja leikskólagöngu sína í borginni fyrir 24 mánaða aldur hefur aukist úr 46% á árinu 2018 í 70% haustið 2021.  Börn eru að meðaltali 19 mánaða þegar þau hefja leikskólagöngu í Reykjavík og hefur sá aldur lækkað um heila fjóra mánuði frá 2018. Öll börn sem voru 18 mánaða eða eldri þann 1. september síðastliðinn fengu boð um leikskólavist. Staðan mun enn batna á komandi ári með mikilli fjölgun leikskólarýma sem mun gagnast ungbarnafjölskyldum í borginni vel.

Að minnsta kosti 7 nýir leikskólar opna í Reykjavík á næsta ári – þar af fjórir í svokölluðum Ævintýraborgum sem opna á fyrri hluta ársins.  Fyrstu tveir leikskólarnir opna í febrúar og mars miðað við nýjustu áætlanir. Hinir tveir eru svo væntanlegir í notkun um vorið. Þar með verða 340 ný leikskólapáss á fyrri hluta næsta árs fyrir börnin í Reykjavík. Til viðbótar munu opna nýir leikskólar við Safamýri, Kleppsveg og Bríetartún og fleiri spennandi kostir eru til skoðunar.  Alls stefnir í að plássum fjölgi um a.m.k. 600 á næsta ári og er það varlega áætlað.

Ævintýraborgirnar eru gæddar þeim eiginleikum að þær eru hreyfanlegar svo hægt væri að flytja þá og bregðast við þörfum mismunandi hverfa mun fyrr en áður var hægt ef aðstæður myndu breytast varðandi eftirspurn eftir leikskólarýmum. Húsnæði leikskólanna hæfa vel nútíma leikskólastarfi og mæta kröfum um góðan aðbúnað barna og starfsfólks. 

Staðsetningarnar sem urðu fyrir valinu á næsta ári eru unnar út frá vel ígrundaðri þarfagreiningu um hvar í borginni þörfin er mest á fjölgun leikskólaplássa. Leikskólarnir verða við Eggertsgötu, Nauthólsveg, á lóð Vörðuskóla við Barónsstíg og á uppbyggingasvæðinu í Vogabyggð. 

"Með þessari miklu aukningu á leikskólaplássum í Reykjavík erum við á góðri leið að mæta þörfum ungbarnafjölskyldna í borginni og uppfylla stefnu okkar og fyrirheit um að börn geti farið beint á leikskóla að fæðingarorlofi loknu. Stefnan gerir ráð fyrir að 12 mánaða börn komist að fyrir lok árs 2023 og við erum á fullri ferð að vinna að því marki." segir Skúli Helgason, formaður skóla- og frístundaráðs og borgarfulltrúi Samfylkingarinnar.  

Sífellt yngri börn eru að komast í leikskóla í Reykjavík í samræmi við stefnu Samfylkingarinnar og meirihlutans um að brúa bilið milli fæðingarorlofs og leikskóla.

Yngri börn komast í leikskóla í Reykjavík

Ég aðhyllist allt aðra pólitík heldur en þessi stjórnarmeirihluti og ég ætlast ekki til þess að stefna Samfylkingarinnar ráði för þegar núverandi ríkisstjórn smíðar fjárlög. 

Hins vegar hlýtur maður að gera þá kröfu að áætlun ríkisstjórnar um tekjur og gjöld næsta árs, endurspegli með einhverjum hætti niðurstöður kosninga, kosningaáherslur og stjórnarsáttmála þeirra flokka sem ákváðu að vinna saman. 

Plaggið hérna er ekki þannig. Það er óravegu frá því að rísa undir þeirri orðræðu sem við heyrðu síðustu helgi, öllu talinu um græna byltingu, nýsköpun og áskoranir 21. aldar. 

Hér er engin alvöru sókn á þessum málefnasviðum, í þeim málaflokkum sem öll okkar framtíð veltur á. 

Tölum um umhverfis og loftslagsmálin sem áttu að vera stærsta áherslumál stjórnarinnar. Þar ætla þau loksins að setja sér alvöru loftslagsmarkmið, markmið um 55% samdrátt í losun. Ísland hefur þá níu ár, níu fjárlög, til að ná þessu markmiði. 

Hvernig endurspeglast þetta í þessum fjárlögum? Aukningin til loftslagsmála, miðað við þá fjármálaáætlun sem ríkisstjórnin lagði fram fyrr á árinu, hún er nær engin sýnist mér, og samkvæmt þeim útgjaldarömmum sem unnið er eftir, þá eiga framlögin til loftslagsmála að dragast hratt saman næstu árin á eftir. 

Útgjöld vegna aðgerðaáætlunar í loftslagsmálum eru hvergi aðgreind sérstaklega í greinargerð þessa frumvarps, sem er eitthvað sem mér finnst að þurfi að bæta úr í fjárlagavinnunni á næstu árum. Það er eðlilegt að löggjafinn, við sem förum með fjárveitingarvaldið, höfum mjög nákvæma yfirsýn yfir þetta. 

Framlög til umhverfismála almennt dragast saman í þessum fjárlögum, miðað við það sem gert var ráð fyrir í fjármálaáætlun, en aukast um 350 milljónir frá fjárlögum þess árs sem nú er að ljúka sem er tittlingaskítur í stóra samhenginu, 0,01% af vergri landsframleiðslu og eins og bent hefur verið á verður meiri fjármunum varið til nautgripaframleiðslu og sauðfjárræktar á næsta ári heldur en til loftslagsmála og grænnar uppbyggingar.

Þetta er ekki græn bylting, svo ég vitni í orðalag sem hæstvirtur umhverfis- og loftslagsmálaráðherra Guðlaugur Þór Þórðarson notaði í viðtali við Fréttablaðið á dögunum. 

Þetta er svo langt frá því að vera græn bylting og eftir COP og allar vendingarnar á alþjóðavettvangi þá hlýtur maður að spyrja sig: ef rík þjóð eins og Íslendingar treystir sér ekki til að taka alvöru skref í loftslagsmálum, hvers vegna ættu fátækari þjóðir að gera það? Þetta eru ofboðslega vond skilaboð sem við erum að senda með svona stefnu.

Nú hef ég verið að tala um útgjöldin, en við sjáum heldur enga græna byltingu á tekjuhliðinni, þegar kemur að grænum sköttum og gjöldum  þar er bara sama lognmollan og ekkert sem bendir til þess að ríkisstjórnin sé með skýra áætlun um hvernig sé hægt að beita kerfunum okkar til að hraða orkuskiptum. 

Við höfum níu ár til að ná 55 prósenta markmiðinu um samdrátt gróðurhúsalofttegunda og þessi ríkisstjórn hefur fern fjárlög til að gera sitt, vonandi færri ef þessi vondu fjárlög gefa vísbendingu um það sem koma skal. 

Tölum um menntamálin. Það er ekki nóg með að núverandi ríkisstjórn hafi ákveðið að tæta í sundur menntamálin við skiptingu ráðuneyta, dreifa þeim út um hvippinn og hvappinn án þess að nokkur skynsamleg eða skiljanleg lógík liggi þar að baki, heldur ætla þau núna að draga úr framlögum til menntamála í stað þess að sækja fram. 

Heildarútgjöld til framhaldsskólastigsins dragast saman 2,2 milljarða milli ára og boðuð er „umtalsverð lækkun á rekstrarframlögum og fjárfestingarframlögum til háskóla og rannsóknarstarfsemi“ milli ára. Þetta stendur orðrétt í greinargerð fjárlagafrumvarpsins.

Hvað með verkefni ríkisins er varða leikskóla- og grunnskólastigið? Þessi framlög lækka líka. Og framlög til framhaldsfræðslu og símenntunar, þau lækka. Hvar er sóknarhugurinn hér? Hvars konar framtíðarsýn er þetta?

Náskyld menntamálunum eru auðvitað listir, menning, íþrótta- og æskulýðsmál. Ríkisstjórnin ætlar líka að draga úr framlögum ríkins til þessa málefnasviðs, um 646 milljónir milli ára. Framlög til nýsköpunar og rannsókna aukast aðeins á næsta ári, en svo er gert ráð fyrir að þau dragist hressilega saman næstu árin þar á eftir. 

Muniði eftir frístundastyrkjunum til barna sem Framsóknarflokkurinn talaði um í kosningabaráttunni? Þeir eru hvergi í þessu frumvarpi og ekki einu sinni útfærðir eða nefndir sérstaklega í stjórnarsáttmála. 

Hvað með t.d. hækkun fæðingarstyrks fyrir námsmenn, eitthvað sem meira að segja Sjálfstæðsflokkurinn sagðist vera sammála okkur í Samfylkingunni að þyrfti að gera? 

Ekki hér, hvergi í þessu frumvarpi, ekki frekar en t.d. aðgerðir til að verja afkomuöryggi námsmanna, til dæmis hækka grunnframfærslu hjá Menntasjóði námsmanna eða hækka frítekjumark fólks í námi? Þetta vantar allt saman og það er bara í fullkomnu samræmi við þá staðreynd að orðið námsmenn eða kjör námsmanna kemur hvergi fram í stjórnarsáttmála. 

Alþýðusamband Íslands hefur lýst því yfir að stuðningur stjórnvalda við húsnæðisöryggi og tilfærslukerfin muni ráða úrslitum í kröfum verkalýðshreyfingarinnar í aðdraganda kjarasamninga 2022 og 2023.

Þetta skiptir máli, en þegar kemur að félagslegri húsnæðisuppbyggingu, þá sjáum við algjöra stöðnun í þessu fjárlagafrumvarpi. 

Stofnframlög til almenna íbúðakerfisins standa í stað þegar við ættum einmitt að vera að gefa í, stórauka framboð af hagkvæmu íbúðarhúsnæði, verja þannig húsnæðisöryggi, tempra íbúðamarkaðinn – og í leiðinni halda aftur af verðbólgunni, sem bitnar alltaf verst á lífskjörum þeirra sem lakast standa fyrir. Barnabætur? Þar er engin innspýting heldur.

Nú er ég búinn að tala um og kalla eftir aðgerðum sem kosta peninga.  Og það er alveg rétt sem hæstvirtur fjármálaráðherra og fleiri hafa staglast á, að nú þegar framleiðsluslakinn er smám saman að hverfa, og nú þegar ríkisstjórnin virðist vera að missa tökin á verðbólgunni, þá þurfum við að vera á varðbergi gagnvart áhrifum opinberra fjármála á verðlag og vaxtastig. 

En höfum það alveg á hreinu, virðulegi forseti, að við hér inni, löggjafinn, við höfum svigrúm til að auka útgjöld án þess að auka skuldasöfnun og án þess að ýta undir verðbólgu og raska efnahagslegum stöðugleika. 

Við gerum það með því að afla tekna en til þess þarf pólitískar ákvarðanir um pólitíska forgangsröðun, nokkuð sem sitjandi ríkisstjórn sem er mynduð á svo ægilega breiðum og þverpólitískum og merkilegum grunni forðast eins og heitan eldinn. 

Grípum aðeins niður í greinargerð fjárlagafrumvarpsins, bls. 103, með leyfi forseta:  „Við undirbúning frumvarpsins hefur verið gengið út frá því meginviðmiði að ekki verði efnt til annarra teljandi nýrra eða aukinna útgjalda en þeirra sem tengjast aðstæðum af völdum kórónuveirufaraldursins. Ekki er heldur um að ræða miklar hreyfingar á tekjuhlið fjárlagafrumvarpsins í tengslum við áform um breytingar á skattkerfinu“.

Segir þetta ekki allt sem þarf? Ríkisstjórnin hefur það að „meginviðmiði“ að efna ekki til nýrra útgjalda og afla ekki nýrra tekna, jú nema kannski með því að selja banka. 

Á það að vera „meginviðmið“ fjárlaganna? Algjörlega burtséð frá stöðu hagkerfisins – og algjörlega óháð þeim risavöxnu sameiginlegu verkefnum sem við stöndum nú frammi fyrir sem samfélag og þurfum að leysa á næstu árum.

Hvílík ríkisfjármálastefna! Hvílík pólitík sem Vinstrihreyfingin grænt framboð og Framsóknarflokkurinn standa hérna fyrir, flokkar sem gáfu sig út fyrir það í kosningunum að vilja fjárfesta í fólki, auka jöfnuð, bjarga börnunum og svo framvegis og svo framvegis og annar þeirra með vinstri í nafninu sínu, jafn mikill vinstriflokkur og Miðflokkurinn er miðjuflokkur. 

En jú, það er kyrrstaðan sem þau vilja verja en hvernig er svo tekju- og eignaskiptingin á Íslandi sem íhaldsflokkarnir vilja alls ekki hrófla við? 

Förum yfir nokkrar staðreyndir. 30 prósent af nýjum auði sem varð til í fyrra runnu til ríkasta 1 prósentsins á Íslandi, alls 37,3 milljarðar króna. Þetta ríkasta 1 prósent Íslendinga á 902 milljarða í eigin fé - 902 milljarða. Þar af eiga 240 heimili – ríkasta 0,1 prósentið á Íslandi – 293 milljarða, 293 þúsund milljónir.

Og raunar eru þessar eignir miklu meiri að umfangi, af því ég er að vísa hérna í skattframtalsgögn ríkisskattstjóra þar sem hlutabréf eru talin á nafnvirði og fasteignir á fasteignamatsverði  en þetta gefur okkur þó einhverja mynd af stöðu þeirra allra fjársterkustu sem sumir hverjir eiga svo milljarða til viðbótar á aflandseyjum eins og við þekkjum.

Nú, við getum ekki talað um eignastéttina án þess að minnast á fiskinn í sjónum. Margt af þessu fólki auðgast á fénýtingu auðlinda sem við eigum öll saman og sem við hér á Alþingi ráðum hvernig ráðstafað. Í fyrra náðu arðgreiðslur sjávarútvegsfyrirtækja sögulegu hámarki. Eigendur útgerðarfyrirtækja fengu meira en 21 milljarð í arð. 

888 milljónir runnu til eins manns, stærsta eiganda Brims. 715 milljónir til stærsta eiganda Ísfélagsins í Vestmannaeyjum. Þannig er heimilisbókhaldið þar á bæ. 

Hinum megin á kúrfunni er svo fólkið sem á ekki neitt, fólkið sem lifir á sultarlaunum, þær þúsundir manna sem búa í óleyfishúsnæði vegna fátæktar og ófremdarástands á húsnæðismarkaði, óvinnufært fólk, öryrkjarnir sem þurfa að draga fram lífið langt undir 300 þúsund krónum á mánuði. 

Þetta er fólkið sem hefur setið eftir ár eftir ár, kjörtímabil eftir kjörtímabil, fjárlög eftir fjárlög, meðan stóreignafólk sankar að sér þúsundum milljóna. 

Þetta eru tvö samfélög á Íslandi, tveir heimar  og ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur virðist ekki ætla að lyfta litla fingri til að leiðrétta þennan ójöfnuð. 

Í fjárlagafrumvarpinu birtist heldur engin viðleitni til að auka hlutdeild íslensks almennings í arðinum af fiskveiðiauðlindinni,  og hér skulum við hafa í huga nokkrar staðreyndir.

Í fyrra fengu eigendur útgerðarfyrirtækja fjórum sinnum meiri arð af nýtingu sjávarauðlindarinnar heldur en skilaði sér til almennings í formi veiðigjalda. Ég ætla að segja þetta aftur af því að þetta skiptir máli: Arðgreiðslur úr sjávarútvegi voru fjórum sinnum hærri heldur en veiðigjöld í fyrra. Og hvernig verður þróunin á veiðigjöldum milli fjárlaga, núna þegar birtir til og það er loðnuvertíð framundan. 

Jú, veiðigjöld eiga að dragast saman milli ára. Þau verða lægri á næsta ári heldur en í ár og af stjórnarsáttmála og þingmálaskrá ríkisstjórnarinnar má ráða að engin áform séu uppi um að hækka eða þrepaskipta veiðigjaldinu. Ekkert slíkt stendur til. 

Ofurarðurinn í sjávarútvegi á áfram að renna til hinna fáu og fjársterku, en ekki til hins raunverulega eiganda auðlindarinnar sem er þjóðin. Og nú mun þetta gerast á vakt Vinstri grænna í sjávarútvegsráðuneytinu

Virðulegi forseti.  Við þurfum að tala um almannatryggingar. Þetta frumvarp er ávísun á áframhaldandi kjaragliðnun milli launa og lífeyris, og þá sérstaklega milli grunnbóta og lægstu launa. 

Þetta er fjárlagafrumvarp þar sem enn einu sinni er tekin pólitísk ákvörðun um að láta fólk sem reiðir sig á lífeyri sitja eftir, bíða eftir réttlæti. Ríkisstjórnin ætlar að tvöfalda frítekjumark atvinnutekna hjá eldra fólki. Gott og vel, það kostar ríkissjóð ekki mikið – enda snertir þessi aðgerð ekki nema brotabrot af eldra fólki. 

Samkvæmt mælaborði Tryggingastofnunar þá eru það aðeins 4 þúsund ellilífeyristakar sem hafa yfirhöfuð einhverjar atvinnutekjur. 

60% þeirra eru með tekjur undir núverandi frítekjumarki og hafa þannig ekkert gagn af þessari hækkun. Það eru ekki nema 1.500 manns sem hafa gagn af hækkuninni og aldeilis ekki sá hópur eldra fólks sem hefur það verst. 

En það sem æpir kannski mest á mann, það er ósamræmið sem birtist í því að nú er frítekjumarkið vegna atvinnutekna orðið átta sinnum hærra en frítekjumarkið vegna lífeyristekna. Frítekjumarkið vegna lífeyristekna, almenna frítekjumarkið, það stendur ennþá pikkfast í 25 þúsund krónum á mánuði – þótt lífeyristekjur séu auðvitað ekkert annað en atvinnutekjur fólks sem hefur greitt samviskusamlega í lífeyrissjóð af sínum launum.

 Hver eru rökin fyrir þessu mikla ósamræmi þarna á milli? Og á hverjum bitnar misræmið mest? 

Jú, það bitnar á fólki sem hefur unnið erfiðisvinnu allt sitt líf og getur ekki haldið áfram að vinna á gamals aldri. Það bitnar á sjómanninum, sjúkraliðanum, smiðinum og kennaranum, fólki  sem vinnur slítandi störf alla sína ævi og verður að setjast í helgan stein, heilsu sinnar vegna – þetta fólk þarf að sætta sig við frítekjumark lífeyristekna upp á 25 þúsund krónur á mánuði og svo byrja skerðingarnar strax að bíta.

Hér er ríkisstjórnin að fara í þveröfuga átt við þróunina á Norðurlöndum, til dæmis í Danmörku þar sem ríkisstjórn jafnaðarmanna er að innleiða breytingar til að ívilna fólki sem hefur unnið slítandi erfiðisvinnu alla sína starfsævi.  Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur vill frekar halda áfram að refsa því. 

Ríkisstjórnin vill áfram reka skattpíningar- og skerðingarstefnu þar sem tekjulágt eldra fólk þarf að greiða alltof háan jaðarskatt og er refsað fyrir að hafa safnað í lífeyrissjóði. 

Það sem er þó mest sláandi af öllu, virðulegi forseti, það er hið algjöra fálæti  stjórnarmeirihlutans gagnvart fólki með skerta starfsgetu, óvinnufæru fólki, fólki á örorku. 

Hvar er réttlætið í því að hækka aðeins frítekjumark atvinnutekna hjá eldra fólki en ekki hjá öryrkjum, þar sem frítekjumarkið hefur staðið í stað, í 109 þúsund krónum á mánuði allt frá árinu 2010? 

Og hvernig samrýmist þetta öllum yfirlýsingum stjórnarliða um að hvetja þurfi fólk með skerta starfsgetu til virkni? Á þá bara að hvetja fólk með því að nota refsivöndinn? Þetta er í áttunda skipti sem hæstvirtur fjármála- og efnahagsráðherra Bjarni Benediktsson leggur fram fjárlög þar sem frítekjumark atvinnutekna öryrkja stendur í stað. 

Og nú er svo komið að þetta frítekjumark verður hátt í helmingi lægra heldur en frítekjumark atvinnutekna hjá eldri borgurum. Er þetta sanngjarnt? Hvert er réttlætið í þessari refsistefnu gagnvart öryrkjum?

Hvar er sanngirnin í því að hátekjufólk eins og við hérna inni greiðum 46 prósent í skatt af hverri viðbótarkrónu sem við vinnum okkur inn, en að öryrki sem fer út á vinnumarkað greiði jaðarskatt upp á 70 eða 80 prósent? Hvers vegna vill ríkisstjórnin hafa þetta svona?  Virðulegi forseti. Við munum ræða meira um þessi fjárlög og vonandi lagast þau og bandormurinn eitthvað milli umræðna. 

Í þeirri umræðu og vinnu allri, þá vil ég minna á að það hvernig fólk hefur það, það hversu breitt bilið er milli þeirra sem lakast standa og þeirra sem hafa það best, þetta er allt saman pólitísk ákvörðun, pólitísk ákvörðun um það hvernig við skiptum gæðunum í samfélaginu okkar.

Við höfum nákvæmlega enga afsökun fyrir öðru en að sækja fram af miklu miklu miklu meiri krafti heldur en birtist í þessu fjárlagafrumvarpi, beita ríkisvaldinu af festu til að jafna kjörin, skapa betra og grænna samfélag þar sem allir, en ekki bara sumir, hafa það gott. 

Jómfrúarræða Jóhanns Páls Jóhannssonar á Alþingi þann 2. desember 2021.  

Þjónusta við heimilislaust fólk hefur tekið gríðar miklum breytingum síðastliðin tvö ár, eftir að stefna um málefni heimilislausra með miklar og flóknar þjónustuþarfir tók gildi árið 2019. Velferðarráð Reyjavíkuborgar notar skaðaminnkandi nálgun og hugmyndafræðinni húsnæði fyrst. 

"Við sjáum að það ber árangur. Heimilisslausum hefur fækkað um 14% á síðstu fjórum árum og við erum gríðarlega stolt af því að geta tekið vel utan um þenna hóp og við munum núna á komandi misserum geta gert enn betur. Enda höfum við gjörbylt okkar aðferðum og þær hafa skilað þessum góða árangri" segir Heiða Björg Hilmisdóttir formaður velferðaráðs Reykjavíkurborgar og varaformaður Samfylkingarinnar. En þar á Heiða Björg meðal annars við sérstakt ráðgafateymi VoR hjá borginni sem hefur þann tilgang að aðstoða heimilislaust fólk með miklar og flóknar þjónustuþarfir. Teymið veitir fjölbreytta aðstoð, stuðning og ráðgjöf um þá þjónustu sem stendur fólki til boða. Skýrslan sýnir að 120 einstaklingar, eða 40% heimilislausra í Reykjavík, fá þjónustu VoR-teymisins.

Einnig var samþykkt að auka fjárstuðning við Konukot, sem er neyðarskýli fyrir húsnæðislausar konur, um 29 miljónir og verður því stuðningur Reykjavíkurborgar 122,5 miljónir á árinu 2022. Auk þess var komið upp tveim smáhýsum á lóðinni. 

Hér er hægt að nálagst skýrslu um stöðu heimilislausra í Reykjavík.

Reykjavíkurborg hefur stór aukið húsnæðisúrræði fyrir heimilslaus á síðstu tveim árum, en framboðið hefur tvöfaldast. Borgin hefur leitast við að koma til móts við þann hóp með fjölbreyttum úrræðum svo sem flestir geti fundið húsnæði við sitt hæfi. 

Húsnæðisúrræðum fyrir heimilislaust fólk tvöfaldast hjá Reykjavíkurborg á tveimur árum

Í samræmi við samþykkt aðalfundar FSR þann 25. nóvember síðastliðinn um frestun fundar, minnir stjórn FSR á framhaldsaðalfund FSR þann 16.desember 2021 kl. 18:30. Fundurinn fer eingöngu fram á Zoom vegna sóttvarna. 

Það sem liggur óafgreitt fyrir fundinum, en það er tillaga nýrrar stjórnar FSR um val á framboðslista Samfylkingarinnar fyrir Borgarstjórnarkosningar 2022 og tillögur stjórnarinnar um kjörstjórn og uppstillingarnefnd. 

Tillögurnar verða sendar til fundarfólks eftir stjórnarfund nk. þriðjudag.

Þau ætla ekki að að jafna kjörin í landinu nú þegar staða ríkissjóðs vænkast. Það er ekki þeirra forgangsmál þrátt fyrir fögur fyrirheit í aðdraganda kosninga. 

Munurinn milli lægstu launa í landinu og lífeyris frá almannatryggingakerfinu heldur áfram að aukast og verður um næstu áramót heilar 88 þúsund krónur á mánuði. Bilið hefur stöðugt aukist frá því Sjálfstæðisflokkur tók við stjórnartaumum ásamt Framsóknarflokki árið 2013 og þeir stjórnarflokkar sem nú halda áfram samstarfi virðast ætla að halda áfram að auka þetta bil. Fyrirheit í stjórnarsáttmála um að gera betur við eldra fólk er góðra gjalda vert en úrlausnin virðist eingöngu falla að þeim rúmlega 10% sem hafa atvinnutekjur en ekki þá sem fá greiðslur úr lífeyrissjóðum. Frítekjumark atvinnutekna eldra fólks verður tvöfaldað en ekkert verður hróflað við frítekjumarki atvinnutekna þeirra sem eru á örorku og eru með ákvörðun ríkisstjórnarflokkanna föst í 109 þúsund krónum og hafa verið föst í þeirri krónutölu frá árinu 2009. Við skulum hafa það í huga að verðlag hefur á sama tíma hækkað um 52,5% og er matarkarfa sem þá kostaði rúmar 12 þúsund krónur á tæpar 19 þúsund í dag. 

Stefán Ólafsson sérfræðingur hjá Eflingu hefur verið iðinn við að greina þróun almannatrygginga á Íslandi og bera saman við það sem þekkist í nágrannalöndum okkar. Hefur hann bent á að íslensk stjórnvöld hafa valið að verja hvað minnstum hluta af landsframleiðslu til velferðarmála miðað við þróuð vestræn ríki innan OECD. Þar er Ísland langt á eftir hinum Norðurlandaþjóðunum á sama tíma og skattbyrði á lífeyrisþega hefur stóraukist. Skerðingar á þeim hópum sem eru á lífeyri eru umtalsverðar í öllu tilliti og leiðir til þess hróplega óréttlætis sem eykst með degi hverjum í boði ríkisstjórnarinnar sem ætlar að setja málin í nefnd ef marka má stjórnarsáttmálann. Svar ráðherra við þessu er að ekki megi gleyma að halli ríkissjóðs sé verulegur sem er rétt en þó ætlar ríkisstjórnin á sama tíma að verja umtalsverðum fjármunum í uppstokkun stjórnarráðsins.   

Ísland er í kjöraðstöðu til að fjárfesta í fólki. Sú fjárfesting mun alltaf skila efnahagslegum ávinningi til frambúðar því fjárfesting í fólki léttir álag og sparar fjármuni á öðrum sviðum. Það að halda fólki í fátækt leiðir til meiri útgjalda í heilbrigðis-, velferðar- og réttarkerfinu. Fátækt er pólitíks ákvörðun og nú þegar ljóst er að staða ríkissjóðs er betri en áætlanir sögðu til um er engin afsökun fyrir því að vinna ekki markvisst að því að útrýma fátækt á Íslandi. 

Fátækt er ekki náttúrulögmál heldur pólitískt val ráðandi afla. Ný fjárlög ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur hafa nú litið dagsins ljós og þar sjást áherslur ríkisstjórnarflokkanna þriggja, svart á hvítu.

Í upphafi verður farið lauslega yfir atvinnu- og efnahagsmála kaflana og svo ræðum við saman og köstum á milli okkar hugmyndum. Hvernig við viljum bæta hann? Hvar viljum við skerpa á? Því hvetjum við ykkur til að kynna ykkur kaflann fyrir fundinn.

https://xs.is/malefnin/jafna%C3%B0arstefna-efnahags-atvinnumal

https://us06web.zoom.us/j/82518492892?pwd=cmg2T3VUaGEzT0VNalBtUTNvaUEwUT09

Atvinnu- og efnahagsmál - rafrænn umræðufundur

Íþróttir – leikvangur karlmennskunnar?

Í tilefni dagsins hélt mannréttinda-, nýsköpunar- og lýðræðisráð Reykjavíkur opna málstofu í Ráðhúsi Reykjavíkur um jafnrétti í íþróttum sem bar yfirskriftina: Íþróttir leikvangur karlmennskunnar?

Í erindunum sem þar voru flutt mátti heyra að almennt virðist almenningur og íþróttahreyfingin vera að vakna til lífsins er varðar að jafna þurfi stöðu allra kynja þegar kemur að aðgengi og þátttöku í íþróttum.

Þátttaka barna með annað móðurmál en íslensku

Talað var um mikilvægi þess að virkja börn og fullorðna með annað móðurmál en íslensku til þátttöku í hvers kyns hefðbundnu eða óhefðbundnu íþróttastarfi þar sem þátttaka í íþrótta- og tómstundastarfi er mikilvægur liður í samfélagsþátttöku og félagatengslamyndun. Jasmina Vajzovic Crnac, verkefnastjóri hverfisverkefna í Breiðholti fór yfir átak sem Reykjavíkurborg hefur staðið fyrir í Breiðholti þar sem börnum og foreldrum með annað móðurmál en íslensku er boðið upp á einstaklingsþjónustu. Þar er boðið upp á viðtöl með það að markmiði að finna út úr því hvaða íþróttir börnin hafa áhuga á að stunda þar geta þau einnig fengið aðstoð við skráningu og jafnvel fylgd í fyrstu skrefunum í þátttöku í skipulögðu íþrótta- og/eða tómstundastarfi. Hefur þetta verkefni gefist mjög vel og sífellt fleiri börn með annað móðurmál en íslensku taka nú þátt.

Jafnréttisúttekt er mikilvægt tól til úrbóta

Samkvæmt jafnréttisúttekt á störfum hverfisíþróttafélaga sem kynnt var á fundinum í morgun mátti sjá að sum íþróttafélög virðast standa nokkuð vel hvað varðar jafnt kynjahlutfall í skipan starfsfólks og stjórna en önnur félög mega bæta sig verulega. Jafnréttisúttekt er mikilvægur liður í því að félögin fái rýni á störf sín og geti þannig bætt úr. Varðandi launakjörin þá segjast félögin að kynin fái greidd jöfn laun en fram kom í máli Sigríðar Finnborgadóttir verkefnisstjóra í kynjaðri fjárhags- og starfsáætlun hjá Reykjavíkurborg að greina þarf betur hvaða forsendur og breytur liggja þar að baki.

Hinsegin og kynsegin fyrirmyndir í íþróttum

Einnig var farið yfir málefni hinsegin og kynsegin fólks og fræðslu í íþróttum. Enn eimir af því að gert er grín að hinsegin fólki í íþróttastarfi og notaðar eru setningar eins og „síðastur þangað er hommi“ eins og þegar um kapphlaup er að ræða. Þá er hinsegin fólk ekki mjög sýnilegt í íþróttaheiminum og þar vantar fleiri fyrirmyndir. Enn vantar upp á fræðslu og taka þarf betur á fordómum og þá er einnig töluverð vanþekking á stöðu transbarna eins og kom fram í erindi Svandísar Önnu Sigurðardóttur sérfræðings í hinsegin- og jafnréttismálum Reykjavíkurborgar.

Bæta þarf menningu í íþróttahreyfingunni

Kolbrún Hrund Sigurgeirsdóttir verkefnastýra Jafnréttisskóla Reykjavíkur og fulltrúi í framkvæmdastjórn Íþrótta- og Ólympíusambandi Íslands fór yfir skýrslu um kynferðislega áreitni og ofbeldi innan knattspyrnuhreyfingarinnar. Í máli hennar kom fram að nú er verið að skoða viðhorf, vinnulag og menningu. Þar er meðal annars verið að skoða hvernig eiga formlegar tilkynningar að berast, hverjir eru verkferlarnir og verið er að vinna að tillögum að úrbótum varðandi viðhorf, vinnulag og menningu. Skýrt þarf að vera hver viðurlögin eru og hvenær fólk á afturkvæmt og hvort fólk á afturkvæmt ef brot hefur átt sér stað. Kolbrún skýrði frá fjórum tillögum þar sem uppfæra þarf siðareglur og í þeim á að vera skýrt kveðið á um ofbeldismál. Að skýra þurfi leiðir og viðbrögð Knattspyrnusambands Íslands (KSÍ) í ofbeldismálum og að forysta KSÍ taki skýra afstöðu gegn ofbeldi, einnig að KSÍ verði leiðandi á sviði jafnréttismála innan íþróttahreyfingarinnar.

Kynferðisofbeldismálum gagnvart börnum fjölgað um 65%

Þá kom einnig fram í pallborði í lok málstofnunnar að hvers kyns ofbeldi gegn börnum er að finna alls staðar í samfélaginu og að við þurfum öll að taka höndum saman til að berjast gegn því. Þar er umfjöllun og fræðsla okkar helsta vopn. Í máli Kolbrúnar kom einnig fram að kynferðisofbeldismálum gegn börnum hefur fjölgað um 65% á síðastliðnum tveimur árum. Í þessu ljósi finnst mér mikilvægt að árétta að það er borgaraleg skylda okkar allra að tilkynna til barnaverndar ef okkur grunar að barn sé beitt ofbeldi eða vanrækslu.

Að lokum er mikilvægt að hafa í huga að jafnréttismál eru mannréttindamál. Iðkum mannréttindi og stöndum saman gegn öllu ofbeldi!

Hægt er að sjá upptöku af málstofunni hér á Facebook 

Höfundur er borgarfulltrúi Samfylkingarinnar og fulltrúi í mannréttinda-, nýsköpunar- og lýðræðisráði Reykjavíkurborgar.

Í dag, 10. desember er Alþjóðlegi mannréttindadagurinn en 73 ár eru liðin frá því að Mannréttindayfirlýsing Sameinuðu þjóðanna var samþykkt á þessum degi árið 1948.

Jafn­réttis­mál eru mann­réttinda­mál – út­rýmum of­beldi í í­þróttum og sam­fé­laginu

Frumvarpinu er ætlað að vinna gegn samþjöppun í sjávarútvegi og minnka fjárhagslega áhættu samfélagsins af því að aflaheimildir safnist á fárra hendur og að tengsl á milli raunverulegra eigenda fyrirtækja séu þannig að fall eins eða fjárhagslegir erfiðleikar hafi áhrif á stöðu annars.  Það er mikilvægt að frumvarpið fái framgang í þinginu, sérstaklega í ljósi þess að það eina sem ríkisstjórn hyggst gera þegar kemur að sjávarútvegsmálum er að láta þetta stóra deiluefni daga uppi í enn einni nefndinni. Þó margt hafi tekist vel í sjávarútvegi hér á landi þá vantar enn töluvert á að sátt sé um kerfið. Það vantar að auki réttlætið og fullvissuna um að samfélagið allt njóti nægilega góðs af auðlindanýtingunni. Þetta frumvarp er stórt skref til þess að skapa betra jafnvægi og meiri sátt um atvinnugreinina og nýtingu auðlinda.

Með frumvarpinu eru lagðar til breytingar á lögum um stjórn fiskveiða, þess efnis að skilgreint verði nánar hvað felist í hugtökunum „tengdir aðilar“ og „raunveruleg yfirráð“. 

  Í fyrsta lagi er lagt til að aðilar teljist tengdir ef annar aðilinn á að minnsta kosti 25% hlutafjár, stofnfjár í hinum eða fer með 25% atkvæðisréttar. Það er í samræmi við lög um aðgerðir gegn peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka og lög um skráningu raunverulegra eigenda sem samþykkt voru í þinginu fyrir um tveimur árum.  

Í öðru lagi er lagt til að til tengdra aðila teljist lögaðilar sem stjórnað er af sömu einstaklingum og jafnframt hjón, sambúðarfólk, börn þeirra, fósturbörn og lögaðilar í þeirra eigu.

Í þriðja lagi er lögð til ítarlegri skilgreining á því hvað felist í raunverulegum yfirráðum en kveðið er á um í núgildandi lögum um stjórn fiskveiða. Er lagt til að með raunverulegum yfirráðum sé átt við rétt sem skapast með samningum eða einhverjum þeim hætti sem gerir aðila kleift að hafa afgerandi áhrif á félag; með eignarhaldi eða rétti til að nota eignir félags, allar eða að hluta, eða með rétti til að hafa afgerandi áhrif á samsetningu, atkvæðagreiðslu eða ákvarðanir stofnanafélags. 

Loks felur frumvarpið í sér málsmeðferð Fiskistofu þegar samanlögð aflaheimild einstakra aðila og tengdra aðila er yfir 6% af heildarverðmæti allra tegunda afla sem sæta takmörkunum á leyfilegum heildarafla. Lagt er til að í þeim tilvikum beri að tilkynna til Fiskistofu hverja þá ráðstöfun sem leiðir til hækkunar á aflahlutdeild áður en slík lögskipti koma til framkvæmda. 

Óskýrleiki á skilgreiningum á „tengdum aðilum“ í lögum um stjórn fiskveiða hefur orðið til þess að Fiskistofa hefur ekki treyst sér til að vinna eftir lögunum við eftirlit með því hvort einstakir aðilar fari með yfir 12% af úthlutuðum kvóta. Upplýsingar um raunverulega eigendur er nú þegar opinberar og aðgengilegar almenningi. Þannig getur almenningur fylgst með raunverulegum eigendum fyrirtækja sem fénýta auðlindir þjóðarinnar.

 „Ítrekað hefur verið bent á að of sterk yfirráð fárra aðila yfir fiskveiðiauðlindinni hafi þær afleiðingar að frekari völd safnist á hendur þeirra í þjóðfélaginu en heilbrigt getur talist. Völd þeirra og áhrif í krafti auðs geti orðið skaðleg og áhrif þeirra á ákvarðanir í stjórnkerfinu og á vettvangi stjórnmála geti unnið gegn almannahag. Samþjöppun kemur í veg fyrir samkeppni og hamlar nauðsynlegri endurnýjun. Tíu stærstu útgerðirnar fara með meira en helming kvótans og tuttugu stærstu útgerðirnar ráða yfir meira en 70% kvótans. Við þetta bætist svo eignarhald þessara útgerðarisa í öðrum útgerðum. Stór útgerðarfyrirtæki hér á landi eru í raun rekin sameiginlega og hafa samráð um veiðar, vinnslu og sölu afurða.“ 

-Oddný Harðardóttir, flutningsmaður frumvarpsins 

Með frumvarpinu er verið að hrinda í framkvæmd tillögum um samþjöppun aflaheimilda sem verkefnastjórn um bætt eftirlit með fiskveiðiauðlindinni skilaði til sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra 30. desember 2019. Verkefnastjórninni var m.a. falið að bregðast við ábendingum í stjórnsýsluúttekt Ríkisendurskoðunar um eftirlit Fiskistofu er varðar samþjöppun aflaheimilda. Oddný Harðardóttir, fyrsti flutningsmaður frumvarpsins átti sæti í stýrihópnum.

Oddný Harðardóttir mælti í dag fyrir frumvarpi á Alþingi um stjórn fiskveiða. 

Mælti fyrir frumvarpi um stjórn fiskveiða

Auk hefðbundinna aðalfundarstarfa þá verður rætt um bæjarmálin og hvernig best verði að standa að vali á framboðslista fyrir komandi bæjarstjórnarkosningar.

Dagskrá
1. Venjuleg aðalfundarstőrf.
2. Umræður um val á framboðslista fyrir bæjarstjórnarkosningarnar 2022.
3. Önnur mál.

Félagar eru hvattir til þessa að mæta og gæta fyllstu sóttvarna.

Leit um „��“

2753 niðurstöður fundust við leit að „��“

Póstlisti Samfylkingarinnar

Samfylkingin

Flokkurinn

Flýtileiðir

Um Samfylkinguna

Vertu í bandi:

Leit um „���������������������������“

2753 niðurstöður fundust við leit að „���������������������������“